Wikipedia

Polder: berrikuspenen arteko aldeak

Nabigazio historia interaktiboa
← Aurreko ezberdintasunaHurrengo ezberdintasuna →
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
IkusizkoaWikitestua
No edit summary
t Zuzenketa batzuk
1. lerroa:
{{wikitu}}
'''Polder''' [[neerlanderanederlandera]] hizkuntzatik hartuta dagoen hitza da, eta jeneralean lehortutako lur-eremua adierazteko erabiltzen da. Hasiera baten bereziki itsasoari hartutako lur-eremuak, gero, bestelako edozein eremu lehortuari zabaldu zaio, hau da, zingira, padura edo ibaien bazterrak lehortutakoak hain zuzen.
 
Polder sorkuntza eta destolestatzea ezta kasualitatez Holandan suertatu. Holandak historian zehar aldi berean Ipar Itsaso- eta Rhein ibaiko urekin borroka latza izan du. Holanda Rhein ibaiko delta erraldoian kokatzen denez, lurraldea itsaso eta ibaiaren muga mugikorrean dago, ur-mailaren pare-parean. Horrela ba, Erromatarren Garaitik dikeak eraikitzen aritu dira holandarrak, ahal den moduan daukaten lur eskasa mantentzearren, eta gaurko mendera arte etengabe dikeak zabaltzera, hobeagotzera eta mantentzera behartuak izan dira. Azken bi mendeetan, beraz, Holandarrek mota bietako dikeak destolestatu dituzte: bata, lurraldea ureetatik defendatzeko eta mantentzeko, eta bestea lursailak irabazteko, lurralde erabilgarriaz baliatzeko. Ez da harritzekoa, beraz, dikeak eraikitzerako orduan, munduko teknikaririk onenak haiek direla pentsatzea.
45. lerroa:
12. Noordoostpolder(1935-1955)
 
13. OosteleikflevolandOostelijk Flevoland (1955 - 1970)
 
14. ZuideleikflevolandZuidelijk Flevoland (1968 - 1980)
 
15. Lauwersmeer (1969)
 
Polder eraikitzeari modu antolatua eta teknikoki garatua XVII. Mendean hasi bazen ere, bere destolestatzea XX. bigarren erdian gertatu da. Zuiderzee barru-itsasoaren herstea eta partzialki idortu ezkero sortu direnak esanguratsuenak dira. Hala, ur gatzituko Zuiderzee ur gozoko IjsselmeerIJsselmeer bihurtu ezkero, hiru Polder erraldoi egiteari ekin zioten holandarrek: Noordoostpolder, Ooosteleik-Oostelijk Flevoland eta ZuideleikflevolandZuidelijk Flevoland deituak.
 
IjsselmeerIJsselmeer inguru hontan beste polder bat aurreikusita zegoen, MarkenwaardMarkerwaard deiturikoa, baina egun ez egitea erabaki da, hiru arraziorengatik: lehenik eta behin, uholdeak baretzeko leku zabal eta ireki behar delako, dagoena (IjsselmeerIJsselmeer) areaz betetzen ari da eta. Era berean itsasoaren ur-maila igotzen ari dela kontutan hartu behar da; bestetik, lehen zegoen lur-premia orain ez dago eta azkenik, nola ez, behar den inbertsioa garai honetan jasanezina dela.
 
Hasiera baten, Polder hauek nekazaritza eta abeltzaintza sustatzeko eta garatzeko lurra zenez, hainbat produktu erruz ekoiztu dira: patata, tipula, eta batez ere lorezaintza: hara hor tulipana, lore paregabea mundu guztian ezagun egin dena. Polderren jabetzak gehien bat Estatuarena izanik, ez-ohizko garapen eta ustiapena ahalbideratzen du: Polder Model ezaguna. Laborantza industrializatu eta trinkoa helburu ukaezin zenetik, laborantza ekologikora pasatu da egun.
"https://eu.wikipedia.org/wiki/Polder"(e)tik eskuratuta