Bedford Ingalaterraren erdialdean dagoen Bedfordshire konderriko hiri eta hiriburua da. 2001eko erroldaren arabera, hiriak 147.911 biztanle zituen.

Bedford
Bedford
hiri-konderria
Administrazioa
Estatu burujabe Erresuma Batua
Herrialdea Ingalaterra
Ingalaterrako eskualdeaEkialdeko Ingalaterra
Ingalaterrako konderri zeremonialaBedfordshire
Borough in the United KingdomBedford
Izen ofizialaBedford
Jatorrizko izenaBedford
Geografia
Koordenatuak52°08′04″N 0°27′47″W / 52.1344°N 0.4631°W / 52.1344; -0.4631
Map
Azalera20,2 km²
Demografia
Biztanleria92.407 (2016)
50.787 (1924)
Dentsitatea4.575 bizt/km²
Informazio gehigarria
Telefono aurrizkia01234
Ordu eremuaUTC±00:00
Hiri senidetuakWłocławek, Bamberg, Rovigo eta Arezzo

Historia

aldatu

Uste denez, hiriaren toponimoa, Beda izeneko buruzagi saxoi baten eta Great Ouse ibaia zeharkatzen duen ibi baten izenetik dator. Bedford merkatu-hiria zen inguruko nekazal eskualdearentzat Erdi Aroaren hasieratik. Offa Merciakoa errege anglosaxoia 796an hirian lurperatua izan zuten. 886an Wessex eta Danelaw banatzen zituen mugako hiri bihurtu zen. Gero, Bedfordeko baroierriko hiriburu bilakatu zen. 919an, Eduardo Zaharrak hiriko lehen gotorleku ezaguna eraiki zuen, Great Ouse ibaiaren hegoaldean, eta han jaso zuen eskualdearen otzantasuna. Gotorleku hau daniarrek suntsitu zuten. Gilen II.ak Paine Beauchampekoari Bedfordeko baroigoa eman zion, honek gaztelu berri eta indartsu bat eraiki zuelarik.

Bedfordek, 1166an, Henrike II.ak bere hiri-gutuna eman zuen, eta bi kide aukeratu zituen erreformatu gabeko Komunen Ganberarako. Bedfordeko gaztelu berria 1224an suntsitu zuten, eta gaur muino bat baino ez da geratzen. XVI. mendetik aurrera, Bedford eta Bedfordshiren zati handi bat Ingalaterrako parpaila-industriaren gune nagusietako bat bihurtu ziren, eta parpailena, XX. mendearen hasiera arte, herriko industria garrantzitsu izaten jarraitu zuen. 1660an, John Bunyan hamabi urtez Bedford Gaolen espetxeratu zuten. Bertan The Pilgrim's Progress eleberria idatzi zuen. 1689an Great Ouse ibaia nabigagarri bihurtu zen Bedforderaino. Artilearen garrantzia gutxituz joan zen garagardoaren mesederako. XIX. mendean Bedford ingeniaritza zentro garrantzitsu bihurtu zen. 1832an gasaren argiztapena sartu zen, eta trenbidea 1846an iritsi zen Bedfordera. Lehen hustubideak eta estoldak 1864an zulatu ziren.

      Datu klimatikoak (Bedford (Thurleigh) 85m, 1971–2000, muturrekoak Woburn 1928-)      
 Hila   Urt   Ots   Mar   Api   Mai   Eka   Uzt   Abu   Ira   Urr   Aza   Abe   Urtekoa 
Erregistraturiko tenperatura maximoa (°C) 15.0 19.2 22.8 27.4 29.4 33.3 37.5 35.0 30.9 27.5 19.4 16.1 37.5
Batez besteko tenperatura maximoa (°C) 6.4 6.9 9.7 12.0 15.7 18.6 21.5 21.5 18.2 14.0 9.5 7.2 13.5
Batez besteko tenperatura minimoa (°C) 0.8 0.6 2.3 3.6 6.2 9.3 11.5 11.6 9.7 6.6 3.3 1.8 5.6
Erregistraturiko tenperatura minimoa (°C) -20.0 -15.6 -15.0 -7.3 -5.6 -0.6 1.2 1.7 -2.2 -7.8 -9.4 -16.3 -20.0
Pilatutako prezipitazioa (mm) 48.4 36.6 43.5 47.2 45.3 56.9 44.7 48.6 53.6 56.8 49.0 53.8 584.4
Eguzki orduak 58.6 76.3 99.5 153.0 183.8 185.7 200.9 188.5 139.8 114.1 72.0 51.5 1523.6
Iturria: [1]

Hiri eta herri senidetuak

aldatu

Erreferentziak

aldatu
  1. (Ingelesez) Met Office. (2011ko uztaila). Bedford 1971–2000 averages. .

Kanpo estekak

aldatu


  Artikulu hau Ingalaterrako geografiari buruzko zirriborroa da. Wikipedia lagun dezakezu edukia osatuz.