Udako ordutegi: berrikuspenen arteko aldeak

{{legend|#ef690a|Dagoeneko ez da erabiltzen}}

{{legend|#c00000|Ez da inoiz erabili}}]]

Gaur egungo udako ordutegia [[Benjamin Franklin]]ek proposatu zuen lehen aldiz eta geroago, 1907. urtean, [[William Willett]]ek berritu zuen. Erabili zen lehen aldia, 1916. urtean izan zen [[II. Mundu Gerra]] bitartean ikatza aurrezteko asmoz. Arazo asko egon arren lurralde askotan ordutegi aldaketa hau erabiltzen da ordutik. Aldaketaren xehetasunak herriaren araberakoak izaten dira eta denboran zehar aldaketak jasaten ditu.

 

 

1784. urtean [[Benjamin Franklin]]ek anonimoki gutun bat argitaratu zuen. Bertan, esaten zuen [[Frantzia]]ko jendeak kandeletan aurrezten zutela goizean ohi baino lehenago esnatuz eta modu horretan eguzki argi hobeto erabili ahalko zituzten. Franklinek proposatu zuena zera zen: leiho-tapei zerga ezartzea, kandelak mugatzea eta herritarrak egunero goizago esnatzea elizetako dorretako kanpaiak joz. Antzinako Erromak bezala XVIII. mendeko Europak ere ez zituen ordutegi finkoak. Hau ez zeukaten arren, denbora gutxian aldatuko zen, trenbidearen eta komunikazio sareen poderioz denbora estandar bihurtzeko beharra sortu zen.

 

1905. urtean William Willet eraikitzaile ingelesak udako ordutegia sortu zuen ez zitzaiolako golfean jolasten zegoen bitartean gelditu behar izatea gustatzen, eguzki argirik gabe geratzen zelako. Bi urte geroago bere proposamena argitaratu zuen baina hau ez zen momentuan martxan jarri. [[Alemania]], bere aliatuak eta Alemaniak okupatzen zituen lurraldeak izan ziren udako ordutegia ezartzen lehenak, 1916ko apirilaren 30ean. [[Ingalaterra]]k, gudan zeuden lurralde gehienak eta ia [[Europa]]ko lurralde gehienek jarraitu zioten. [[Errusia]]k eta beste lurralde batzuk urte bat itxaron zuten aldaketa egiteko eta Estatu Batuek, ez zuten ezarri 1918. urtera arte. Ordutik aurrera proposamen, doiketa eta kontraerabaki asko egon dira.