Gonorrea: berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
No edit summary |
OI1D Maialen(r)en 1083828 berrikuspena desegin da (Eztabaida) |
||
2. lerroa:
[[Fitxategi: Neisseria gonorrhoeae PHIL 3693 lores.jpg|thumb|right|250px|''Neisseria gonorrhoeae'' [[Gram tindaketa]]rekin; zelula handiak leukozitoak dira]]
'''Gonorrea''' edo '''Gonokozia''' ''Neisseria gonorrhoeae'' izeneko [[bakterio]]ak eragindako patologia da, traktu urogenitala jotzen duena. [[Sexu]] bidez transmititutako [[gaixotasun]]en artean ohikoenetariko bat da.
Bakterio patogenoak (gonokoko izenarekin deituak) gizakia du gordailu bakarra. Gonokokoa mikrobio oso sentikorra da, [[bizkarroi]]-bizitzara moldatua, gizakiarengandik kanpo bizi ezin duena. Horrek azaltzen du ([[sifili]] kasuaren antzera) gaitzaren kutsapen-bidea, kontaktu zuzenaren bidez ematen dena.
Gaitza ugariagoa da garapen bidean dauden lurraldeetan Europan baino. Euskal Herrian aitortu beharreko gaixotasuna da, 2005ean 56 kasu agertuz [[Euskal Autonomia Erkidegoa]]n.
== Infekzioa ==
Goian aipatu denez harreman sexualen bidez transmititzen da gaitza. Kutsatutako emakume haurdunak umekia infektatu dezake ere.
''Neisseria gonorrhoeae''-k adhesina indartsuak ditu, traktu urogenitaleko epitelioan oso ondo atxikitzen direnak. Horiei esker mukosa urogenitalean finkatzen da, infekzioa sendotuz.
== Sintoma klinikoak ==
[[Fitxategi:SOA-gonorroe-male.jpg|right|thumb|Gonokoziaren jarioa]]
Oso desberdinak dira sexuaren arabera. Hala ere, sexu bietan ugalketa-aparatua eta gernu-aparatua kaltetzen dira.
*gizonezkoen kasuan sintomarik ohikoena jario [[zorne]]tsua da zakilaren puntan (''irudian''). Disuria ere agertzen da (erremina txiza egiterakoan). Bi sintoma horiek gonokokoak sortzen duen [[uretritis]]aren ondorioak dira.
*emakumezkoen kasuan gaitzak askotan ez du inongo sintomarik eragiten (kasu guztien erdian), eta horrek infekzioaren transmisioa errazten du. Sintomak daudenean, bagina-jario zornetsua eta disuria azaltzen dira, eta baita [[zerbizitis]] eta baginitis ere.
Sexu bietan gonokokoak ugal-aparatua ere jo dezake: [[prostata]] (gizonezkoetan) eta [[utero]]a eta Falopioren tronpak (emakumezkoetan) kaltetuak suertatu daitezke, antzutasuna sortuz.
Zenbait kasutan gonokokoa odolera pasatzen da, [[septizemia]] bat sortuz. Septizemia horren ondorioz [[artritis]] eta larruazaleko exantema agertzen dira, baina bihotza eta gibela kaltetu ahal izaten dira ere.
Ama infektatuta dagoenean ume jaioberriak [[konjuntibitis]] gonokozikoa harrapa dezake, tratatu ezean itsutasuna eragiten duena.
== Diagnostikoa ==
Infekzio gonokozikoaren diagnostikoa egiteko jario zornotsuaren lagina aztertu behar da. Gram tindaketa eginez irudi mikroskopikoan diplokoko Gram negatiboak azaldu behar dira, sarritan leukozitoen barruan (ikusi goiko argazkia).
Hartutako lagina kultibo medio hautakorretan ereiten da. Kultibo medio horietatik gonokokoa isolatuz baieztatzen da diagnostikoa.
== Tratamendua ==
[[Penizilina]] oso erabilia izan da gonokozia sendatzeko. Andui erresistenteak agertu eta zabaldu dira azken urteetan, baina. Hori dela eta, egun 3. belaunaldiko [[zefalosporina]]k aukeratzen dira gaitza tratatzeko.
{{commons|Category:Gonorrhea}}
[[Kategoria:Sexu-transmisiozko gaixotasunak]]
|