Porfiro: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t robota Erantsia: sr:Порфир
t Robot: Cambios triviales
1. lerroa:
[[Fitxategi:Särna-Porphyr P1000115.JPG|right|250px|thumb|Porfiro zati bat]]
[[Fitxategi:FeldsparsGranite.JPG|thumb|250px|Porfiro testura [[granito]]an. [[Feldespato]]zko [[fenokristal]]ak, kristalak baino handiagoak dira inguruko matrizean. Hau [[Sierra Nevada (AEB)|Sierra NevadaNevadakoa]]koa da, Rock Creek [[harroila]]koa.]]
'''Porfiro''' ([[latin]]ezko ''porphyra''tik, ''"harri [[gorrindol]]a"'') [[arroka igneo]] mota da, izate desberdineko bi gaiz osatua: kristal pikor larriak (hala nola, [[feldespato]]a edo [[kuartzo]]a) eta pikor finak (masa feldespatikoa).
 
[[Magma]]ren solidotzetik sortutako harri bat da. Arroka magmatikoen artean sailkatuta dago, magmaren solidotzetik eratzen bait da, hau da, [[lurrazal]]aren barnean tenperatura oso altuetan dagoen jatorri bolkanikozko ore fluido bat. Bere hoztea, oso poliki hasten da, oso sakon, magmaren solidotzea eta mineral osagaien kristalen eraketa abiaraziz.
 
== Erabilera ==
 
Erromatarrek ''"harri gorrindol"'' deitu zuten, bere koloreagatik, nabarmentze zeinu bezala erabili zen harri hau. Porfiroaren erabileraren jatorria, [[asiria]]r-[[babilonia]]r, [[Antzinako Egipto|egiptoegiptoar]]ar eta [[Antzinako Erroma|erromatar]] zibilizazioetan aurkitzen da. Aurkikuntza arkeologikoek eta material honekin eginiko monumentuek, hala baieztatzen dute.
 
Antzinako egiptoarrek, material hau aurkitu eta [[faraoi]]entzako erabiltzen hasi ziren, beste batzuengandik, koloreagatik eta [[granito]]a baino erresistenteagoa eta gogorragoa izateagatik bereizten bait zen. Ezaugarri hauek, ia betiereko bihurtzen dute, baita oso erabilera baldintza gogor eta zorrotzetan ere, mekanikoak zein girokoak.