Golkoko itsaslasterra: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t Golkoko korronte izenburua Golkoko itsaslasterra(r)en truke aldatu da
No edit summary
1. lerroa:
[[Fitxategi:Golfstream.jpg|thumb|right|220 px|'''Golkoko korrontearen'''itsaslasterraren ibilbidearenibilbide mapa]]
 
'''Golkoko korronteaitsaslasterra''' [[Mexikoko golkoa|Mexikoko golko]]tik [[Ozeano AtlantikoAtlantikoa]]arenren iparraldera doan [[korronte ozeanikoitsaslaster]] beroa da. 100m-ko sakonera eta 1000km-ko zabalera du, 1,8m/s-ko abiadura darama eta bere emaria 80 milioi m³/s-koa da. Dimentsio hauekin energia eroale oso garrantzitsua bilakatzen da Europarentzat.
 
KorronteItsaslaster honen zirkulazioak [[Europa]]ri dagoen latituderako [[klima]] bero batberoa ziurtatzen dio. Gainera, inguru hauetahauetan [[fauna]] eta [[flora]] ere determinatzen ditu.
 
[[Fitxategi:Franklingulfstream.jpg|thumb|right|220 px|Benjamin Franklinen '''Golkoko korrontearen'''itsaslasterraren 1786ko mapa]]
 
Korronte ozeanikoItsaslaster guztiak, uraren [[gatz]] [[kontzentrazio]] ezberdintasunagatik, [[haize]]en zirkulazio globalagatik, lurraren [[errotazio mugimendu]]agatik eta [[polo]]etako ur tenperatura baxuegatiktxikiengatik sortzen dira. 4 faktore hauen ondorioz [[zirkulazio termohalinoa]] sortzen da. GolkoGolkoko korronterenitsaslasterraren norabidea haize zirkulazio globalak determinatzen du, bere norabidea atlantikoIpar iparreanAtlantikoan ipar -ekialderanzkoa baita, korronte ozeanikoarenitsaslasterraren berdina.
 
KorronteItsaslaster hau 1513an aurkitu zuten eta [[Espainiar barkuakInperioa|Espainiar Inperioko]] itsasontziek azkar hasi ziren erabiltzen Karibetik[[Karibe]]tik Espainiarako[[Espainia]]rako bidaietan. Lehen deskribapen eta mapak 1786an argitaratu zuen [[Benjamin FranklinekFranklin]]ek "'Sundry Maritime Observations"' obranlanean.
 
== Golkoko korronteaitsaslasterra eta aldaketa klimatikoa ==
 
Nahiz eta frogatu gabeko teoria izan, zientzialari askok diote, beroketa[[berotze globalakglobal]]k poloetako [[izotz]]a urtzean, ozeanoetako gatz kontzentrazioa txikitu egingo dela. Ondorioz, gaur egun korronte ozeanikoakitsaslasterrak mantentzen dituen oreka hautsi daiteke eta korronte ozeanikoakibilbidea aldatu. Honela, Europako klima leuntzen duen korrontea moztuko litzateke eta beroketa globalaren ondorioz Europako klima hoztu.
 
== Ikus, gainera ==
 
*[[Klima]]
*[[Euskal Herriko klima]]