Naqsh-e Rostam: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
Assar (eztabaida | ekarpenak)
tNo edit summary
t Robot: Automated text replacement (- aurkitzen da + dago & - aurkitzen dira + daude & - aurkitzen den + dagoen & - aurkitzen dena + dagoena & - aurkitzen dela + dagoela & - aurkitzen zen + zegoen & - aurkitzen baita + baitago)
4. lerroa:
Haitzuloan eginiko gurutze formako eta baxuerliebedun lau errege hilobi dituen horma harritsu bat da. Hauetako bat, dituen inskripzioei kasu eginez gero, [[Dario I.a]] pertsiar erregearena izango litzateke. Dario I.aren hilobiaren ondoan aurkitzen diren gainontzeko hiru hilobiak, [[Xerxes I.a]], [[Artaxerxes I.a]] eta [[Dario II.a]]renak izango lirateke, baina ez daramate zehaztasunez identifikatuko lituzketen inongo inskripziorik. Persepolis atzeko mendian, beste antzerako bi hilobi daude, beharbada, [[Artaxerxes II.a]] eta [[Artaxerxes III.a]]ren hilobiak izango liratekeenak, amaitu gabeko hilobi bat bezala, [[Arses]]ena izango litzatekeena, edo, ziurrago, [[Pertsiar Inperioa|Pertsiar Inperioko]] azkeneko enperadore izan zen [[Dario III.a]]rena, [[Alexandro Handia]]k Pertsiako tronutik bota zuena.
 
Darioren hilobia, akemenidar garaiko pertsiar artean existitu ziren bi hilobi ereduetako bat da. Haitzean zulatutako hilobi bat da, [[Egipto]]ko [[hipogeo]]ak bezala. Beste eredua, [[Pasargada]]n aurkitzen dendagoen [[Ziro II.a]]ren hilobia izango litzateke.
 
Naqsh-e Rostameko haitzean, zazpi baxuerliebe handi ere badaude, hilobien azpian, errege sasanidarrek eraikitzea agindu zituzten eskulturak.
 
Haitzaren parean, [[Ka'ba-i-Zartosht]] aurkitzen dadago, zoroastroar monumentu bat. Tokiaren muturrean, bi suaren aldare txiki aurkitzen diradaude.
 
== Baxuerliebeen xehetasunak ==
[[Fitxategi:Bas relief nagsh-e-rostam al.jpg|thumb|right|Naqsh-e Rostameko baxuerliebeetako bat, hain zuzen ere, Sapor I.a errege sasanidarrak [[Valeriano]] eta [[Filipo Arabiarra]]erromatar enperadoreen aurka lortutako garaipena irudikatzen duena]]
# Lehenak, [[Narses Armeniakoa]] irudikatzen du ([[296]]-[[304]]), [[Sapor I.a]]ren seme nagusia, [[Anahita]] jainkosak (''Nahid'' egungo [[pertsiera]]z) errege izendatzen duelarik.
# Bigarren baxuerliebea, Dario I.aren hilobiaren behealdearen azpian aurkitzen dadago, eta bi eskenak osatzen dute. Goikoak, [[Bahram II.a]] errege sasanidarra etsaiaren aurka borrokan irudikatzen du.
# Hirugarrenak, Sapor I.a enperadore sasanidarrak [[Valeriano]] erromatar enperadorearen aurka lortutako garaipena irudikatzen du. Baxuerliebe honetan, Sapor zaldi baten gainean eserita dago, eta Valeriano belaunikatu egiten da zaldiaren oinetara. Zeriyadis, Valeriano garaitu zuena, zaldiaren aurrean aurkitzen dadago, eta Irango erregeak, eskuak elkarturik, [[Erromatar Inperioa]]ren ekialdeko zatiaren boterea eskaintzen dio.
# Laugarrenak, [[Hormizd II.a]] errege sasanidarraren konkista adierazten du.
# Bosgarrena, Bahram II.a bere etsaiak garaitzen irudikatzen duen eskultura bat da.