Ilargiaren aldi: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
 
No edit summary
1. lerroa:
[[File:Mond_Grafik1.jpg|thumb|250px|eguzkiaren, ilargiaren eta Lurraren kokapenak.]]
[[File:Mond_Phasen.jpg|thumb|250px|Ilargialdiak:<br>1 - ilbetea<br>3 - ilgora<br>5 - ilberria<br>7 - ilbehera]]
'''Ilargialdia''' [[Eguzkia]]k argitutako [[Ilargi]] zatia da denbora tartea da, [[Lurra|Lurretik]] ikusia.
 
Eguzkiak Ilargiaren azaleraren erdia argitzen du ([[ilargi eklipse]]etan izan ezik) eta horregatik da distiratsua. Baina ikusgai den hemisferio argituaren zatia aldagarria da %100 ([[ilbete]]ailbetea) eta %0 ([[ilberri]]ailberria) artean.
 
Ilargialdiak ziklikoak dira, Lurraren, Eguzkiaren eta Ilargiaren kokapenen arabera. Hori dela-eta, ilargialdiek [[denbora]] neurtzeko erabili izan dira antzinatik, eta [[egutegi]]ak sortzeko erabili.
 
==Izenak==
Lau dira ilargialdiek duten izenak [[euskara]]z:
*''Ilberria'' (edo ''Ilargi berria''): guztia iluna (ikusgaitza)
*''Ilgora'': egunez egun argituz
*''Ilbetea'' (edo ''Ilargi betea'' edo ''Ilargi zaharra''<ref>[http://www1.euskadi.net/harluxet/hiztegia1.asp?sarrera=ilargi ''Ilargi'' sarrera] Harluxet hiztegi entziklopedikoan.</ref>): guztia argitua
*''Ilbehera'': egunez egun ilunduz
 
==Iraupena==
 
Bi ilbeteren arteko iraupena 29 egun 12 ordu 44 minutu eta 2,9 segundo da, hau da, 29,53 egun inguru (zehatzago <math>\frac{1}{\frac{1}{27,322}-\frac{1}{365,25}}</math> [[nikolas Koperniko|Koperniko]]k aurkitutako formularen arabera). Ilargiaren periodo sinodikoa da.
 
==Erreferentziak==
{{reflist}}
 
==Ikus, gainera==