Newgrange: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
No edit summary
No edit summary
1. lerroa:
{{Irlandako gaztelu infotaula
| izena = Newgrange
| irudia = Newgrange_ireland_750px.jpg
| irudi-oina = Newgrangen kanpokaldeko irudia.
| herria = [[Meatheko konderria]]
| herrialdea = {{IRL}} [[Irlandako Errepublika]]
| dn = 53
| mn = 41
| sn = 40
| de = 6
| me = 28
| se = 31
| kokapena = kokapenmapa
| garaia = [[K. a. 3000]] eta [[K. a. 2900]] bitartean eraikia.
}}
 
'''Newgrange''' [[Brú na Bóinne]] multzoko hil pasaia bat da, [[Meatheko konderria]]n kokatua, baita [[Irlanda]]ko aztarnategi arkeologikorik ospetsuena ere.
 
== Historia ==
[[Fitxategi:Newgrange_ireland_750pxNewgrange piedra de entrada.jpg|thumb|270px|left|Newgrange,Sarrerako Meathharria konderria,arte Irlandamegalitikoarekin]]
Jatorrian [[K. a. 3300]] eta [[K. a. 2900]] bitartean eraiki zen [[karbono 14]]aren bidez eginiko dataketaren arabera (Grogan [[1991]]). Honek [[Gizako Piramide Handia]] baino 500 urte zaharragoa eta [[Stonehenge]] baino 1.000 urte zaharragoa bihurtzen du (Stonehengen lehen etapak Newgrangen garaikoak diren arren). 4.000 urte baino gehiagoz galduta egon zen muinoaren baxutze baten ondorioz [[XVII. mende]]an eraikuntzarako harri bila zebilen jendeak aurkitu zuen arte, eta leizezulo bat bezala deskribatu zen.
[[Fitxategi:Newgrange piedra de entrada.jpg|thumb|280px|Sarrerako harria arte megalitikoarekin]]
 
Newgrange gehienbat [[1962]] eta [[1975]] bitartean zulatua eta zaharberritua izan zen Michael J O'Kelly irakaslearen gainbegiradapean, [[University College Cork]]ekoa (O'Kelly 1986). Gizakiak zizelkaturiko harriz eta zohikatzez eginiko muino bat da, 97 izkinzaindari handik osatutako zirkulu baten barnean eta kuartzo zuriz eta [[granito]]z eginiko barnerantz okertutako harresi batez koroatua. Harri gehienak eraikuntzaren inguruetatik datoz, fatxadako kuartzo eta granitozko harriak urrunagoko tokietatik garraiatuak izan ziren arren, ziuraski [[Wicklow]]tik eta [[Dundalk]]eko badiatik hurrenez hurren.
17 ⟶ 32 lerroa:
 
== Kanpo loturak ==
{{commonskat|Newgrange}}
{{commons}}
*{{es}}[http://www.temakel.com/mundoarqnewgrange.htm Newgrange]
*[http://www.heritageireland.ie/sp/LugaresHistoricos/Este/BrunaBoinneVistorCentreNewgrangeandKnowth/ Heritage of Ireland - Brú na Boinne Vistor Centre (Newgrange and Knowth) (Meath)]