Galitzia: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t robota Aldatua: en:Galicia (Eastern Europe)
t Robot: Cosmetic changes
1. lerroa:
:''<small>Ez nahastu Espainiako autonomia erkidegoarekin, horretarako ikus [[Galizia]]</small>''
 
'''Galitzia''' ([[ukrainera]]z ''Галичина'', [[poloniera]]z ''Galicja'', [[aleman]]ez ''Galizien'', [[errusiera]]z ''Галичина'', [[yiddish]],גאליציע) [[Erdialdeko Europa]]ko [[eskualde]] historikoa da, 80.000 km² inguruko azalera duena. Gaur egun [[Polonia]] eta [[Ukraina]]ren artean zatitua dago. Hegoaldetik [[Karpatoak | Karpato mendimendiek]]ek mugatzen dute eta iparralderantz [[Vistula]] ibaiaren goiko harana hartzen du. Eskualdea hegoaldetik iparraldera zeharkatzen duen [[San ibai]]ak bi zatitan banatzen zuen: mendebaldea, [[poloniera]] hiztuna, eta ekialdea, [[ukrainera]] hiztuna.
 
[[Fitxategi:Galiz20.gif|thumb|right|250px|Galitzia (mendebaldea eta ekialdea) XX. mendean.]]
12. lerroa:
Poloniako lehenengo zatiketak ([[1772]]) [[Austria]]ren menpean utzi zuen. Austriak ''Galitzia eta Lodomeriako Erresuma'' izena eman eta hiriburua [[Lviv]]en ezarri zuen. 1809an, Napoleon [[Wagramgo bataila]]n nagusitu eta gero, [[Polonia]] ([[Varsoviako Dukerri Handi]]a) eta [[Errusia]] jabetu ziren Galitziaz, [[Vienako Batzarra]]k ([[1915]]) Austriari itzuli zion arte.
 
XIX. mendetik Galitziar askok migratu behar izan du, jomuga nagusiak [[Argentina]], [[Brasil]], [[Canada]] eta [[Ameriketako Estatu Batuak]] izan direlarik. XX mende hasieran Galitzian bizi ziren 800.000 [[judu]]etatik, 200 edo 300.000 alde egin zuten, gerra eta [[pogrom]]etatik ihesi.
[[Lehen Mundu Gerra]]n (1914) [[Errusia]]k Galitzia inbaditu eta Karpatoetako mendateak hartu zituen. 1915ean [[Alemania]] eta [[Austria]]ko armadak lurraldea berreskuratu zuen. [[Austria-Hungariako Inperioa]] desegin zenean (1918) Polonia eta Ukrainaren arteko gatazka sortu zen (1918-1919), ekialdeko Galitzia eskuratzeko. [[Saint-Germaingo Ituna]]k ([[1919]]) Poloniari eman zion Galitzia osoa. [[1920]]an [[Poloniar-Sobietar Gerra]]ren baitan [[Galitziako Sobietar Errepublika Sozialista]] sortu zen, lau hilabete baino iraun ez zuena.
 
[[1939]]an [[Alemania]]ko armadak Polonia inbaditu, eta Galitzia [[Sobiet Batasuna]]rekin banatu zuen. [[1941]]an, Alemania eta Sobiet Batasunaren arteko gerra hasi eta laster, Alemaniak Galitzia osoa okupatu zuenean, [[judu]] populazio handia bizi zen bertan. Berehala [[SS]]ek populazio [[judu]]aren suntsipenari ekin zioten. Horretarako, [[Lviv]]en ondoan, [[Janowska]]ko [[kontzentrazio-esparru]]a eraiki zuten. Beste asko [[Belzec]] [[sarraskitze-esparru]]an hil zituzten.
34. lerroa:
 
Polonian:
* [[Chelm]]. [[Lublin|Lublin voivodia ]] .
* [[Jaroslaw]]. [[Voivodia Azpikarpatiko]]a.
* [[Przemysl]]. [[Voivodia Azpikarpatiko]]a.
* [[Rzeszow]]. [[Voivodia Azpikarpatiko]]a.
* [[Krakovia]]. Jatorriz ez zen Galitziakoa baino 1846tik 1918ra arte Austriak Galitziari batu zion. [[Polonia txikia|Polonia txikia voivodia]].
* [[Tarnow]]. [[Polonia txikia|Polonia txikia voivodia]].
 
== Galitziar ezagunak ==
 
* [[Jaroslav Popovitx]] ([[1980]]-). Txirrindularia, [[Drohobych]]en sortua.
48. lerroa:
== Kanpo loturak ==
* {{en}} [http://www.personal.ceu.hu/students/97/Roman_Zakharii/galicia.htm Halychyna! Galicia! Gacsorszag! Galizien! Galicja! Galizia!]
 
 
 
[[Kategoria:Polonia]]