Batuketa: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
Assar (eztabaida | ekarpenak)
t Addition_Table.svg gehitu
Joxemai (eztabaida | ekarpenak)
zabaldu
1. lerroa:
[[Fitxategi:Addition01.svg|right|thumb|120px|3 sagar eta 2 sagar batera jartzen dira. Batuketaz, 5 sagar daude: 3 + 2 = 5.]]
[[Fitxategi:Addition_Table.svg|right|thumb|200px|Digitu bakarreko batuketa taula.]]
 
[[Matematika]]n, '''batuketa''' <ref> '''Gehiketa''' termino okerra ere erabili ohi da batuketa adierazteko. Ikus [http://amaraberri.org/files/38abef.pdf Amara berriko Egunkaria]. Agian gaztelerazko ''adición'' kontzeptua itzultzeko ere erabili da ([http://www.elhuyar.org/elhuyar_aldizkaria/pdf/Elhuyar-01-03.pdf Zenbaki arruntak; eragiketak], Elhuyar Aldizkaria.).</ref> kopuru bi edo gehiago batera jartzean sortzen den ''batura'' kalkulatzeko eragiketa [[aritmetika|aritmetikoa]] da. '''+''' (''gehi'') ikurraren bitartez adierazten da batuketa. Batuketan parte hartzen duten [[zenbaki]]ak ''batugaiak'' dira. Batuketa egiten denean, ''batu'' egiten dela esaten da.
9 ⟶ 8 lerroa:
 
Kopuruez gainera, batuketa era guztietako zenbakietan erabil daiteke: [[zenbaki natural]]ak, [[zenbaki oso]]ak, [[zenbaki arrazional|arrazional]], [[zenbaki erreal|erreal]] eta [[zenbaki konplexu]]ak eta haiei elkarturiko egiturak, [[polinomio]]ak kasu.
 
Batuketa da haurrek ikasten duten lehenengo eragiketa matematikoa. 4 edo 5 urte bete baino lehen ez da komeni batuketa irakastea <ref>{{es}}[http://web.usal.es/~andogon/Archivos/Matematicas%2001.pdf Los Números, la suma y la resta], Angel Domingo, Universidad de Salamanca. </ref>, nahiz eta lehenago ere batuketa sinpleak egiteko gauza diren. Bestalde, haur txikientzako jolas anitz dago merkatuan batuketak garatu eta ikasteko, [[abako]]ak kasu. Batuketak ikasteko prozesuan ''bururako'' ez duten batuketak egiten ikasten da lehendabizi, ondoren bururakoa eskatzen duten batuketei heltzeko.
 
== Batuketaren propietateak ==
17 ⟶ 18 lerroa:
#[[Aurkako elementu]]a: <math>a+(-a)=(-a)+a=0 \!</math>
 
==Kalkulua==
 
Batuketak egiten jakiteko, 0tik 9ra bitarteko bi [[zenbaki]]en batuketak ikasi behar dira lehendabizi. Batuketa hauek batuketa taulan biltzen dira:
 
[[Fitxategi:Addition_Table.svg|center|thumb|350px|Batuketa taula bat. 5+3 egiteko, 5 zenbakiari dagokion errenkada eta 3 zutabeari dagokion zutabea hartzen dira. Errenkada eta zutabea ebakitzen diten gelaskan agertzen da emaitza: 8.]]
== Ikus, gainera ==
 
38 ⟶ 45 lerroa:
[[fr:Addition]]
[[is:Samlagning]]
[[ja:加法??]]
[[nl:Optellen]]
[[pl:Dodawanie]]
44 ⟶ 51 lerroa:
[[sl:Vsota]]
[[sv:Addition]]
[[zh:加法??]]