ECHELON: berrikuspenen arteko aldeak

'''ECHELON''' historialdiko [[komunikazio elektronikoenelektroniko]]en azterketa eta [[espioitza]] burutzeko sare handiena dela dute. '''UKUSA'''-k ([[Estatu Batuak]](AEB), [[Kanada]], [[Erresuma Batua(EB)]], [[Australia]] eta Zelanda[[Zeelanda Berria]]) kontrolatuta, ECHELON-ekECHELONek irratiz[[irrati]]z eta satelitez egindako komunikazioak, [[telefono]] deiak, [[fax-]]ak eta [[e-mail-]]ak ia-ia mundu osoan atzeman ditzake eta tarte hartzeen azterketa automatiko eta klasifikazio-ak barne hartzen ditu. ECHELON-ekECHELONek egun batean antzeman ditzakeen komunikazioen kopurua hiru mila milioi-ekoa dela diote.

[[Sobietar Batasuna]] eta beraien aliatuen komunikazio militar zein diplomatikoak kontrolatzeko eraikia izan arren, gaur egun ECHELON terrorismo,narkotrafiko eta politiko eta diplomatiko inteligentziari buruz pistak aurkitzeko erabilia dela susmatzen da. Bere kritikariek espioitza ekonomikoa eta ,eskala handi batean, norberaren pribazitatea indarrez sartzea burutzeko ere erabiltzen dela diote. ECHELON-en izatea 1976an[[1976]]an publiko egin zuen [[Winslow Peck-]]ek.

Inteligentzia aliantza honen kideek UKUSA aliantzaren kideak dira, Bigarren Mundu Gerratik informazioa biltzen daramana. Sistema hau NSA-ren ([[National Security Agency]]) administraziopean dago eta Maryland-en(AEB) bakarrik 100.000 langileez osatuta dago(beste iturburu batzuek mundu osoan 380.000 langile direlakoan daude), ondorioz mundu osoko espionatze sare handiena da. Informazioa [[Menwith Hill]]-tik(EB) satelite baten bidez [[Fort Meade]]-ra Maryland-en(AEB) bidaltzen da.

UKUSA aliantzaren barruan estatu bakoitzari planeta osoko area desberdinetan erantzunkizun bat ematen diote. Lehen. Kanadaren zeregina Sobietar Batasuna kontrolatzea zen. Gerra Hotzaren denboraldian, Zentroamerika[[Ertamerika]] eta [[Hegoamerika-]]ren sateliteen bidez eta irratiaren bidez egindako komunikazioak kontrolatzeko esfortzu handiagoa egin zen, horrekin droga eta jende trafikoa lokalizatu ahal zen. AEB-ek, beraien satelite kate handia eta entzun portuez baliatuta [[Latinoamerika]], [[Asia]], [[Errusia]] (Asian dagoen aldea) eta [[Txina]] kontrolatzen dute. Erresuma Batuak(EB), Europa,Errusian eta Afrikan komunikazioak tartean hartzen ditu. Australiak[[Australia]]k [[Indotxina]], [[Indonesia]] eta Txina kontrolatzen du eta ZelandaZeelanda Berriak mendebaldar Pazifikoa hartzen du barne.

Tartean hartzen diren seinale gehienak superordenagailu, ''"hiztegi"''-ak deritzenak, batzuek prozesatzen dute. Ordenagailu hauek komunikazio bakoitzean patroi espezifiko bat bilatzeko programatuak izan dira eta ahots espezifiko bat bilatzeko ere gai dira. Iturburu batzuen arabera sistema honek 120 estazio finko eta satelite geogeldikorrez osatuta dago. Hauek interneten bidez bidaltzen den trafikoaren '''%90a''' iratzi dezakete. ECHELON-ek dituen antenak onda elektromagnetikoak tartean hartzeko eta leku zentral batera, gero prozesatzeko, bildatzeko gai dira. Mezuak aleatorioki hartzen dira eta irazki batzuen bidez prozesatzen dira gako diren hitzen bila. Jardunbide honi ''"Telekomunikazioen kontrol estrategikoa"'' deitzen zaio.