Wikipedia

Argentinako errugbi selekzioa

Artikulu hau Argentinako gizonezkoen selekzioari buruzkoa da; emakumeen selekzioa gaitzat duena beste hau da: «Argentinako emakumezkoen errugbi selekzioa»

Argentinako errugbi selekzioa (gaztelaniaz: Selección de rugby de Argentina) Argentinaren ordezkaria da gizonezkoen errugbi partida ofizialetan, hala nola, Munduko Errugbi Kopan, The Rugby Championshipen eta test-partidetan. UAR Unión Argentina de Rugby-ren mende dago, eta Los Pumas ezizena ematen zaio. Ameriketako talderik hoberena da, eta munduko indartsuenetako bat.[1]

Argentinako errugbi selekzioa
IzengoitiaLos Pumas
ElkarteaUnión Argentina de Rugby
HautatzaileaFelipe Contepomi
KapitainaJulián Montoya
Partida gehienAgustín Creevy (110)
Puntu gehienNicolás Sánchez (902)
Entsegu gehienJ.M. Núñez Piossek (29)
taldearen koloreak taldearen koloreak taldearen koloreak
taldearen koloreak
taldearen koloreak
Lehenbizikoa
taldearen koloreak taldearen koloreak taldearen koloreak
taldearen koloreak
taldearen koloreak
Bigarrena
Lehenbiziko partida
Argentina Argentina 3:28 Britainiar Uharteak
1910eko ekainaren 12a
Garaipenik handiena
Paraguai Paraguai 0:152 Argentina Argentina
2002ko maiatzaren 1a
Porrotik handiena
Zeelanda Berria Zeelanda Berria 93:8 ArgentinaArgentina
1997ko ekainaren 21a
Munduko Errugbi Kopa
Parte hartzeak10 (aurrenekoa 1987an)
Posturik onena3.a (2007 )

1910ean jokatu zuen lehenbiziko partida, Britainiar uharteetako taldearen aurka. Munduko Errugbi Kopako edizio guztietan parte hartu du, eta 2007an hirugarren postua erdietsi zuen. 2012tik, The Rugby Championshipen lehiatzen da urtero, Australia, Hegoafrika eta Zeelanda Berriarekin batera.

Argentinako hiru errugbilari, Hugo Porta, Agustín Pichot eta Felipe Contepomi, World Rugby Hall of Fame-ko kideak dira.[2] Agustín Creevy da nazioarteko partida ofizial gehien jokatu dituena, eta Nicolás Sánchezek lortu du tanto gehien.

Historia

aldatu

1870eko hamarkadan sartu zen errugbia Argentinan, britainiar inmigranteen eskutik; lehenbiziko pàrtida 1873an jokatu zen. Argentinako kluben arteko lehenbiziko neurketa, berriz, 1886an jokatu zen, Buenos Aires Football Club eta Rosario Athletic Club-en artean. 1899an, River Plate Rugby Championship izenekoa eratu zen, egungo Unión Argentina de Rugby-ren aurretikoa.[3]

1910an, Oxfordeko Unibertsitateak kudeatutako britainiar talde batek herrialdea bisitatu zuen. Egokiera hori profitatuz, River Plate Rugby Union-ek partida bat jokatu zuen haien aurka; kanpotarrak nagusitu ziren, 3 eta 28. Hau hartzen da Argentinako selekzioaren aurreneko partidatzat.[4] 1927an eta 1936an, British and Irish Lionsek birak egin zituen Argentinan zehar. 1936an, talde nazionalak 12 eguneko bira historikoa egin zuen Txilen barrena; izan ere, irailaren 20an, Valparaíson, nazioarteko lehenbiziko garaipena erdietsi zuen, 0-29, Txileko selekzioaren kontra.[5]

River Plate Rugby Championshipen 50. urteurrena zela-eta, Frantziako selekzioak Argentina bisitatu zuen 1949an. Europako selekzio batek Ameriketara egindako lehenbiziko bisita ofiziala izan zen. Jokatu zituzten bi partidetan frantziarrak nagusitu ziren arren (0-5 eta 3-12), Argentinako selekzioa duintasun handiz lehiatu zen.[6] 1951n hasi zen jokatzen Hego Amerikako Errugbi Txapelketa, eta Argentinak 1950eko eta 1960ko hamarkadetako edizio guztiak irabazi zituen.[7]

1954an, Les Bleus-ek beste bira bat egin zuten Argentinan eta Txilen barrena, eta beste bi aldiz gailendu zitzaizkien argentinarrei (8–22 eta 3–30). 1960an, hirugarren bisitan, hiru partida jokatu eta hirurak irabazi zituzten frantsesek (3–37, 3–12 eta 6–29).[8]

 
1965eko ekainak 19. Johannesburgeko Ellis Parken, Junior Springboksen aurkako partidan Marcelo Pascualek egindako entsegu mitikoa.

1965ean, Rhodesian eta Hegoafrikan zehar egindako biran, Argentinako selekzioak aurrerapausu erabakigarria eman zuen. Izak van Heerden, Alberto Camardón eta Angel Guastellak zuzendurik eta Aitor Otaño kapitaina zela, 16 partida jokatu zituzten bi hilabetez, eta horietako 11 irabazi, bat berdindu eta lau galdu. Gogoangarria izan zen Junior Springboksen aurkako garaipena, Johannesburgeko Ellis Parken, 40.000 ikusleren aurrean. Bira hartan jaso zuten Los Pumas ezizena. [9][10]

1970eko hamarkadan, Argentinako errugbiaren maila eta prestigioa handituz joan ziren; jokalari bat nabarmendu zen bereziki garai hartan, Hugo Porta joko-zabaltzailea. Talde nazionalak bira ugari egin zituen: Hegoafrika (1971), Irlanda eta Eskozia (1973), Frantzia (1975), Gales eta Ingalaterra (1976), Ingalaterra, Irlanda eta Italia (1978) eta Zeelanda Berria (1979). Urte horretan bertan, Australiako selekzioak Argentina bisitatu zuen. Los Pumas-ek bi partida jokatu zituzten haien aurka, eta lehenbizikoan garaipen historikoa lortu zuten (24-13).[11]

1981ean, Ingalaterrak lehenbiziko aldiz bisitatu zuen Argentina. Bi test match jokatu ziren Buenos Airesen; aurrenekoa 19 eta 19 amaitu zen, eta bigarrenean kanpotarrak nagusitu ziren (6-12). Hala ere, 1982ko Malvinetako Gerraren ondorioz, britainiar taldeen aurkako partidak erabat eten ziren.[11] Bestalde, apartheida zela-eta betoa jarria zeukan Hegoafrikaren kontra jokatu ahal izateko, Sudamérica XV taldea eratu zuten, gehienbat argentinar errugbilariek osatutakoa. Sudamérica XV zortzi aldiz lehiatu zen Springboksen aurka, eta behin bakarrik irabazi, 1982an.[12]

 
1985eko azaroak 2. Buenos Airesko Ferro Carril Oeste estadioan Argentinak eta Zeelanda Berriak 21 eta 21 bukatu zuten.

1985eko ekainaren 22an garaitu zuen lehenbiziko aldiz Argentinako taldeak Frantzia, 24 eta 16, Buenos Airesko Ferro Carril Oeste estadioan. Zelai horretan bertan, beste partida gogoangarri bat jokatu zen 1985eko azaroaren 2an, Los Pumas-ek All Blacksen aurka berdintzea lortu baitzuten (21-21); beti ere, irabazteko aukera bikaina galdu zuten, azken jokaldian Ernesto Urek abant egin baitzuen, argentinar melea Zeelanda Berriko entsegu-eremuan sartzen ari zelarik.[13]

1987an, Munduko Errugbi Koparen lehenbiziko edizioa jokatu zen, baina Argentinak ez zuen multzo fasetik pasatu. Emaitzarik onena 2007an erdietsi zuen, hirugarren postua, Frantziari 34 eta 10 irabazi ondoren.[14] 2015ekoan, berriz, laugarren postua eskuratu zuen,[15] final laurdenetan Irlanda kanporatu ostean.

2012an, Rugby Championshipen parte hartzera gonbidatu zuten. Harrezkero, urtero lehiatzen da Australia, Zeelanda Berria eta Hegoafrikaren aurka. 2020ko azaroaren 14an, lehenbiziko aldiz Zeelanda Berria garaitzea lortu zuen, 15 eta 25, Sydneyn; tanto guztiak Nicolás Sánchezek egin zituen.[16][oh 1] 2023ko Munduko Kopan, finalerdietarako sailkatzea lortu arren, Zeelanda Berriak finaletik kanpo utzi zuen (6–44);[17] final txikian, 23 eta 26 galdu zuen Ingalaterraren kontra.[18]

Uniformea

aldatu
 
1927ko uztailaren 27an British and Irish Lionsen aurka jokatu zuen hamabostekoak jantzi zuen aurrenekoz elastiko marradun zuri-urdina.

1910-1927 bitartean jokatu zituen partidetan, janzkera urdinak eta zuriak erabili zituen Argentinako selekzioak. 1927ko uztailaren 27an British and Irish Lionsen aurka jokatzeko erabili zuen lehenbiziko aldiz elastiko marradun zuri-urdina.

     
 
 
　
1910-1927
     
 
 
　
1910-1927
     
 
 
　
1927tik

Ikurra

aldatu

Unión Argentina de Rugby-ren armarrian jaguarete baten irudia ageri da. Jatorrian, ikur hori zeramaten selekzioko jokalariek elastikoaren ezkerreko bularrean. 1965ean, Argentinako selekzioak bira luzea egin zuen Hegoafrikan barrena. Jaguaretea animalia ezezaguna zen hegoaldeko Afrikan, eta baita ahoskatzeko zaila ere. Hori zela-eta, Carl Köhler hegoafrikar kazetariak "The Pumas" izendatu zituen. Izengoiti horrek arrakasta gaitza ukan zuen, eta berehala onartu zen Argentinan bertan ere.[19] Egun, puma da selekzioaren ikurra, eta Los Pumas ezizen ofiziala.[20]

Palmaresa

aldatu

Munduko Errugbi Kopa

aldatu
Munduko Errugbi Kopa
Urtea Postua J I B G AT KT
    1987 Multzo fasea 3 1 0 2 49 90
          1991 Multzo fasea 3 0 0 3 38 83
  1995 Multzo fasea 3 0 0 3 69 87
  1999 Final laurdenak 5 3 0 2 137 122
  2003 Multzo fasea 4 2 0 2 140 57
  2007 Hirugarren postua 7 6 0 1 209 93
  2011 Final laurdenak 5 3 0 2 100 73
  2015 Laugarren postua 7 4 0 3 250 143
  2019 Multzo fasea 4 2 0 2 106 91
  2023 Laugarren postua 7 4 0 3 185 156
Denera 48 25 0 23 1283 995
     Irabazlea       Finalista       Hirugarrena       Laugarrena

The Rugby Championship

aldatu
Tri Nations eta The Rugby Championship (2012-egun)
Urtea Postua J I B G P AT KT TA
2012 4.a 6 0 1 5 4 80 166 -86
2013 4.a 6 0 0 6 2 88 224 -136
2014 4.a 6 1 0 5 7 105 157 -52
2015 3.a 3 1 0 2 5 64 98 -23
2016 4.a 6 1 0 5 5 129 216 -87
2017 4.a 6 0 0 6 0 110 235 -125
2018 4.a 6 2 0 4 8 151 198 -47
2019 4.a 3 0 0 3 2 39 82 -43
2020 2.a 4 1 2 1 8 56 84 -28
2021 4.a 6 0 0 6 0 60 195 -135
2022 4.a 6 2 0 4 9 143 203 -60
2023 3.a 3 1 0 2 5 67 94 -27
2024 3.a 6 3 0 3 14 170 195 -25

Americas Rugby Championship

aldatu

2009-2019 bitartean, Argentina B taldeak parte hartu zuen Americas Rugby Championshipen, Jaguares eta Argentina XV izenekin.

  • Txapelduna (7): 2009, 2010, 2012, 2013, 2014, 2016, 2019.
  • Bigarrena (2): 2017, 2018.

Jokalarien errekorrak

aldatu

Partida gehien

aldatu
 
Agustín Creevy, Argentinako selekzioan partida gehien jokatu dituen errugbilaria.
# Jokalaria Postua Urteak Partidak
1 Agustín Creevy orpokatzaile 2005-2023 110
2 Pablo Matera flanker 2013- 109
3 Julián Montoya flanker 2014- 105
4 Nicolás Sánchez zabaltzaile 2010-2023 104
5 Matias Alemanno bigarren lerroko 2014- 98
6 Tomás Cubelli uztartze-erdilari 2010-2023 93
7 Tomás Lavanini bigarren lerroko 2013- 91
8 Matías Moroni erdiko-hegaleko 2014- 89
9 Felipe Contepomi erdiko 1998-2013 87
Juan Manuel Leguizamón flanker 2005-2019
Guido Petti bigarren lerroko 2014-

2025eko urtarrilaren 16an eguneratua. Partida ofizialak bakarrik.[21]

Entsegu gehien

aldatu
 
Juan Imhoff, Munduko Errugbi kopetan entsegu gehien egin dituen argentinarra (7)
# Izena Postua Urteak J En
1 José Núñez Piossek hegaleko 2001-2008 28 29
2 Diego Cuesta Silva erdiko 1983-1995 63 28
3 Gustavo Jorge hegaleko 1989-1994 23 24
4 Rolando Martín flanker 1994-2003 86 18
Facundo Soler hegaleko 1996-2002 25
6 Juan Imhoff hegaleko 2010-2023 43 17
Tomás Cubelli uztartze-erdilari 2010-2023 93
Santiago Cordero atzelari-hegaleko 2013- 54
9 Nicolás Sánchez zabaltzaile 2010-2023 104 15

2025eko urtarrilaren 16an eguneratua. Partida ofizialak bakarrik.[21]

Tanto gehien

aldatu
 
Nicolás Sánchez, Argentinako selekzioarekin tanto gehien erdietsi dituen errugbilaria.
# Izena Postua Urteak J H O T En Tr Zk Dr
1 Nicolás Sánchez[21] zabaltzaile 2010-2023 104 85 19 902 15 130 177 12
2 Felipe Contepomi[21] erdiko 1998–2013 87 75 12 651 16 74 139 2
3 Hugo Porta[21] zabaltzaile 1971–1990 58 58 0 590 11 84 101 26
4 Gonzalo Quesada[21] zabaltzaile 1996–2003 38 30 8 486 4 68 103 7
5 Santiago Mesón[21] atzelari 1987–1997 34 32 2 365 8 68 63 1
6 Emiliano Boffelli[21] atzelari 2017– 59 57 2 340 15 51 62 0
7 Federico Todeschini zabaltzaile 1998–2008 21 16 5 256 4 37 54 0
8 Lisandro Arbizu erdiko 1990–2005 86 83 3 188 17 14 14 11
9 Juan Martín Hernández zabaltzaile 2003–2017 74 66 8 176 8 20 23 9
10 Juan Fernández Miranda zabaltzaile 1997–2007 29 17 12 158 5 41 12 5

2024ko abenduaren 31n eguneratua. Partida ofizialak bakarrik.

Erreferentziak

aldatu
  1. ↑ Men's Rankings. world.rugby (Noiz kontsultatua: 2023-8-24).
  2. ↑ World Rugby Hall of Fame. world.rugby (Noiz kontsultatua: 2023-8-29).
  3. ↑ ¿Cuándo llegó el rugby a la Argentina?. cordobaxv.com.ar (Noiz kontsultatua: 2023-8-24).
  4. ↑ El centenario del debut. Clarin, 2010eko ekainak 13, clarin.com (Noiz kontsultatua: 2023-8-24).
  5. ↑ García Sáenz, Eduardo. Crossing the andes: Los Pumas to Chile. worldrugbymuseum.com (Noiz kontsultatua: 2023-8-24).
  6. ↑ Búsico, Jorge. La gira de Francia que marcó al rugby argentino. La Nación, 2021eko maiatzak 27, lanacion.com.ar (Noiz kontsultatua: 2023-8-29).
  7. ↑ Sudamericano Mayor A. Sudamérica Rugby, web.archive.org (Noiz kontsultatua: 2023-8-29).
  8. ↑ Una historia marcada por la gloria. aplenorugby.com.ar (Noiz kontsultatua: 2023-8-29).
  9. ↑ El día que nacieron Los Pumas. elgrafico.com.ar (Noiz kontsultatua: 2023-8-29).
  10. ↑ Hace 50 años, en una gira por Sudáfrica nacían Los Pumas. telam.com.ar (Noiz kontsultatua: 2023-8-29).
  11. ↑ a b Domínguez, José Luis. Los ocho duelos inolvidables que marcaron el historial entre los Pumas y los Wallabies. La Nación, 2015eko urriak 21, lanacion.com.ar (Noiz kontsultatua: 2023-8-30).
  12. ↑ Corral, Iñigo. La victoria más amarga del rugby argentino en la Sudáfrica del apartheid. El Periódico de España, 2022ko maiatzak 14, epe.es (Noiz kontsultatua: 2023-8-30).
  13. ↑ A 21 años de la tarde mágica de Porta. aplenorugby.com.ar (Noiz kontsultatua: 2023-8-30).
  14. ↑ Electric Argentina win bronze final 34-10. RWC 2007, web.archive.org (Noiz kontsultatua: 2023-8-30).
  15. ↑ Greatest Springboks generation bow out with bronze, while Argentina look ahead to golden future. rugbyworldcup.com (Noiz kontsultatua: 2023-8-30).
  16. ↑ Los Pumas de Argentina hacen historia al ganar por primera vez a los All Blacks (15-25). Mundo Deportivo, 2020ko azaroak 14, mundodeportivo.com (Noiz kontsultatua: 2023-8-30).
  17. ↑ Nueva Zelanda jugará su quinta final. rugbyworldcup.com (Noiz kontsultatua: 2025-1-16).
  18. ↑ Arg 23-26 Eng: England claim third place with hard-fought win. rugbyworldcup.com (Noiz kontsultatua: 2025-1-16).
  19. ↑ Aquella confusión entre un yaguareté y un puma que modificó todo para siempre. Clarin, 2015eko maiatzak 29, clarín.com (Noiz kontsultatua: 2023-8-28).
  20. ↑ Los Pumas cambiaron su histórico logo: los motivos detrás de la desaparición del yaguareté de la casaca de la selección argentina de rugby. infobae.com (Noiz kontsultatua: 2023-8-28).
  21. ↑ a b c d e f g h Números historicos. uar.com.ar (Noiz kontsultatua: 2025-1-16).

Oharrak

aldatu
  1. ↑ COVID-19 pandemia zela-eta, Hegoafrikako selekzioak ez zuen parte hartu 2020ko txapelketan, eta partida guztiak Australian jokatu ziren.

Kanpo estekak

aldatu
"https://eu.wikipedia.org/w/index.php?title=Argentinako_errugbi_selekzioa&oldid=10032130"(e)tik eskuratuta