Artemisia Gentileschi

Artemisia Gentileschi
	; Irudi gehiago
ganberako margolari	;
ganberako margolari
Bizitza
Jaiotza	Erroma, 1593ko uztailaren 8a
Talde etnikoa	Italiarra
Heriotza	Napoli, 1653 (59/60 urte)
Familia
Aita	Orazio Gentileschi
Ama	Prudenzia di Ottaviano Montoni
Ezkontidea(k)	Pierantonio Stiattesi (en)
Anai-arrebak	ikusi Francesco Gentileschi (en) ;
Hezkuntza
Hizkuntzak	italiera
Irakaslea(k)	Orazio Gentileschi
Jarduerak
Jarduerak	margolaria eta artista
Lantokia(k)	Florentzia; Genova; Erroma; Venezia eta Napoli
Lan nabarmenak	ikusi Judith eta Holofernes (Artemisia Gentileschi, Napoli); Adoration of the Magi (en) ; Judith and her Maidservant (en) ; Susanna and the Elders (en) ; Bokazioaren alegoria; Self-Portrait as a Female Martyr (en) ;
Kidetza	Accademia delle Arti del Disegno (en)
Mugimendua	Caravaggismoa
Genero artistikoa	erretratua; margolaritza erlijiosoa; margolaritza historikoa; margolaritza mitologikoa

Artemisia Gentileschi (Erroma, 1593ko uztailaren 8a - Napoli, 1656 aldean) italiar margolari barrokoa izan zen, Caravaggioren jarraitzaile nagusietako bat.

Bizitza aldatu

Orazio Gentileschiren alaba eta ikaslea izan zen. 1610ean, Susana eta agureak (Graf von Schönborn bilduma, Pommersfelden) margotu zuen, batzuen ustez aitaren laguntzarekin. Oraziorengandik hartu zuen Caravaggiorenganako zaletasuna: biziki maite zituen argitasun gogorrak eta egoera psikologikoen tentsioa. 1614-1620 urteetan Florentzian egon zen. Han, naturalismoa eman zuen ezagutzera, eta bildumazale askorentzat lan egin zuen arrakastaz, Medicitarrentzat besteak beste.

Judith eta Holofernes (1612, Napoli) da Artemisaren lan ezagunenetako bat; izan ere, sarritan landu zuen Judithen gaia, ankerkeria bitxi batez gainera, argi-ilunen bidez indar harrigarria lortuz. Historialariek lan hauei buruzko interpretazio autobiografikoak egin dituzte, Artemisiaren bizitza legendario eta, maiz, tragikoarekin erlazionatuz^[1].

1622-1626 inguruan Erroman egon ondoren, Napolin hartu zuen bizilekua, betiko. Egin zuen halere bidaia bat Londresa, 1638-1640 urteetan, eri zegoen aitari laguntzera^[1]; erretratu asko egin zuen han, eta berehala gainditu zuen aitaren ospea. Napolin egin zituen lanetan José de Riberaren eragina antzematen zaio, eta margolanak Caravaggismoaren eta joera akademiko baten bitartekoak dira.

Iruditegia aldatu

Irudi bat handitzeko, klika ezazu gainean.

Susana eta agureak, 1610
Graf von Schönborn bilduma, Pommersfelden.
Judith eta Holofernes, 1614-1620
Uffizi Galeria, Florentzia.
Ester eta Asuero, 1628–1635
Metropolitan Museum of Art, New York.
San Joanen jaiotza, 1633-1635
Pradoko Museoa, Madril.

Erreferentziak aldatu

Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2016/07/13 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.

↑ ^a ^b Judith eta Holofernes. museobilbao.com (Noiz kontsultatua: 2016-7-13).

Kanpo loturak aldatu

Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Artemisia Gentileschi

(Ingelesez) The Life and Art of Artemisia Gentileschi, artemisia-gentileschi.com

Datuak: Q212657
Multimedia: Artemisia Gentileschi / Q212657

[bam-1] Judith eta Holofernes. museobilbao.com (Noiz kontsultatua: 2016-7-13).

[1]