Lehen Internazionala: berrikuspenen arteko aldeak

* Proudhonen[[Proudhon]]en jarraitzaile frantsesek bilakaera baketsua eta apurka-apurkakoa nahi zuten, altxamenduarenaltxamenduen aurka zeuden, eta ez ziren langileek politikan parte hartzearen aldekoak, ezta Estatuak lanaren lan-arloetan esku hartzearen aldekoak ere.

* Marxen[[Karl Marx]]en jarraitzaileak erradikalagoak ziren, eta greba borrokarako tresnatzat erabiltzearen, langile elkarteen partaidetza politikoaren eta lanaren arloko legeria sortzearen aldeko ebazpenak aurrera ateratzen zituzten: zortzi orduko lanaldia eta umeek lanik ez egitea; LNEren lehenengo biltzarretan, liskar gogorrak egon ziren, eta, horietan, Marxen iritziak etaatera ziren garaile, Proudhonen jarraitzaileen aurkako iritziak izan ziren garaileakaurka.

* Baina liskarrik gogorrenak Marxen eta Bakuninen[[Mikhail Bakunin]]en jarraitzaileen artean gertatu ziren. eta, liskarLiskar horien eraginezondorioz, erakundea ahuldu eta zatitu egin zen. Marxisten iritziz, borroka politikoa ezinbestekoa zen, eta, horretarako, langileak langileen langile-alderdietan antolatu beharrabehar zegoenziren. Bakuninen jarraitzaileek, ordea, ez zuten antolaketa zentralizaturik onartzen, ekintza politikoaren aurkakoak ziren eta euren erasoak ez ziren Estatu kapitalistaren aurkakoak soilik, edozein estatu formaren aurkakoak baizik.

** Euren ustez, bat-bateko altxamendu iraultzailea egongogertatuko zen, eta, horren bitartez, proletarioek Estatuaestatua ezabatuko zuten.

[[1868]]an, Bakunin sartu zen LNEn; urtebete geroago, marxistekiko gatazka ideologikoa agerian gelditu zen [[Basilea]]ko biltzarrean. Polemikaren eragile nagusia langileek politika instituzionalean izan beharreko partaidetzaren ingurukoa zen, Bakuninen aldekoak guztiz ukatzen baitzuten eskuhartze hori. Marxek, berriz, LNEren gehiengoa langileen alderdia antolatzeren aldekoa izatea lortu zuen, eta alderdi horrek ez zuen alderdi liberal eta errepublikanoen modukoa izan behar, aurkakoa baino.