Ale igogailu

Ale igogailua nekazaritza-instalazioen multzo bat da, eta aleak pilatzeko edo biltegiratzeko diseinatuta dago. Aleen salerosketan, "ale-igogailu" terminoak dorre bat ere deskribatzen du, garraiagailu pneumatiko bat duena, beheragoko mailako alea jaso eta silo batean edo beste biltegiratze-instalazio batean uzten duena.

1904ko American Elevator and Grain Trade egunkariko azala

Gehienetan, igogailu multzo osoa ere deskribatzen du, harrera- eta proba-bulegoak, zubi-baskulak eta biltegiratze-instalazioak barne. Banakako hainbat igogailutan lan egiten edo kontrolatzen duten antolakundeak ere izan daitezke. Australian, goratze-mekanismoa bakarrik deskribatzen du terminoak.

Aleen igogailua iritsi aurretik, alea zakuetan manipulatzen zen, soltean erabili beharrean (ale solteen kopuru handiak). Dart-en igogailua berrikuntza handia izan zen. Joseph Dart merkatariak eta Robert Dunbar ingeniariak asmatu zuten 1842 eta 1843an, Bufalon (New York). Oliver Evansen lurrunezko irin-errotak erabiliz, itsas hanka asmatu zuten, ontzietako kroskoen ale soltea jaso eta itsas dorre baten gailurrera eramaten zuena.

Lehenengo igogailuak eta ale-edukiontziak zur markatuaz edo armazoiaz egiten ziren maiz, eta suaren aldekoak ziren. Edukiontziak, deposituak eta aleak jasotzeko siloak altzairuz edo hormigoi armatuz egin ohi dira. Nahi denean, siloak, edukiontziak eta tankeak grabitate bidezko fluxuaren, ekorketa-barrenen eta garraiagailuen bidez husten dira. Alea edukiontzietatik, biltontzietatik eta siloetatik husten den heinean, kamioietan, trenbideko bagoietan edo txalupetan garraiatzen, nahasten eta pisatzen da, bidaltzeko.

Alley igogailua

Bufaloko "Elevator Alley"-ren ikuspegia.

Bufalo hiria, ale modernoen igogailuaren jaioterria ez ezik, munduan dauden adibide gehien ere baditu. Hiriko hainbat igogailu historiko "Igogailuen kalezuloan" bilduta daude, Bufalo ibaiaren zati estu batean, portuaren ondo-ondoan. Kalezuloa Ohio Street azpitik igarotzen da Childs Streeten zehar, hiriko First Ward auzotarrean.

Igogailuen ilara

Kanadan, "igogailu-ilara" terminoa ale-igogailuen lau baheko edo gehiagoko ilara bati dagokio.

Kanadako mendebaldeko belardien herrietako aitzindarien lehen garaietan, nekazaritzarako leku egokia ezarri zenean, jende askok dirua irabazi nahi zuen bere ale jasogailuak eraikiz. Horren ondorioz, zereal-enpresa pribatu ugari agertu ziren. Hirietan dozenaka enpresa jasotzaile zeuden, guztiak ilaran jarrita trenbidean zehar. Hiri batek bi trenbide izateko zortea bazuen, hurrengo Montreal deitzen zaio. Igogailu-lerro askok konpainia bereko bi igogailu edo gehiago zituzten. Hiri txikiak harro zeuden beren igogailu-ilara handiez kolonoak erakartzeko sustapen-liburuxketan. 1920ko hamarraldian hainbesteko lehia izanik, sendotze-prozesua ia berehala hasi zen, eta enpresa txiki asko beste enpresa handiago batzuek batu edo xurgatu zituzten.

1990eko hamarkadaren erdialdean, hain ale kostu baxuarekin, igogailuen enpresa pribatu askok berriro bat egin behar izan zuten, eta, horren ondorioz, "zelaiko milaka zentinela" eraitsi ziren. Hainbeste ale-igogailu eraitsi direnez, Kanadan bi jasogailu-ilara baino ez dira geratzen bizirik; bata Inglisen dago eta bestea Warnerren. Inglis Grain Elevators National Historic Site ontzia National Historic Sites of Canada gisa babestu da. Warnerreko igogailuen ilara, 2019tik aurrera, ez da leku historiko gisa izendatu, eta ale komertzialen jasogailu gisa erabiltzen jarraitzen du.

Kanpo estekak

• Datuak: Q1520009
• Multimedia: Grain elevators / Q1520009