Wikipedia

Barkos gobernua

2015 eta 2019 arteko Nafarroako Gobernua
(«Barkos Gobernua» orritik birbideratua)

Barkos gobernua edo XI.ko Nafarroako Gobernua 2015eko uztail eta 2019ko abuztu, bitartean Nafarroako Gobernua da. Nafarroako Parlamentuak Miren Uxue Barkos Berruezo izendatu zuen Nafarroako Gobernuko lehendakari, Geroa Bai, Euskal Herria Bildu, Ahal Dugu eta Izquierda-Ezkerraren arteko akordioak emankorrak izan ostean.

Barkos gobernua
IX. legealdia
Barcina ◄ Barkos ► Chivite
Gobernua
ErakundeaNafarroako Gobernua
LehendakariaUxue Barkos
Hautaketa2015eko maiatzaren 24a
Inbestidura2015eko uztailaren 22a
Sorrera2015eko uztailaren 24a
Bukaera2019ko abuztuaren 2a
Iraupena4 urte eta 15 egunak
Osaera
Kontseilariak10
Aurrekontua4 312 000 000 € (2019)
AlderdiakGeroa Bai
Euskal Herria Bildu
Izquierda-Ezkerra
Ordezkaritza
Nafarroako
Parlamentua
19 / 50
BazkideakAhal Dugu
OposizioaNafar Herriaren Batasuna
Nafarroako Alderdi Sozialista
Nafarroako Alderdi Popularra
Oposizioko buruaJosé Javier Esparza

Yolanda Barcinak zuzentzen zuen Barcina gobernua 2015eko uztailaren 22an amaitu zen, Uxue Barkosen inbestidurarekin batera. Gobernu hau aurreko Nafarroako gainerako gobernuekiko erabateko haustura da; izan ere, lehen aldiz, alderdi independentistak buru dituen ezkerreko gobernu batek du boterea.

Historia aldatu

Inbestidura aldatu

2015eko Nafarroako Parlamenturako hauteskundeetan, Nafar Herriaren Batasuna irabazi zituen hauteskundeak, 15 eserlekurekin, gehiengo osoa lortzeko 11 eserlekuren faltan. Bigarren postua Geroa Bairentzat izan zen. Izan ere, lehen alderdia, Nafarroako Alderdi Sozialista edo Nafarroako Alderdi Popularrarekin batera, ez zen gehiengo osoa lortzeko gai, eta, bi eserleku falta zirenean, Geroa Bai koalizioaren txanda zen gobernua osatzen saiatzeko. Horrela, espektro politikoaren ezkerraldeko alderdiekin harremanetan jarri ziren, hau da, Euskal Herria Bildu, Ahal Dugu eta Izquierda-Ezkerrarekin, laukoa osatzeko.[1]

Hala, Uxue Barkos Geroa Baiko hautagaia buru zutela, lau alderdiek 26 eserleku zituzten Nafarroako Parlamentuan. Horrela, gehiengo soilarekin, 2015eko uztailaren 20an aurkeztu ziren inbestidurara, eta bozketaren lehen itzulian lortu zuten helburua. Bertan, gainerako alderdiek (Nafar Herriaren Batasuna eta Nafarroako Alderdi Popularra) aurka bozkatu zuten, Nafarroako Alderdi Sozialistak izan ezik, abstenitu egin baitzen.[2]

Gobernuaren sorrera aldatu

Uxue Barkos Nafarroako Gobernuko lehendakari izendatu ondoren, gobernuko lau alderdiak departamenduak esleitzeko negoziatzen hasi ziren. Hala, Geroa Baik 7 kontseilaritza eta bozeramailea izendatu zituen, eta bi kontseilaritza utzi zituen Euskal Herria Bildu koalizio abertzalearentzat eta beste bat Izquierda-Ezkerrarentzat. Gobernu berriaren aurkako erreakzio gisa, oposizioko alderdienak nabarmentzen dira, besteak beste, Nafarroako Alderdi Popularra, gobernuak gutxiengo batentzat soilik gobernatzea kritikatzen duena. Gainera, Javier Marotok esan zuen gobernuak Gipuzkoako arazoak kopiatu besterik ez zuela egingo.[3]

Gainera, foru hauteskundeetako emaitzen eta gobernu berriaren eraketaren ondorioz, Nafarroako Alderdi Popularra eta Nafar Herriaren Batasuna harremanetan jarri ziren Navarra Suma koalizioa sortzeko, hurrengo hauteskundeetan Nafar Herriaren Batasuna, Nafarroako Alderdi Popularra eta Herritarrak - Herritarron Alderdia batuko lituzkeela. Bestalde, Maria Jose Beaumont Herrizaingo kontseilarien izendapena "kezkagarria" dela esan du Espainiako Gobernuak.[4][5]

Aldaketa Hezkuntza departamentuan aldatu

2017ko apirilean, Jose Luis Mendozak zuzendutako Nafarroako Gobernuko Hezkuntza Departamentuaren egoera tentsoak norabide aldaketa handia izan zuen. Ia bi urteko politika polemikoa izan da hezkuntzaren arloan hartutako neurrien inguruan, batez ere Skolae programaren inguruan, eta hilabete honen hasieran sortutako bi polemika nahikoa izan dira sailburuarekin amaitzeko. Lehenik eta behin, Hezkuntza kontseilareiak 2017ko apirilaren 1ean haur-eskoletako onarpen-prozesua eten zuen. Aurreko egunean, Jose Luis Mendoza kontseilariak Foru Dekretu bat sinatu zuen prozesua geldiarazteko, harik eta partikular batek jarritako errekurtsoa ebatzi arte, plazak aukeratzeko baremoa aldatzea eskatzen baitzuen. Hori guztia jada aurkeztutako eskabideekin eta baremazioarekin gertatu zen.[6]

Foru dekretua onartu eta bi egunera, Nafar Herriaren Batasunak, Nafarroako Alderdi Sozialistak eta Nafarroako Alderdi Popularrak, oposizioko alderdiek, Erriberan Erripazuloaga, Kabanillas eta Fustiñana udalerrietarako institutu bat eraikitzeko eskatu zioten Mendoza Kontseilariari, eta erakunde hori geldiaraztea eta ez eraikitzea agindu zuen berak. Apirilaren 7an, kontseilariak zuzendu egin zuen eta hurrengo urteetarako aurreikusitako ikasle kopuruak gora egin zuela esan zuen. Izan ere, 2018an proiektu bat lizitatzeko partida bat gaitzeko asmoa agertu zuen.[7][8]

Horren guztiaren ondorioz, Jose Luis Mendoza kontseilariak dimisioa aurkeztu zuen 2017ko apirilaren 11n, eta kargua utzi zuen egun bat geroago, ordura arte Foru Gobernuko bozeramailea izan zen Maria Solana izendatu ondoren.[9]

Egitura eta osaera aldatu

Kontseiluak eta Departamentuak aldatu

Gobernuaren burua Uxue Barkos da, lehendakaria. Manu Aierdi eta Miguel Laparra presidenteordeak ditu euskarri, Ekonomiaren Garapen eta Lehiakortasun kontseilaria eta Gizarte Eskubideen kontseilaria, hurrenez hurren. Jarraian geratzen dira gainerako 7 kontseilariak, gainerako diru-zorroak betetzen dituztenak. Geroa Baiko 8, Euskal Herria Bilduko 2 eta Izquierda-Ezkerrako bat.[10]

Titularra Alderdia Kargua Hasiera Amaiera
 
 Uxue Barkos Berruezo Geroa Bai Nafarroako Gobernuko lehendakari 2015eko uztailaren 22 2019ko abuztuaren 2
 
 Manu Aierdi Olaizola Geroa Bai Lehen lehendakariordea 2015eko uztailaren 24 2019ko abuztuaren 2
Ekonomiaren Garapen eta Lehiakortasun kontseilaria
 
 Miguel Laparra Navarro I-E Bigarren lehendakariordea 2019ko abuztuaren 7 2019ko abuztuaren 2
Gizarte Eskubideen kontseilaria
 
 Mikel Aranburu Urtasun Geroa Bai Ogasun eta Finantza Politikako kontseilaria 2015eko uztailaren 24 2019ko abuztuaren 2
 
 María Jose Beaumont Aristu EH Bildu Lehendakaritza, Funtzio Publiko, Herrizaingo eta Justiziako kontseilaria 2015eko uztailaren 24 2019ko abuztuaren 2
 
 Ana Ollo Hualde Geroa Bai Herritarren eta erakundeen arteko harremanetarako kontseilaria 2015eko uztailaren 24 2019ko abuztuaren 2
 
 Jose Luis Mendoza Peña Geroa Bai Hezkuntza kontseilaria 2015eko uztailaren 24 2017ko apirilaren 12
 
 Maria Roncesvalles Solana Arana Geroa Bai 2017ko apirilaren 12 2019ko abuztuaren 2
 
 Fernando Domínguez Cunchillos Geroa Bai Osasun kontseilaria 2015eko uztailaren 24 2019ko abuztuaren 2
 
 Ana Herrera Isasi Geroa Bai Kultura, Kirol eta Gazteria kontseilaria 2015eko uztailaren 24 2019ko abuztuaren 2
 
 Isabel Elizalde Arretxea EH Bildu Landa Garapen, Ingurumen eta Toki Administrazioko kontseilaria 2015eko uztailaren 24 2019ko abuztuaren 2
 
 Maria Roncesvalles Solana Arana Geroa Bai Gobernuaren bozeramailea 2015eko uztailaren 24 2017ko apirilaren 12

Erreferentziak aldatu

  1. ↑ (Gaztelaniaz) IRUÑA, EFE. (). «Inbestidura saioa - Kazetari bat, Nafarroako zortzigarren presidentea» diariodenavarra.es (Noiz kontsultatua: 2020-07-21).
  2. ↑ (Gaztelaniaz) IRUÑA, DN ES /AGENCIAS. (). «Uxue Barkos - Barkos, EH Bilduren, Podemosen eta I-Eren botoekin lehendakari hautatua» diariodenavarra.es (Noiz kontsultatua: 2020-07-21).
  3. ↑ (Gaztelaniaz) Iruña, EFE. (). «Nafarroako Gobernua - Marotok (PP) uste du albiste "tristea" dela nafarrentzat bere "Gobernu nazionalista"» diariodenavarra.es (Noiz kontsultatua: 2020-07-21).
  4. ↑ (Gaztelaniaz) IRUÑA, EUROPA PRESS. (). «Hauteskunde Orokorrak - Zalbak eskua luzatu dio UPNri "denboran eutsitako" koalizio baterako» diariodenavarra.es (Noiz kontsultatua: 2020-07-21).
  5. ↑ (Gaztelaniaz) Madril, EFE. (). «Espainiako Herrizain ministroaren hitzetan, Nafarroako egoera "kezkagarria" da» diariodenavarra.es (Noiz kontsultatua: 2020-07-21).
  6. ↑ (Gaztelaniaz) González, Íñigo. (). «Hezkuntza Departamentuak haur-eskoletako onarpen-prozesua eten du» diariodenavarra.es (Noiz kontsultatua: 2020-07-22).
  7. ↑ (Gaztelaniaz) IRUÑA, EUROPA PRESS. (). «UPNk, PSNk eta PPNk Erriberan institutu bat eraikitzea eskatu dute» diariodenavarra.es (Noiz kontsultatua: 2020-07-22).
  8. ↑ (Gaztelaniaz) Carasusán, Diego. (). «Hezkuntza Departamentuak Erripazuloaga, Fustiñana eta Kabanillasen BHI lehenesten du» diariodenavarra.es (Noiz kontsultatua: 2020-07-22).
  9. ↑ (Gaztelaniaz) González, Íñigo. (). «Mendoza kontseilariaren dimisiorako detonatzaileak» diariodenavarra.es (Noiz kontsultatua: 2020-07-22).
  10. ↑ Nafarroako Aldizkari Ofiziala - 152. ALDIZKARIA - 2019ko abuztuaren 6a

Ikus, gainera aldatu

Kanpo estekak aldatu

"https://eu.wikipedia.org/w/index.php?title=Barkos_gobernua&oldid=8568937"(e)tik eskuratuta