Japeto (satelitea): berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
No edit summary |
No edit summary |
||
1. lerroa:
[[Fitxategi:PIA08384.jpg|thumb|250px|right|Japetoren satelite bidezko irudia.]]
''Japeto'' (Iapetus) [[Saturno]]planetaren satelite bat da. Zortzigarrena planetatik distantzian eta hirugarrena diametroz Titan eta Rearen atzetik. 1500 Km
Bere ezaugarri arrotzena, hemisferio baten azalera beste hemisferioaren baina ilunagoa da. Azaleraren konposizioa ezberdina omen da kolorearen aldakortasunaren kausa.
== Izena ==
Japeto sateliteak (edo bestela Saturno VIII deritzona) Japeto titanaren izena hartzen du. [[Giovanni Domenico Cassini]] astronomoak [[Saturno]]ren bost sateliteak, Japeto barne, Sidera Laodicea izendatu zuen. Geroago [[John Herschel]]ek, 1847an, bere liburuan "[[Lurmutur hiri]]atik egindako behaketen emaitzak", Saturnoren sateliteak izendatu zituen, Saturno Jainko greziaren anai-arreben izenekin, titanak deritzonak.
==Orbita/Birabidea==
Japetoren orbita ez da oro orokorra. Saturnoaren distantzia beste satelite handiago baina askoz handiagoa da, eta bere orbita 15º inguru inklinatuta dago ekliptikaren planoarekiko. Japetotik Saturnoren eraztunak ondo ikus daitezke.
==Ezaugarri fisikoak==
Japetoren osagai nagusia [[izotza]] omen da, bere densitate baxuak adierazten duen arabera.
Bere [[hemisferioa]]k kolore ezberdinetakoak dira. Bata oso iluna da, eta beste aldiz, argitsua.
XVII. mendean [[Giovanni Domenico Cassini]] astronomoak azpimarratu zuen Japeto bakarrik ikusgarri zela Saturnoren alde batean zegoenean, beste aldean zegoenean ostean ez. Astronomoak berak, eman zuen azalpena fenomoeno honetarako: satelitearen alde bat, bestea baino askoz ilunagoa zela proposatu zuen. Geroago [[Voyager]]sundak hortik hurbil pasatzen, bere teoria egiaztatu zuen.
Japeoaren itzura Lurretik ikusita [[Ying-Yang]] simboloaren antzekoa da.
==Mendilerroa ekuadorrean==
[[Cassini-Huygens sunda]]k 2004an beste ezaugarri arrotza aurkitu zuen Japetoren ekuadorrean. Nahiko uniformea den mendilerroa dago ekuadorren inguruan.
Mendilerroa Toledo mendiak izena eman diote.
==Explorazioa==
Japeto [[Voyager 2 sunda]]ren bisita jaso zuen 1981eko abuztuaren 22an. Voyager Japetotik 966.000 km hurbil pasatu zen. Bere azaleraren argazki batzuk hartzen. Geroago [[Cassini-Huygens sunda]]k 2004an hortik pasatu zen Saturno eta bere sateliteak ikasteko. Sunda berriaren argazkiak askoz zehatzagiak dira.
==Kuriositateak==
"[[2001, Espazioko Odisea]]" fikziozko filmean, monolito handiena Japeton azaleran jarrita dago.
{{zirriborro}}
| |||