Klima aldaketaren ondorioak: berrikuspenen arteko aldeak

'''[[Klima aldaketa]]''' Lur planetaren toki guztietan eragiten duen fenomenoa da, klima eta tenperatura alterazioak eraginduz, eta batez ere gizakion inpaktuak gauzatua. Zenbait tokitan, muturreko fenomeno meterologiko edo prezipitazioak gero eta ohikoagoak bihurtzen ari dira eta beste hainbat lurraldeetan, ordea, muturreko beroaldiak edo lehorteak nabarmentzen dira. Bestalde, izotz metaketak urtzen ari dira, eta ur-maila igotzen ari da <ref name=":0">{{Erreferentzia|izenburua=Consecuencias del cambio climático - Comisión Europea|hizkuntza=es|url=https://climate.ec.europa.eu/climate-change/consequences-climate-change_es|aldizkaria=climate.ec.europa.eu|sartze-data=2024-03-05}}</ref>. Klima aldaketaren ondorioak gure eguneroko bizitzarako eta planetaren etorkizunerako oso larriak izan daitezke, hortaz, irtenbideak bilatu eta ekimenak garatzea ezinbestekoa da.

[[Fitxategi:Climate change threats to coral reefs.png|thumb|391x391px403x403px|Klima aldaketaren ondorioak koral-uharrietan.|ezkerrera]]

Beste arriskupean dagoen ekosistema Australiako [[Koral Hesi Handia]] da. Ipar-ekialdeko kostaldean kokatzen den ekosistema honek, 344.400 km² azalera du eta munduko [[Koralezko uharri|koral-uharri]] ekosistemarik handiena da; 3000 koral-uharri ditu, 600 uharte kontinental, 300 inguru [[mangladi]] uharte eta 9000 espezie <ref>{{erreferentzia|izena=Queensland Government|urtea=2017|izenburua=Protecting the Great Barrier Reef|url=https://www2.gbrmpa.gov.au/learn/reef-facts}}</ref> <ref>{{Erreferentzia|izenburua=Great Barrier Reef|hizkuntza=en|url=https://education.nationalgeographic.org/resource/great-barrier-reef|aldizkaria=education.nationalgeographic.org|sartze-data=2024-03-11}}</ref>. Klima aldaketak koral-uharriei eragiten dien inpaktu nagusiena da <ref>{{Erreferentzia|izena=National Oceanic and Atmospheric Administration|abizena=US Department of Commerce|izenburua=How does climate change affect coral reefs?|hizkuntza=EN-US|url=https://oceanservice.noaa.gov/facts/coralreef-climate.html|aldizkaria=oceanservice.noaa.gov|sartze-data=2024-03-11}}</ref>. Batetik, tenperatura igoerak [[coral bleaching]] izeneko fenomenoa, hau da, [[Koral|koralak]] zuritzea eragiten du. Fenomeno hau gertatzen da, tenperatura igotzean, koralekin [[Sinbiosi|sinbiosian]] bizi diren alga mikroskopikoak ([[Zooxantela|''zooxantella'']]) kanporatzen direlako. Alga mikroskopiko horiek koralen elikagai-iturriak izateaz gain, kolorea ematen diete, eta haien desagerpenaren ondorioz, koralak zuritzen dira, eta hiltzeko arriskua handiagotzen da <ref>{{Erreferentzia|izena=National Oceanic and Atmospheric Administration|abizena=US Department of Commerce|izenburua=What is coral bleaching?|hizkuntza=EN-US|url=https://oceanservice.noaa.gov/facts/coral_bleach.html|aldizkaria=oceanservice.noaa.gov|sartze-data=2024-03-11}}</ref>. Bestalde, beste inpaktuetako bat, [[Ozeanoen azidifikazio|ozeano azidifikazioa]] da. Izan ere, erregai fosilen ondorioz, CO₂ kontzentrazioak atmosferan igo egin du, eta ozeanoak atmosferaren 30% CO₂ inguru xurgatzen duenez, itsasoak xurgatutako karbono dioxidoa handiagotu egin da ere. Ioi honek uretan, erreakzio kimiko desberdinak eragiten ditu, eta ioi karbonatoaren kantitatekantitatea murrizten du. Ioi karbonatoa ezinbestekoa da itsas-oskolen eta koralen [[Exoeskeleto|kanpo-eskeletoak]] osatu ahal izateko <ref>{{Erreferentzia|izena=National Oceanic and Atmospheric Administration|abizena=US Department of Commerce|izenburua=What is Ocean Acidification?|hizkuntza=EN-US|url=https://oceanservice.noaa.gov/facts/acidification.html|aldizkaria=oceanservice.noaa.gov|sartze-data=2024-03-11}}</ref>.