Heron Alexandriakoa: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
An13sa (eztabaida | ekarpenak)
tNo edit summary
Inorbez (eztabaida | ekarpenak)
t + en
5. lerroa:
Alexandroren Inperioa, eta, horrekin, greziar zientzia desagertu ondoren, oraindik badaude jeinutasun dizdira batzuk. Jeinu hauetako bat, Heron izan zen, mekanikarentzako ia joera moderno bat adierazi zuena, modu arkaikoan, akzio eta erreakzioaren legea deskubrituz, ur lurrunarekin eginiko esperimentuen bidez. Makina samur ugari deskribatu zituen, eta Arkimedesen palankaren printzipioa orokortu zuen. Lan handiak egin zituela ahaztu gabe, automaten arloan berrikuntza ugari egin zituen, hitz egin beharko lukeen bat barne.
 
Bere lorpenik handiena, lehen [[lurrun makina]]ren asmakuntza da, [[eolipila]] eta Heronen iturria bezala ezaguna. Mekanikari buruzko tratatu ugariren egilea da, ''Pneumatika'' kasu, non [[hidraulika]] aztertzen duen eta ''Automatak''. ''Dioptra''n, aparailu honen funtzionamendua deskribatzen du, egungo [[teodolito]]aren antzerakoa, mendeetan zehar lurreko behaketetan eta astronomikoetan erabili izan dena. Liburu honetan, [[odometro]]a ere deskribatzen du, ibilgailu batek eginiko distantziak neurtzeko erabiltzen dena. Modu arkaikoan, [[Isaac Newton]]en akzio eta erreakzioaren legea deskubritu zuen, ur lurrunarekin esperimentuak eginez. [[Arkimedes]]en palankaren printzipioa orokortu zuen. Gainera, [[Ktesibios]]en hidraulisaren deskribapen xehetu bat egin zuen (urarekin funtzionatzen zuen organuorgano bat).
 
[[Optika]]ri dagokionez ''Katoptriko'' izeneko bere liburuan, [[argi]]ak, geometrikoki laburrena den bidetik bidaiatzen duela proposatu zuen. Gaur egun, hori faltsua dela ezagutzen da, [[Fermaten printzipioa]]ren arabera. Modu ezberdinean argia ispiluetan nola isladatzen den aztertu zuen. Jotze angelua, isladaren angeluaren bera dela ere frogatu zuen, Erreflexioaren funtsezko legea bezala ezagutzen dena.
11. lerroa:
Matematikari bezala, ''Metrika'' izeneko lana idatzi zuen, non azalera eta gorputz ezberdinen area eta bolumenak aztertzen dituen. Kalkulu teknikak ere garatzen ditu, babiloniar eta egiptoarrengandik hartuak, [[erro karratu]]en kalkulua iterazioen bidez, kasu. Baina, geometriaren arloan izan zuen lorpenik handiena, [[Heronen formula]] bezala ezagutzen dena da, [[hiruki]] baten area, bere aldeen luzerarekin lotzen duena.
 
Heronena da, baita ere, [[garun]]a, adimenaren organuorgano bezala identifikatu izanaren pribilegioa, ordurarte, bihotza zela uste baitzen.
 
[[Kategoria:Antzinako Greziako zientzialariak]]
[[Kategoria:10eko jaiotzak]]
[[Kategoria:70eko heriotzak]]
 
[[en:Hero of Alexandria]]