Maat: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
88.2.211.161(r)en 1554781 berrikuspena desegin da (Eztabaida)
Orrialdea 'estebe es un fasciste esteban es un gay y todos los profesores son hijos de puta lalalalalalalalalala'(r)engatik ordezten
1. lerroa:
estebe es un fasciste esteban es un gay y todos los profesores son hijos de puta lalalalalalalalalala
[[Fitxategi:Maat.svg|thumb|150px|Maat jainkosa bezala]]
'''Maat''', Egia, Justizia eta Harmonia kosmikoaren ikurra, jainkosa bezala ere irudikatzen zen, [[Ra]]ren alaba [[egiptoar mitologia]]n.
 
Funtsean, maat, justizia unibertsalaren, kontzeptu abstraktu bat da, munduan, bere sorreratik nagusi diren eta mantendu beharrekoak diren oreka eta harmonia kosmikoarena. [[Kosmobisio]] egiptoarra laburtzen du, greziarren harmonia eta [[areté]]aren antzerakoa, edo bertutearena, judutar-kristauen artean.
 
=== Maat eta harmonia unibertsala ===
Maataren sinesmena, oso antzinatik dator egiptoar kulturan, eta kultura honen funtsezko elementu bat da, bere izaera dualistari zentzua ematen diona. Ra, eguzkiaren jainkoa, gauero, behe mundura, [[Duat]]era jaisten zen, eta, zeharkatu ostean, berriz agertzen zen zeruan hurrengo goizean. Munduaren birsortze eguneroko ziklo hau geldi ez zedin, Rak, Duatean, arrakastarekin aurre egin behar zion [[Apofis (mitologia)|Apofisi]], suge bezala irudikatutako gaizkiaren ikurra. Rak Apofis garaitu izan hau sinbolizatzeko, hau da, Ongiak Gaizkia garaitu izana, egiptoarrek, maataren printzipioa, Rari honen borrokan laguntzen dion jainkosa bezala irudikatzen zuten.
 
Maat, egiptoarrentzat, eurek gurtzen zituzten jainkoak elikatzen ziren indar ongilea zen. Horregatik, apaizek, egunero, ofrendak eta [[magia]] erritualak egiten zituzten, bere nagusitasuna bermatzeko, horren mende baitzegoen munduaren ordena harmoniatsu eta zuzenaren mantentzea.
 
=== Maat eta faraoia ===
Maat, estuki lotuta zegoen [[faraoi]]ari, zentzu erlijioso eta moral batetan. Lotura honek, bere garapen gailena, [[Egiptoko Antzinako Inperioa]]n lortu zuen, eta ohikoa zen erregea bera izatea eguneroko [[ofrenda]]k egiten zituena.
 
Faraoia, giza eta jainkotiar justiziaren irudikatze gailena, maataren nagusitasuna bermatzeaz eta bere herriaren ongizate eta oparotasunaz arduratu behar zen. Bi gauza horiek, estuki lotuak zeuden, Ordena, Egia eta Justizia printzipio berberek gidatzen baitzituzten.
 
Oparoaldia, faraoiaren lan onaren ondorio bezala interpretatzen zen. Aldiz, krisiak, maataren porrota esan nahi zuten gaizkiaren indarren aurrean. [[Pepi II.a]] hil ondoren izan zen krisi politikoaren ondoren, antzinako egiptoarren fedea krisian sartu zen, eta, beraz, maat kontzeptua, faraoiaren funtzioetatik banandua izan zen.
 
== Maat jainkosa bezala ==
[[Fitxategi:Maat.jpg|thumb|170px|Maat jainkosa bezala]]
Batzuetan, maat kontzeptua, jainkosa bat gehiago bezala irudikatzen zen, baina, dirudienez, hau, arrazoi alegorikoengatik izan zen, Maat jainkosak ez baitzuen askoz partehartze gehiagorik izan egiptoar jainkoen saga mitologikoetan.
 
=== Ikonografia ===
Jainkosa bezala, Maat, emakume bezala irudikatua agertzen da, zutik edo eserita, buru gainean, bere ikurra den [[ostruka]] [[luma]] eramanez, bertikala, [[uas zetrua]] eta [[ankh]]a ere eramanez. [[Akenaton]]en erregealdiaren ondoren, hegodun emakume bezala ere irudikatu zen.
 
=== Mitologia ===
Jainkosa hau irudikatzen duen hieroglifoa, ostruka luma bertikal bat da, oreka perfektuan eta beste aldaera batzuk. Ikur hau, [[Osirisen epaiketa]]ren irudikapenean agertzen da, bi platereko balantza batean, hildakoaren [[Ib]]a edo kontzientzia pisatzen zen unean, plater batean hildakoaren bihotza jartzen zen (bere kontzientziaren ikurra) eta bestean, Maat hieroglifoa agertzen zen (harmonia eta justizia unibertsalaren ikurra). Bihotzak, maatak beste pisatzen bazuen, hildakoak, beste munduan betiereko egonaldia lortzen zuen.
 
=== Gurtza ===
Maat, jainkosa bezala, [[Karnak (Egipto)|Karnaken]] gurtua izan zen, bertako [[santutegi]]an. [[Menfis]]en ere izan zuen tenplu bat, [[Deir el-Medina]]ko tenpluan eta beste jainko batzuen omenezko beste tenplu egiptoar batzuetan gurtua izan zen.
 
=== Izen teoforoak ===
Bere izena, [[Antzinako Egipto]]ko historiako pertsonaia garrantzitsuek hartu zuten, [[Hatshepsut]] kasu, Maatkara Hatshepsut izenarekin.
 
[[Kategoria:Egiptoko jainkoak]]
[[Kategoria:Egiptoko mitologia]]
[[Kategoria:Antzinako Egipto]]
 
[[ar:ماعت]]
[[arz:ماعت]]
[[bg:Маат]]
[[br:Ma'at]]
[[bs:Ma'at]]
[[ca:Maat]]
[[cs:Maat]]
[[da:Maàt]]
[[de:Maat (Ägyptische Mythologie)]]
[[el:Μά'ατ]]
[[en:Maat]]
[[es:Maat]]
[[et:Maat]]
[[fi:Maat]]
[[fr:Maât]]
[[he:מע'ת]]
[[hi:मात]]
[[hr:Ma'at]]
[[hu:Maat]]
[[it:Maat]]
[[ja:マアト]]
[[ko:마트 (신화)]]
[[lt:Maat]]
[[mk:Маат]]
[[nl:Maät]]
[[no:Maat]]
[[oc:Maat]]
[[pl:Maat]]
[[pt:Maet]]
[[ro:Maàt]]
[[ru:Маат]]
[[scn:Ma'at]]
[[simple:Ma'at]]
[[sk:Maat]]
[[sl:Maat]]
[[sr:Ма’ат]]
[[sv:Ma'at]]
[[tr:Ma'at]]
[[uk:Маат]]