Arad
Arad Errumania mendebaldeko hiri bat da, Arad barrutiko hiriburua, Transilvania eskualdean. Bukarest hiriburutik 563 km-ra dago trenbidez; Hungariako Budapest hiriburutik, 265 km-ra; eta Austriako Viena hiriburutik, 506 km-ra. Mureş ibaiaren eskuineko ertzean dago.
Arad Arad Arad Arad | |||
---|---|---|---|
municipality of Romania (en) | |||
Administrazioa | |||
Estatu burujabe | Errumania | ||
Județ | Arad konderria | ||
Alkatea | Laurențiu Bibarț (en) | ||
Izen ofiziala | Arad | ||
Jatorrizko izena | Arad Arad Arad | ||
Posta kodea | 310001–310508 | ||
Herriburua | Arad (en) | ||
Geografia | |||
Koordenatuak | 46°10′00″N 21°19′00″E / 46.1667°N 21.3167°E | ||
Azalera | 116,5 km² | ||
Altuera | 117 m | ||
Demografia | |||
Biztanleria | 145.078 (2021eko abenduaren 1a) −13.996 (2011) | ||
Dentsitatea | 1.245 bizt/km² | ||
Informazio gehigarria | |||
Telefono aurrizkia | 56 | ||
Ordu eremua | UTC+02:00 eta UTC+03:00 | ||
Hiri senidetuak | Pécs, Atlit (en) , Fushun, Gyula (en) , Hódmezővásárhely (en) , Givatayim (en) eta Zrenjanin (en) | ||
Matrikula | AR | ||
primariaarad.ro |
Hiriak erdigunea dauka, eta bost aldiri (bata ibaiaren beste aldean, Aradu Nou edo (Arad Berria). Egituraz eta eraikuntzaz hiri modernoa da, arkitektura-eraikin ederrekin, bai publikoak bai pribatuak. Besteak beste, katedrala dago, ortodoxoen apezpiku-hiria da seminario eta guzti; irakasle-eskola bi daude, eta musika-kontserbatorioa ere bai.
Arad, Austria-Hungariako Inperioaren hasieratik (1000. urtea) harik eta Lehen Mundu Gerraren amaieran 1919. urtean banatu zen arte, Inperioko hiria izan zen. Izan ere, Arad zegoen eskualdea eta Transilvania osoa Errumanian sartu zen orduan.
Biztanleria
aldatu2011. urteko erroldaren arabera, Araden 147.992 biztanle zeuden. Jatorriaren arabera, honela banatzen dira:
- Errumaniarrak: 126.075 (%85,19)
- Hungariarrak: 15.695 (%10,06)
- Ijitoak: 2.535 (%1,71)
- Alemanak: 1.256 (%0,84)
- Beste jatorriren batekoak: 2.116 (%1,22)
Erlijio nagusia ortodoxoa da (%72,7), katolikoak (%12,1) eta beste batzuk ere badaude.
Klima
aldatuDatu klimatikoak (Arad) | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Hila | Urt | Ots | Mar | Api | Mai | Eka | Uzt | Abu | Ira | Urr | Aza | Abe | Urtekoa |
Erregistraturiko tenperatura maximoa (°C) | 18 | 18 | 26 | 28 | 32 | 34 | 38 | 37 | 36 | 30 | 21 | 17 | 38 |
Batez besteko tenperatura maximoa (°C) | 1 | 4 | 16 | 21 | 23 | 25 | 30 | 28 | 24 | 17 | 9 | 5 | 15 |
Batez besteko tenperatura (ºC) | -1 | 1 | 6 | 10 | 16 | 18 | 20 | 20 | 17 | 11 | 5 | 0 | 23 |
Batez besteko tenperatura minimoa (°C) | -3 | -2 | 1 | 7 | 13 | 15 | 16 | 14 | 11 | 6 | 0 | -2 | 6 |
Erregistraturiko tenperatura minimoa (°C) | -25 | -21 | -15 | -7 | -1 | 2 | 5 | 4 | 0 | -11 | -12 | -17 | -25 |
Pilatutako prezipitazioa (mm) | 22.8 | 18.9 | 22.7 | 41.5 | 39.4 | 63.2 | 44.9 | 39.7 | 40.0 | 28.2 | 29.6 | 31.3 | 422.2 |
Euri egunak (≥ 1 mm) | 11 | 11 | 11 | 10 | 12 | 11 | 9 | 8 | 7 | 9 | 12 | 12 | 123 |
Eguzki orduak | 62 | 84 | 124 | 150 | 248 | 270 | 279 | 279 | 210 | 155 | 60 | 62 | 1983 |
Iturria: Weatherbase[1] MSN Weather[2] BBC Weather [3] |
Aipagarriak
aldatu- San Joan katedral ortodoxoa (1862-1865), estilo barrokokoa.
- Katedral Katolikoa (1902-1904), estilo errenazentistakoa
- Udaletxea (1872-1874), 54 metro alturako dorrearekin
- Palatul Cultural edo Kultura Jauregia (1911-1913): besteak beste, museoaren eta Estatuko Filarmonikaren egoitza da
- Eliza Ebanjeliko Luteranoa edo eliza gorria (1906), estilo neogotikokoa
- Cetatea Aradului zitadela (1762-1783)
Senidetutako hiriak
aldatuErreferentziak
aldatuKanpo estekak
aldatu- Webgunea (errumanieraz)