Añanako kuadrilla
Añanako kuadrilla Araba osatzen duten zazpi kuadrilla edo eskualde administratiboetako bat da, probintziako hegomendebaldean kokatuta dagoena. Ebro ibaiaren inguruko zenbait haranek osatua da, eta "Arabako Ibarrak" izena ere hartzen du. Eskualdeko administrazio erakundeak Ribabellosan (Erriberabeitia) daude, nahiz eta biztanle gehien dituen udalerria Iruña Oka den.
Añanako kuadrilla | ||
---|---|---|
Euskal Herria | ||
| ||
Bergantzu. | ||
Administrazioa | ||
Herrialdea | Araba | |
Udalerriak | 10 | |
Eskualdeburua | Ribabellosa | |
Herri handiena | Iruña Oka | |
Izen ofiziala | ||
Presidentea | Rubén Torremocha Galán (EAJ) | |
Geografia | ||
Koordenatuak | 42°46′17″N 2°55′08″W / 42.7714°N 2.91879°W | |
Azalera | 698,72 km² | |
Demografia | ||
Dentsitatea | ERROREA: ezin izan da automatikoki kalkulatu, arazoa konpontzeko egin klik hemen biztanle/km² |
Añanako kuadrilla 1840. urtean sortu zen. Garai hartararte, kuadrillako udalerriak Gasteizko kuadrillan barna zeuden. Gaur egun, oso gutxi populatutako eskualdea da, 700 km2 inguruko azalera batean 8.700 biztanle inguru bizi direlarik (12,49 biz/km2).
Mugakideak
aldatuIparraldean Aiarako kuadrilla eta Zuia-Gorbeialdea, hegoalde eta mendebaldean Burgosko probintzia (Espainia) eta ekialdean Gasteizko kuadrilla, Trebiñuko Konderria eta Urizaharra eta Bastidako udalerriak mugakide ditu.
Udalerrien eta kontzejuen xehetasunak
aldatuHamar udalerri biltzen ditu Añanako kuadrillak.
10 udalerri hauetan 113 herri kokatzen dira eta hauetatik bi herrik dute 1.000 biztanle baino gehiago, Ribabellosa eta Langraiz Oka.
Inguru naturala
aldatuValderejoko natura parkea eskualde honetan kokatuta dago eta zonalde honetako ondare natural ikusgarria da, Vallegrull mendia (1.226 m) tontor nagusia duelarik.
Kultura
aldatuOndarea
aldatuErromatar Inperioaren sasoiko Iruña-Veleiako aztarnategia nabarmentzekoa da, Iruña Oka udalerrian kokatutakoa. Bertan euskarazko idazkunak topatu zituztela iragarri zuten, inoizko zaharrenak izango zirenak, baina aditu batzorde batek faltsutzat hartu zituzten azkenean 2008an.
Ondare erromanikoa azpimarratzekoa da, eliza hauek eskualdean daudelarik: Tuestako Jasokundearen Andra Marirena, Karkamoko San Joanena eta Toberako Andra Marirena.
Euskara
aldatuEuskal Herriko eskualderik erdaldunetarikoa dugu Añanakoa, izan ere euskara desagertu zen XVI. mendean edo toki batzuetan lehenago.
Hala ere, 1995ean antolatu zuten lehenenengo aldiz "Euskara Añanan" izeneko festa eta aldarrikatzeko eguna, eta urtero udalerri bat jardunaldi honetaz arduratzen da. Ikastolarik eza eta biztanleen zahartzea bi oztopo nagusien artean daude eskualdean euskal hiztunak irabazi eta pizteko, antolatzaileen iritziz.
Erreferentziak
aldatu- ↑ «Arabako Toki Erakundeak» Arabako Foru Aldundia (Noiz kontsultatua: 2023-10-19).
Ikus, gainera
aldatuKanpo estekak
aldatu- (Gaztelaniaz)Añanako koadrilaren webgunea