2010eko Haitiko lurrikara: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t DSF(r)en aldaketak ezabatu dira, Alexbot(r)en azken bertsiora itzuliz.
No edit summary
8. lerroa:
|caption = 2010eko Haitiko lurrikararen eragina jasan duten hiri nagusiak
}}
'''2010eko Haitiko lurrikara''' [[2010]]eko [[urtarrilaren 12]]ko arratsaldean [[Haiti]]n lurrikara handia izan zen. Epizentroa, herrialdeko hiriburu den [[Port-au-Prince]]tik hamabost kilometrora kokatu zen, {{koord|18|27|52|N|72|31|58|W|region:HT_type:event|display=inline,title}}koordenatuetan, eta [[Richter eskala]]n 7,0 gradukoa izan zen.<ref name="berria" /> Kaltetuak 3.000.000 pertsona izan daitezke<ref name="cbsnews1">{{cite web|author=|url=http://www.cbsnews.com/stories/2010/01/13/world/main6090601.shtml?tag=cbsnewsSectionContent.4 |title=Red Cross: 3M Haitians Affected by Quake |publisher=CBS News |date= |accessdate=2010-01-13}}</ref> eta hildakoak 50180.000 inguru<ref>[http://newsen.bbctrend.co.ukaz/2regions/hiworld/americasocountries/84604171629782.stmhtml BBC1Preval apologizes for Haiti silence; death toll at 180,000]</ref>.
 
Hildakoak ehunka mila izan daitezkeela uste du [[Haiti]]ko lehen ministroak, izan ere, seismoak [[Haiti]]ko hiriburuko hainbat eraikin eraitsi ditu.<ref name="berria">[http://www.berria.info/albisteak/38554/Tragedia_gertatu_da_Haitiko_lurrikaran.htm Tragedia gertatu da Haitiko lurrikaran] - Berria.info</ref><ref name="eitb">[http://www.eitb.com/albisteak/mundua/osoa/333641/7-graduko-lurrikara-batek-hondamendia-eragin-du-haitin/ 7 graduko lurrikara batek hondamendia eragin du Haitin] - eitb.com Albisteak</ref><ref>[http://www.eitb.com/albisteak/mundua/osoa/334354/dozenaka-mila-hildako-daudela-azpimarratu-du-haitiko-enbaxadoreak/ ''Ehunka mila'' hildako daudela esan du Haitiko lehen ministroak, eitb.com]</ref> [[Eusko Jaurlaritza]]k 200.000 [[euro]]ko diru-laguntza eman zituen [[Haiti]]n izandako kalteak konpontzen laguntzeko.<ref name="eitb" /> Era berean, [[Ertzaintza]]ren 27 espezialista eta [[Eusko Jaurlaritza]]ren larrialde teknikari bat bidali zituen hainbat 4x4 ibilgailurekin [[Haiti]]ra.<ref>[http://www.diariovasco.com/20100113/mas-actualidad/internacional/gobierno-vasco-ayuda-humanitaria-haiti-201001131623.html El Gobierno Vasco destina 200.000 euros a ayuda humanitaria y moviliza el operativo de urgencias] - El Diario Vasco</ref>
14. lerroa:
== Geologia ==
[[Fitxategi:Haiti USGS body wave moment tensor arrows.gif|thumb|left|200px|USGSren [[mekanismo fokal]]ak lurriakaren [[uhin-sismikoentzat]]. Area ilunek konpresioa irudikatzen dute eta area argien tentsioa. Iparraldea goialdean agertzen da. Geziek mugimendu sinistroa erakusten dute eta failaren planoa bi gezien arteko txuri eta beltzaren arteko elkartzen zonan dago. Mugimendu hau [[Karibear plaka]]k (hegoaldean) [[Ipar Amerikako plaka]]rekiko (iparraldean) duen ekialderantzako norabideak sortu du.]]
[[Fitxategi:Haiti fault satellite image.jpg|right|200px|Eskualdearen satelite bidezko argazkia. Behealdean, ezkerretik eskubira, faila nagusia ikus daiteke.]]
 
Lurrikara lehorrean gertatu zen, [[2010]]eko [[urtarrilaren 12]]an, gutxi gora bera [[Port-au-Prince]]tik 25 kilometrora eta 13 kilometroko sakoneran, arratsaldeko 16:53tan (bertako ordua). Bertan kokatuta dagoen faila sistemak [[Enriquillo-Plantain Garden faila sistema]] du izena<ref>[http://earthquake.usgs.gov/earthquakes/eqinthenews/2010/us2010rja6/#summary "Magnitude 7.0 – HAITI REGION Tectonic Summary"]. [[United States Geological Survey]].</ref> [[Mercalli intentsitate eskala]]ren arabera (MM) VII-IX intentsitateko mugimenduak egon ziren Port-au-Prince eta ingurumarietan. Beste herrialde batzuetan ere nabaritu zen. Honela [[Kuba]]ko [[Guantanamo]] hirian MM III eskala izan zeun, [[Jamaika]]ko hiriburuan MM II, baita [[Venezuela]]n eta [[Puerto Rico]]ko hiriburuetan ere. [[Santo Domingo]]n MM IIIko intentsitatea izan zen.<ref name=pager2010rja6>[http://earthquake.usgs.gov/earthquakes/pager/events/us/2010rja6/index.html "PAGER – M 7.0 – HAITI REGION"]. [[United States Geological Survey]].</ref><ref>[http://earthquake.usgs.gov/earthquakes/dyfi/events/us/2010rja6/us/index.html "Magnitude 7.0 – HAITI REGION USGS Community Internet Intensity Map"]. [[United States Geological Survey]]</ref>