Alcoi
Alcoi (gaztelaniaz Alcoy eta ofizialki Alcoi/Alcoy) Valentziar Erkidegoko udalerria da, Alcoià eskualdean eta Alacanteko probintzian kokatua. Eskualdeari izena ematen dio eta bere hiriburu eta hiri nagusia da.
| Alcoi | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Espainiako udalerria | |||||||||||
 | |||||||||||
| |||||||||||
| Administrazioa | |||||||||||
| Estatu burujabe |  Espainia | ||||||||||
| Autonomia |  Valentziako Erkidegoa | ||||||||||
| Probintzia | Alacanteko probintzia | ||||||||||
| Valentziar Herrialdeko eskualdeak | Alcoià | ||||||||||
| Alkatea | Antonio Francés Pérez (en)  | ||||||||||
| Izen ofiziala | Alcoi | ||||||||||
| Posta kodea | 03801–03804 eta 03818 | ||||||||||
| INEk ezarritako kodea | 03009 | ||||||||||
| Herriburua | Alcoy (en) | ||||||||||
| Geografia | |||||||||||
| Koordenatuak | 38°41′54″N 0°28′25″W / 38.6983°N 0.4736°W | ||||||||||
 | |||||||||||
 | |||||||||||
| Azalera | 129.86 km² | ||||||||||
| Altuera | 561 m | ||||||||||
| Mugakideak | Banyeres de Mariola, Benifallim, Ibi, Xixona, La Torre de les Maçanes, Cocentaina, Onil, Penàguila eta Bocairent | ||||||||||
| Demografia | |||||||||||
| Biztanleria | 59.493 (2023) 533 (2022) | ||||||||||
| |||||||||||
| Dentsitatea | 458,13 bizt/km² | ||||||||||
| Informazio gehigarria | |||||||||||
| Sorrera | 1833 | ||||||||||
| Ordu eremua | UTC+01:00 | ||||||||||
| Matrikula | A | ||||||||||
| Hizkuntza ofiziala | katalan | ||||||||||
| alcoi.org | |||||||||||
2006an 60.590 biztanle zituen. Eskualdea populatua egon da neolitikotik. Bertan margoak eta aztarnategiak aurkitu dira eta herri gisa 1256an sortu zen.
Inguru naturala aldatu
Udalerria Mariolako mendilerroa, Biscoi, l'Ombria, la Serreta, el Carrascal eta Font Roja, la Carrasqueta eta els Plansek inguraturiko haran batean dago. Hiria, Riquer, Benisaidó eta Molinar ibaiek zeharkatzen dute, ibai hauek aldi berean Serpis ibaiaren ibaiadarrak direlarik. Alcoi "Hiru ibaien hiri" edo "Zubien hiri" izenekin da ezaguna, aipaturiko hiru ibai horiengatik. Hiriak honako udalerriekin egiten du muga: Banyeres de Mariola, Benifallim, Bocairent, Cocentaina, Ibi, Xixona, Onil, Penàguila eta la Torre de les Maçanes.
Landarediari dagokionez, mediterraniar baso arrastoak mantentzen dira gaur egun, el Carrascar eta Font-rojan. Artea eta Hagina bezalako zuhaitzak nagusi dira. Hiriko beste gune natural batzuetan, zuhaitz berriak landaturi dira, gehienak pinuak, hiriko basoen landarediaren %85a direlarik.
Errepide bidezko komunikazioari dagokionez, N-340 errepideak Alacant eta Valentzia hiriekin batzen du Alcoi.
Demografia aldatu
| 1787 | 1857 | 1877 | 1887 | 1900 | 1910 | 1920 | 1930 | 1940 | 1950 | 1960 | 1970 | 1981 | 1991 | 2001 | 2010 | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Biztanleria | 11.434 | 25.315 | 32.497 | 30.132 | 32.053 | 33.896 | 36.463 | 38.739 | 45.792 | 43.880 | 51.096 | 61.371 | 65.908 | 64.579 | 60.288 | 61.417 |
Mairuak eta Kristauak aldatu
Apirilaren amaieran urtero ospatzen dute udalerri honetan "Mairuak eta Kristauak" izeneko festa ezaguna, 1980an "Nazioarteko interes turistikoaren festa" izendatu zutena. Musika eta koloreak uztartzen dituzte, emaitza entzun eta ikusgarria ematen.
Jai honetan Al Andaluseko historiaren pasarteak gogoratzen dituzte, XIII. mendeko kontuak izan zirenak.
Alcoitar ezagunak aldatu
- Antonio Gisbert (1834-1901)
- Ovidi Montllor (1942-1995), abeslaria.
- Isabel-Clara Simó (1943- ), idazlea.
Kanpo estekak aldatu
- (Katalanez) (Gaztelaniaz) Alcoiko Udalaren webgune ofiziala
