Ordena erraldoi: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t robota Erantsia: fr:Ordre colossal
Xqbot (eztabaida | ekarpenak)
t robota Erantsia: he:הסדר הענק; cosmetic changes
1. lerroa:
[[FileFitxategi:Roma-sanpietro20.jpg|250px|right|thumb|ordena erraldoia [[San Petri basilika]]ren fatxadan ([[Erroma]]).]]
'''Ordena erraldoia''', arkitektura klasikoan, [[koloma]] edo [[pilastra|pilastrek]] bi solairu edo gehiago hartzen duten [[ordena klasiko|ordena]] da. Era berean, ordena txikiagoak ere ager daitezke ordena erraldoiak hartutako [[arku (arkitektura)|arkuak]], [[ate]]ak edo [[leiho]]ak mugatuz.
 
== Historia ==
 
Ordena erraldoia lehenengoen erabilera [[Mantova]]ko Sant'Andrea basilikan izan zen, [[Leon Battista Alberti]] genovarrak [[1472]]an eraikia. [[Raffaello]]k bere jauregia eraikitzeko planoetan ere ordena erraldoia erabili zuen, pilastrek bi solairu hartuz ''piano nobile'' osoraino. Eraikina hasi gabe geratu zen, planoak 1520an hil baino bi urte lehenago egin baitzituen. Ondoren [[Michelangelo]]k garatu zuen ordena [[Kontserbadoreen Jauregia]]n (1564-68), non [[korintoar ordena]] erraldoia [[joniar ordena]] txikiagoekin konbinatu zuen. Ordena erraldoia [[XVI. mende]] amaierako arkitektura [[Manierismo|ManieristaManieristak]]k eta arkitektura [[Barroko]]ko elementu ohikoenetakoa bihurtu zen. [[Andrea Palladio]]k ere erabili zuen eta, horrela, arkitektura neo-palladiarrean ere bai.
 
== Adibideak ==
 
* [[Kontserbadoreen Jauregia]], [[Erroma]] (1564-68), [[Michelangelo]].
* [[San Petri basilika]]ko absideak, Michelangelo.
* Caprarolako Farnese jauregia, (1560 inguru) [[Vignola]].
* Valmarana jauregia, [[Vicenza]] ([[1556]]), [[Andrea Palladio]].
 
== Ikus, gainera ==
* [[Ordena klasiko]]
 
[[Kategoria:Ordena klasikoak]]
21. lerroa:
[[en:Giant order]]
[[fr:Ordre colossal]]
[[he:הסדר הענק]]
[[hu:Kolosszális oszloprend]]
[[it:Ordine gigante]]