Alfonso Etxegarai
Alfonso Etxegarai Atxirika (Plentzia, Bizkaia, 1958ko urtarrilaren 10a -) Euskal Herriko deportatu ohia da; 2019rarte São Tomé Afrikako uhartean bizi zen deportatua, Euskal Herrira itzultzea debekatuta zuelako.[1] Kristiane Etxaluzen senarra da.
Alfonso Etxegarai | |
---|---|
Bizitza | |
Jaiotza | Plentzia, 1958ko urtarrilaren 10a (67 urte) |
Herrialdea | ![]() |
Familia | |
Ezkontidea(k) | Kristiane Etxaluz |
Jarduerak | |
Kidetza | Euskadi Ta Askatasuna |
Biografia
aldatuPlentziarra, hamazortzi urterekin Lemoizko zentral nuklearrean hasi zen lanean. Ordurako LABeko militantea eta ETAko kidea zen, hainbeste borroka sindikal eta politikotan parte hartuz. 1978an Ipar Euskal Herrira alde egin behar izan zuen, zentralaren kontrako eraso baten ondorioz.
1985eko uztailean Frantziako gobernuak Quitora (Ekuador) deportatu zuen; han polizia espainiarrek Ekuadorreko gobernuaren laguntasunarekin bahitu eta torturatu zuten. Besteak beste elektrodoekin jazandako tortura latzen ondorioz, Juan Pedro Guzmán, bizkaitar enpresaria eta Athleticeko zuzendaria bahituta zegoen tokiaren berri eman zion poliziari.[2] Ekuador eta Espainiaren arteko komunikabide zuzena eta azkarraren ondorioz torturatzaileek bere helburua lortu zuten. Torturatuta egon zen bitartean, familiarrek ez zuten jakin non zegoen eta ez Espainiako gobernuak ez eta Ekuadorreko gobernuak ez zuten bere berririk eman.[3]
Zortzi egun beranduago (1986ko martxoaren 19an) Ekuadorreko gobernuak São Tomé eta Príncipera deportatu zuela azaleratu zen. 1986ko abuztuaren 14tik 2019ko irailararte hor bizi behar izan zuen.[4]
Sorkuntza lanak
aldatuBere bizipenez eta batez ere erbesteratzearen modu berezia den deportazioaren gainean zenbait lan egin izan dira, beti Kristiane Etxaluz bikotekidea lagun duela.
Berak idatzitako liburuak
aldatu- Regresar a Sara. Testimonio de un deportado vasco, Txalaparta, Tafalla, 1995.
- Hitzezko txalupak. Euskal Herria-Sao Tome gutunak. 2010-2011, Josu Martinezekin batera. Elkar, 2011.[5]
- La guerra del 58, Txalaparta, Tafalla, 2017. 58ko gerra, Maiatz, Baiona, 2018.
Berari buruz
aldatu- Sagarren denbora filma, 2010; zuzendariak: Josu Martinez eta Txaber Larreategi.
- Caminho Longe filma, 2020; zuzendariak: Josu Martinez eta Txaber Larreategi.
Erreferentziak
aldatu- ↑ https://www.naiz.eus/eu/actualidad/noticia/20190929/etxegarai-recorre-siete-mil-kilometros-y-cuatro-decadas-para-volver-a-casa
- ↑ https://elpais.com/diario/1987/03/27/espana/543798015_850215.html
- ↑ https://elpais.com/diario/1986/08/19/espana/524786410_850215.html
- ↑ Piztu Plentzia! bloga.
- ↑ «Hitzezko txalupak», harreman estu baten paperezko euskarria, Gara, 2011ko azaroaren 10a.