Abenduaren 11
data
(«Abenduak 11» orritik birbideratua)
Abenduaren 11 gregoriotar egutegiaren urteko hirurehun eta berrogeita bostgarren eguna da, 346.a bisurteetan. 20 egun falta dira urtea amaitzeko.
Jaiotzak
Heriotzak,_Congreso_de_los_Diputados.jpg)
Gertaerak 
Egutegia 
Izendegia GertaerakAldatu
Euskal HerriaAldatu
MunduaAldatu
- 1917 - Britainiar tropek Otomandar Inperioari Jerusalem kendu zioten.
- 1941 - Bigarren Mundu Gerra: Alemania eta Italiak Estatu Batuei gerratea deklaratu zieten.
- 1946 - UNICEF nazioarteko erakundea sortu zen.
- 1987 - ETA Zaragozako Guardia Zibilaren kuartelaren aurkako atentatua egin zuen, 11 pertsona hilez, horietako 5 haurrak. 40 pertsona zauritu ziren.
- 1995 - ETAk Madrilen bonba-auto bat eztandarazi zuen.
- 2007 - Ia batera leherrarazi zituzten bi bonba-autok hirurogei hildakotik gora eragin zituzten Aljeriako hiriburuan, tartean Nazio Batuetako hamar langile.
- 2010 - Stockholmeko merkataritza gune batean egondako ustezko atentatuan pertsona bat hil zen.
Arte eta kulturaAldatu
Euskal HerriaAldatu
- 1983 - Abenduaren 3an Baionan hasitako 3. Korrikari amaiera eman zitzaion Bilbon.
MunduaAldatu
- 1985 - The Jewel of the Nile (Niloko Harribitxia) filma estreinatu zen, Lewis Teaguek zuzendu eta Michael Douglas, Kathleen Turner eta Danny DeVito aktoreek antzeztu zuten.
- 1987 - Wall Street filma estreinatu zen, Oliver Stonek zuzendu eta Michael Douglas, Charlie Sheen, Daryl Hannah eta Martin Sheen aktoreek antzeztu zuten.
- 1987 - Throw Momma from the Train ("Bota Ezak amatxo Trenetik") filma estreinatu zen, Danny DeVitok zuzendu eta berak, Billy Crystal eta Anne Ramsey aktoreek antzeztu zuten.
- 1991 - Hook filma estreinatu zen, Dustin Hoffman, Robin Williams, Julia Roberts, Bob Hoskins, Maggie Smith eta Charlie Korsmo aktoreek antzeztu zutelarik.
- 1992 - A Few Good Men ("Gizon Zintzo Bakan Batzuk") filma estreinatu zen, Rob Reinerek zuzendu eta Tom Cruise, Jack Nicholson, Demi Moore, Kevin Bacon, Kevin Pollak, James Marshall, J. T. Walsh eta Kiefer Sutherland aktoreek antzeztu zutelarik.
- 1992 - Forever Young ("Betiko Gazte") filma estreinatu zen, Steve Minerek zuzendu eta Mel Gibson, Jamie Lee Curtis, Elijah Wood, Isabel Glasser, George Wendt eta Joe Morton aktoreek antzeztu zuten.
- 2011 - The Grey ("Grisa") filma estreinatu zen, John Carnahanek zuzendu eta Liam Neesonek antzeztu zutelarik.
- 2014 - The Interview ("Elkarrizketa") filma estreinatu zen, Seth Rogen eta Evan Goldbergek zuzendu eta Seth Rogen eta James Franco aktoreek antzeztu zuten.
Zientzia eta teknologiaAldatu
KirolakAldatu
JaiotzakAldatu
Euskal HerriaAldatu
- 1906 - Gloria Zubia, bizkaitar abertzalea eta euskaltzalea (h. 1987).
- 1934 - Damaso Etxeberria Iturralde, Nafarroako Batzorde Karlistako kide eta Baztango alkatea, Bordelen (h. 1886).
- 1835 - Damaso Zabaltza, nafar piano-jotzaile eta musikagilea (h. 1894).
- 1838 - Damaso Legaz, euskal idazlea eta apaiza (h. 1902).
- 1897 - Sabino Bilbao, euskal herritar futbolaria (h. 1983).
- 1912 -
- Clément Duhour, euskal antzezle, abeslari eta kirolaria (h. 1983).
- Sabin Muniategi, euskal idazlea (h. 1990).
- 1930 - José Ángel Pérez-Nievas, nafar abokatu eta politikari karlista (h. 2008).
- 1932 - Gorka Aulestia, bizkaitar literatura-historialaria eta lexikografoa.
- 1946 - Daniel Landart, baxenafar idazle eta antzerkigilea.
- 1957 - Eduardo Gil Bera, euskal idazlea eta itzultzailea.
- 1958 - Javier Sagarzazu, gipuzkoar futbolaria (h. 1987).
- 1968 - Estibaliz Ruiz de Azua, arabar kazetaria.
- 1969 - María del Mar Cuena Seisdedos, Yurena, bizkaitar abeslaria eta telebistako pertsonaia xelebrea.
- 1973 - Peio Etxeberri-Aintxart, lapurtar historialari, idazle eta politikaria, batez ere Historia Garaikidea ikertzen duena.
- 1979 - Estitxu Eizagirre, gipuzkoar kazetari, bertsolari, gai jartzaile eta bertso-eskolako irakaslea.
- 1984 - Néstor Susaeta, gipuzkoar futbolaria.
MunduaAldatu
- 1465 - Ashikaga Yoshihisa, japoniar shoguna (h. 1489).
- 1475 - Leon X.a, Aita santua (h. 1521).
- 1749 - Jacques Léonard Muller, frantziar militarra (h. 1824).
- 1758 - Carl Friedrich Zelter, alemaniar musikagilea (h. 1832).
- 1803 - Hector Berlioz, frantziar konposatzailea (h. 1869).
- 1810 - Alfred de Musset, frantziar idazlea (h. 1857).
- 1843 - Robert Koch, alemaniar medikua (h. 1910).
- 1856 - Georgi Plekhanov, errusiar sozialista, errusiar marxismoaren sortzailea (h. 1918).
- 1858 - Vladimir Nemirovitx-Dantxenko, errusiar idazle eta antzerkigilea (h. 1943).
- 1863 - Annie Jump Cannon, estatubatuar astronomoa (h. 1941).
- 1864 - Maurice Leblanc, frantziar idazlea (h. 1941).
- 1882 - Max Born, alemaniar fisikaria, 1954ko Fisikako Nobel Saria (h. 1970).
- 1883 - Victor McLaglen, britainiar aktorea (h. 1959).
- 1890 -
- Carlos Gardel, argentinar tango abeslaria (h. 1935).
- Mark Tobey, estatubatuar margolaria (h. 1976).
- 1891 - V. Volodarski, Ukrainan jaiotako boltxebike judua (h. 1918).
- 1906 - Birago Diop, frantsesezko senegaldar idazlea (h. 1989).
- 1908 -
- Carlos Arias Navarro, Espainiako gobernuaren presidentea frankismoan (h. 1989).
- Elliot Carter, estatubatuar musikagilea (h. 2012).
- Manoel de Oliveira, portugaldar zinemagilea (h. 2015).
- Amon Göth, SS-etako austriar ofiziala (h. 1946).
- 1911 - Nagib Mahfuz, arabierazko egiptoar idazlea, 1988ko Literaturako Nobel Saria (h. 2006).
- 1913 - Jean Marais, frantziar aktorea (h. 1998).
- 1918 - Aleksandr Solzhenitsin, errusiar eleberrigile, antzerkigile eta historialaria, 1970eko Literaturako Nobel Saria (h. 2008).
- 1920 - Yann Brekilien, bretainierazko idazlea (h. 2009).
- 1921 - Pèire Bèc, frantziar hizkuntzalaria eta idazlea, Ozkitaniako literaturan espezialista eta gaskoierazko idazlea (h. 2014).
- 1922 - Grace Paley, estatubatuar ipuingile, poeta, irakasle eta ekintzaile politikoa (h. 2007).
- 1925 - Paul Greengard, estatubatuar neurozientzialaria, 2000ko Medikuntzako Nobel Saria (h. 2019).
- 1929 - Sir Kenneth MacMillan, ingeles balleteko-dantzaria eta koreografoa (h. 1992).
- 1930 -
- Chus Lampreave, espainiar aktorea (h. 2016).
- Jean-Louis Trintignant, frantziar aktorea eta zinemagilea.
- 1931 - Rita Moreno, puertoricotar aktore, dantzari eta abeslaria.
- 1938 - McCoy Tyner, estatubatuar jazz pianojotzailea.
- 1940 - Fríða Á. Sigurðardóttir, islandierazko idazlea (h. 2010).
- 1943 - John Kerry, estatubatuar politikaria.
- 1957 - Antonio Napolioni, Cremonako elizbarrutiko apezpikua.
- 1958 - Alberto Ruiz-Gallardón, Madrilgo Erkidegoko presidente ohia, Madrilgo alkate ohia eta Espainiako Justizia ministro ohia.
- 1961 - Macky Sall, Senegalgo presidentea.
- 1964 - Franco Ballerini, italiar txirrindularia (h. 2010).
- 1967 - Mo'Nique, estatubatuar aktore eta umorista.
- 1969 - Viswanathan Anand, indiar xake jokalaria.
- 1972 - Darío Barrio, espainiar sukaldaria (h. 2014).
- 1974 - Rey Mysterio, mexikar-estatubatuar borrokalari librea.
- 1975 - Gerben de Knegt, herbeheretar ziklo-kross txirrindularia.
- 1976 - László Bodrogi, hungariar-frantziar txirrindularia.
- 1979 - Fernando Medina, Momo Medina, esku huskako mexikar pilotaria, Euskal Herrian profesional izandakoa (h. 2015).
- 1985 - Zdeněk Štybar, txekiar ziklo-krosslaria, Munduko Txapelketa hiru aldiz irabazi zuena.
- 1992 - Gen Shoji, japoniar futbolaria.
- 1993 - Yalitza Aparicio, mexikar aktorea.
- 1994 - Jéssica Silva, portugaldar futbolaria.
- 1996 - Hailee Steinfeld, estatubatuar aktore, abeslari eta modeloa.
HeriotzakAldatu
Euskal HerriaAldatu
- 1835 - Bartolome Madariaga, euskal idazle eta karmeldarra (j. 1768).
- 1869 - Fausto Otazu, arabar lur-jabe eta politikaria (j. 1789).
- 1889 - Jean-Baptiste Plantié, lapurtar politikaria (j. 1827).
- 1912 - Martin Gilbeau, euskal idazlea, medikua eta Donibane Lohizuneko auzapeza (j. 1839).
- 1953 - Serapio Huitzi Lazkano, nafar ingeniaria eta idazlea, Madrilen (j. 1868).
- 1997 - José Luis Caso, gipuzkoar politikaria, ETAk eraila (j. 1933).
- 1998 - Joakim Fraile, nafar margolaria (j. 1930).
MunduaAldatu
- 384 - Damaso I.a, Aita santua.
- 1241 - Ogedei, ekialdeko eta mendebaldeko Asiaren parte handi bat konkistatu zuen agintari mongola (j. 1186).
- 1282 -
- Llywelyn ap Gruffudd, Galeseko printzea (j. c. 1223)
- Mikel VIII.a Paleologo, Bizantzioko enperadorea (j. 1223).
- 1474 - Henrike IV.a Gaztelakoa, Gaztela eta Leongo erregea (j. 1425).
- 1581 - Maria Habsburgo-Jogaliakoa, Jülich-Cleves-Bergeko dukesa ezkontidea (j. 1531).
- 1582 - Fernando Álvarez de Toledo, Albako Dukea (j. 1508).
- 1610 - Adam Elsheimer, alemaniar margolaria (j. 1578).
- 1686 - Luis II.a Borboi-Condékoa, Frantziako errege-odoleko lehen printzea eta mariskal militarra (j. 1621).
- 1779 - Bridget Bevan, galestar hezitzailea eta ongile publikoa (j. 1698).
- 1784 - Anders Johan Lexell, suediar-errusiar astronomo eta matematikaria (j. 1740).
- 1817 - Marie Walewska, Napoleon Bonaparte enperadorearen maitaleetako bat (j. 1786).
- 1840 - Kokaku, Japoniako enperadorea (j. 1771).
- 1864 - José Manuel Collado, gipuzkoar politikaria (j. 1792).
- 1909 - Innokenty Annensky, errusiar poeta (j. 1855).
- 1918 - Ivan Cankar, esloveniar eleberrigile eta dramagilea (j. 1876).
- 1920 - Olive Schreiner, hegoafrikar idazlea (j. 1855).
- 1938 - Christian Lous Lange, norvegiar bakezalea, 1921ko Bakearen Nobel Saria (j. 1869).
- 1964 -
- Sam Cooke, estatubatuar musikaria (j. 1931).
- Alma Mahler, austriar musikagile eta socialitéa (j. 1879).
- 1978 - Vincent du Vigneaud, estatubatuar biokimikaria, 1955eko Kimikako Nobel Saria (j. 1901).
- 1983 - Sir Neil Ritchie, britainiar jenerala (j. 1897).
- 1989 - Louise Dahl-Wolfe, estatubatuar argazkilaria (j. 1895).
- 1991 - Artur Lundkvist, suediar idazlea (j. 1906).
- 1992 - Suzanne Lilar, frantsesezko belgikar idazlea (j. 1901).
- 2002 - Luis Ciges, espainiar zinema-aktorea (j. 1921).
- 2003 - Ahmadou Kourouma, mandinka jatorriko bolikostar eleberrigilea (j. 1927).
- 2004 - José Luis Cuciuffo, argentinar futbolaria (j. 1962).
- 2007 - Christie Hennessy, irlandar abeslaria (j. 1945).
- 2008 - Bettie Page, estatubatuar modeloa (j. 1923).
- 2011 - Ahmad Bahgat, egiptoar idazle eta kazetaria (j. 1932).
- 2012 -
- Ravi Shankar, indiar musikagilea eta zitara-jotzailea (j. 1920).
- Galina Vixnevskaia, errusiar soprano opera abeslaria (j. 1926).
- 2015 - Josep Subirà, kataluniar eskultorea (j. 1925).
- 2016 - Thressa Stadtman, estatubatuar biokimikaria (j. 1920).
Jaiak eta urteurrenakAldatu
- Sehaska egutegiko izendegia: Aketza, Aketz, Anxo, Antxo, Antso eta Santso.