Bizantzio: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
No edit summary
No edit summary
1. lerroa:
[[Image:Byzantine Constantinople eng.png|thumb|300px|Bizantzio]]
'''Bizantzio''' ([[greziera]]z Βυζάντιον ) oraingo '''[[Istanbul]]'''en antzinako hiriaren izan da, gero '''[[Konstantinopolis]]''' izena hartu zuena.
 
5 ⟶ 6 lerroa:
== Jatorria ==
 
Bosforoaren[[Bosforo itsasartea]]ren ur-ertzean sortua izan zen, [[Megara]]tik etorritako kolono batzuengatik, [[K. a. 660]]an. Kolonia greziar izendatua izan zen, izena ''Byzas'' errege sortzailearen omenez jarri zioten. Leku estrategiko batean zegoen, bertatik nabigazioa kontrolatu baitezaketen, [[Europa]] ekialdea, [[Balkanak]], [[Egeo itsasoa]], [[Afrika]] iparraldea (baita [[Egipto]] ere) eta [[Asia Txikia]]. Hala ere, lurreko kokalekua ez zein hain egokia, baina gutxienez itsasozko Pontoko sarrera kontrolatzen zuten. Hori dela eta, inor ezin zuen igaro baimen eskatu gabe. Pontoko aldea oso aberatsa zen abelkuntzaabelzaintza produktuetan, [[esklabo]] eta bestelako jangaietan: ([[ezti]]a, [[argizari]]a eta [[arrain]] gazia bezalakoa, [[ardo]] eta [[gari]] mota asko).
 
Denboran zehar, herrialde hau [[pertsia|pertsen]]rren esku egon zen, hauek okupatu eta suntsitu egin zuten [[K. a. V. mende]] inguruan.
 
[[Esparta]]ko Pausaniasek berreskuratu zuen K.a. 479an eta K.a. 478. urtean berreraikitzen hasi. Geroago bere kontrola [[Atenas]]koen kontra eztabaidatu zuten. Azkenean Atenaskoek K.a. 409an hartu egin zuten hiria, baina bota egin zituzten K.a. 405an. 390 k.a. berriz atenaskoenAtenaskoen esku bueltatzeko. 336 k.a eta 323 k.a urte bitartean [[mazedonia]]rren esku egon zen, [[Alexandro Handia]]ren inperioaren esku. Honen ondoren, hiriak independentzia apur bat lortu zuen, 279 k.a. izan ezik Zeltarrek [[Trazia]] konkistatu zutelako eta Bizantziori zerga batzuk ezarri zizkioten.
 
191 k.a. hiria [[Erroma]]ren aliatu izatera pasa zen, hauek hiri libre bat bezala onartu zituzten. Hala ere 100 k.a [[Erromatar Inperioa|Erromatar Inperioren]] esku erori zen.
22 ⟶ 23 lerroa:
 
*[[Bizantziar Inperioa]]
{{coord|41.01224|28.976018|type:city|display=title}}
 
[[Kategoria:Turkiako historia]]