2010eko Haitiko lurrikara: berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t Erreferentziak |
erreferentziak |
||
8. lerroa:
|caption = 2010eko Haitiko lurrikararen eragina jasan duten hiri nagusiak
}}
'''2010eko Haitiko lurrikara''' [[2010]]eko [[urtarrilaren 12]]ko arratsaldean [[Haiti]]n lurrikara handia izan zen. Epizentroa, herrialdeko hiriburu den [[Port-au-Prince]]tik hamabost kilometrora kokatu zen, {{koord|18|27|52|N|72|31|58|W|region:HT_type:event|display=inline,title}}koordenatuetan, eta [[Richter eskala]]n 7,0 gradukoa izan zen.<ref name="berria" /> Kaltetuak 3.000.000 pertsona izan daitezke<ref name="cbsnews1">{{erreferentzia|egilea=|url=http://www.cbsnews.com/stories/2010/01/13/world/main6090601.shtml?tag=cbsnewsSectionContent.4 |izenburua=Red Cross: 3M Haitians Affected by Quake |argitaletxea=CBS News |date= |accessdate=2010-01-13}}</ref> eta hildakoak 180.000 inguru<ref>[http://en.trend.az/regions/world/ocountries/1629782.html Preval apologizes for Haiti silence; death toll at 180,000]</ref>.▼
▲'''2010eko Haitiko lurrikara''' [[2010]]eko [[urtarrilaren 12]]ko arratsaldean [[Haiti]]n lurrikara handia izan zen. Epizentroa, herrialdeko hiriburu den [[Port-au-Prince]]tik hamabost kilometrora kokatu zen, {{koord|18|27|52|N|72|31|58|W|region:HT_type:event|display=inline,title}}koordenatuetan, eta [[Richter eskala]]n 7,0 gradukoa izan zen
Hildakoak ehunka mila izan daitezkeela uste du [[Haiti]]ko lehen ministroak, izan ere, seismoak [[Haiti]]ko hiriburuko hainbat eraikin eraitsi ditu.<ref name="berria">[http://www.berria.info/albisteak/38554/Tragedia_gertatu_da_Haitiko_lurrikaran.htm Tragedia gertatu da Haitiko lurrikaran] - Berria.info</ref><ref name="eitb">[http://www.eitb.com/albisteak/mundua/osoa/333641/7-graduko-lurrikara-batek-hondamendia-eragin-du-haitin/ 7 graduko lurrikara batek hondamendia eragin du Haitin] - eitb.com Albisteak</ref><ref>[http://www.eitb.com/albisteak/mundua/osoa/334354/dozenaka-mila-hildako-daudela-azpimarratu-du-haitiko-enbaxadoreak/ ''Ehunka mila'' hildako daudela esan du Haitiko lehen ministroak, eitb.com]</ref> [[Eusko Jaurlaritza]]k 200.000 [[euro]]ko diru-laguntza eman zituen [[Haiti]]n izandako kalteak konpontzen laguntzeko.<ref name="eitb" /> Era berean, [[Ertzaintza]]ren 27 espezialista eta [[Eusko Jaurlaritza]]ren larrialde teknikari bat bidali zituen hainbat 4x4 ibilgailurekin [[Haiti]]ra.<ref>[http://www.diariovasco.com/20100113/mas-actualidad/internacional/gobierno-vasco-ayuda-humanitaria-haiti-201001131623.html El Gobierno Vasco destina 200.000 euros a ayuda humanitaria y moviliza el operativo de urgencias] - El Diario Vasco</ref>▼
▲Hildakoak ehunka mila izan daitezkeela uste du [[Haiti]]ko lehen ministroak, izan ere, seismoak [[Haiti]]ko hiriburuko hainbat eraikin eraitsi ditu
== Geologia ==
[[Fitxategi:Haiti USGS body wave moment tensor arrows.gif|thumb|
Lurrikara lehorrean gertatu zen, [[2010]]eko [[urtarrilaren 12]]an, gutxi gora bera [[Port-au-Prince]]tik 25 kilometrora eta 13 kilometroko sakoneran, arratsaldeko 16:53tan (bertako ordua). Bertan kokatuta dagoen faila sistemak [[Enriquillo-Plantain Garden faila sistema]] du izena<ref>[http://earthquake.usgs.gov/earthquakes/eqinthenews/2010/us2010rja6/#summary "Magnitude 7.0 – HAITI REGION Tectonic Summary"]. [[United States Geological Survey]].</ref> [[Mercalli intentsitate eskala]]ren arabera (MM) VII-IX intentsitateko mugimenduak egon ziren Port-au-Prince eta ingurumarietan. Beste herrialde batzuetan ere nabaritu zen. Honela [[Kuba]]ko [[Guantanamo]] hirian MM III eskala izan zeun, [[Jamaika]]ko hiriburuan MM II, baita [[Venezuela]]n eta [[Puerto Rico]]ko hiriburuetan ere. [[Santo Domingo]]n MM IIIko intentsitatea izan zen
Lurrikara lehorrean gertatu zenez itsasoan gertatu beharrean eraikinak eta jendeak zuzenean jasan zituen mugimenduak, batez ere sakonera eskaseko lurrikara izan zelako
== Kalteak ==
[[Port-au-Prince]]ko aireportua itxi behar izan zuten eta telefono bidezko komunikazioak eten egin ziren lurrikararen ondorioz. [[Haiti]]ko [[Nazio Batuen Erakunde]]ko egoitza erautsi egin zen eta bertako hainbat langile desagertu egin ziren.
== Heriotzak ==
[[Haitiko Lehen Ministroa]]k, [[Jean Max Bellerive]]k, 140.000 heriotza egon zitezkeela esan zuen.<ref>[http://www.laprensa.hn/Sintesis/Lo-ultimo/Ediciones/2010/01/13/Noticias/Mas-de-100-mil-muertos Más de 100 mil muertos]</ref> baina [[Gurutze Gorria]]ren arabera 45.000 eta 50.000 artean izan daitezke hildakoak.<ref>[http://www.elfinanciero.com.mx/ElFinanciero/Portal/cfpages/contentmgr.cfm?docId=239312&docTipo=1&orderby=docid&sortby=ASC Estima Cruz Roja entre 45 mil y 50 mil los muertos en Haití]</ref>, nahiz eta zenbaki hau ez den oraindik konfirmatu. Izan ere etxe birrinduen artean zenbat jende bizi den jakitea oso zaila da.<ref>[http://www.lacuarta.cl/noticias/vuelta-al-mundo/2010/01/66-69450-9-proyectan-100-mil-muertos-tras-terremoto-en-haiti.shtmll Proyectan 100 mil muertos tras terremoto en Haití]</ref>▼
▲[[Haitiko Lehen Ministroa]]k, [[Jean Max Bellerive]]k, 140.000 heriotza egon zitezkeela esan zuen
[[Port-au-Prince]]ko [[NBE]]aren egoitza suntsitu egin zen lurrikararen ondorioz eta, [[frantzia]]r atzerri ministroaren arabera, bertako langile guztiak eta Haitiko misioko buruzagia, [[Hédi Annabi]], bertan hil ziren. Gainera, hango 100 langilek desagerturik jarraitzen dute. <ref>{{erreferentzia|abizena=Lederer |izena=Edith M. |url=http://www.buffalonews.com/180/story/920562.html |izenburua=Over 100 missing after UN office collapse in Haiti : World & Nation |argitaletxea=The Buffalo News |date= |accessdate=2010-01-13}}</ref><ref name="autogenerated2">{{erreferentzia|egilea=3:34 p.m. ET |url=http://www.msnbc.msn.com/id/34843439/ns/world_news-haiti_earthquake/ |izenburua=Top U.N. envoy in Haiti killed in quake – Haiti earthquake- msnbc.com |argitaletxea=MSNBC |date= |accessdate=2010-01-13}}</ref> Hildakoen artean [[Jimmy O. Barikad]] hip hop abeslaria eta [[Port-au-Prince]]ko artzapezpikua daude.▼
▲[[Port-au-Prince]]ko [[NBE]]aren egoitza suntsitu egin zen lurrikararen ondorioz eta, [[frantzia]]r atzerri ministroaren arabera, bertako langile guztiak eta Haitiko misioko buruzagia, [[Hédi Annabi]], bertan hil ziren. Gainera, hango 100 langilek desagerturik jarraitzen dute
== Erreferentziak ==
{{erreferentzia zerrenda|2}}
== Kanpo loturak ==
* {{en}} [http://earthquake.usgs.gov/earthquakes/pager/events/us/2010rja6/index.html Lurrikarari buruzko txostena AEBetako geologia institutoaren webgunean.]▼
{{commons|Category:2010_Haiti_earthquake_damage}}
▲* {{en}} [http://earthquake.usgs.gov/earthquakes/pager/events/us/2010rja6/index.html Lurrikarari buruzko txostena AEBetako geologia institutoaren webgunean.]
[[Kategoria:Haitiko historia]]
| |||