2016ko Galesko Biltzar Nazionalerako hauteskundeak
2016ko Galesko Biltzar Nazionalerako hauteskundeak urte bereko maiatzaren 5ean izan ziren, eta Galesko Biltzar Nazionalaren V. legealdiko 60 biltzarkideak hautatu ziren, zeinetatik 40k hautesbarruti bana ordezkatzen zuten.
2011← | →2021 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
hauteskundeak | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
2016ko maiatzaren 5a | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Galesko Biltzar Nazionaleko 60 eserlekuak 31 eserleku gehiengo osorako | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Hautesleak | 2.248.050 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Parte-hartzea | %45,3 |
▲%3,1 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Galesko Alderdi Laborista Carwyn Jones | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Barruti bozak | 353.866 | %34,7 | ▼7,6 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Eskualde bozak | 319.196 | %31,5 | ▼5,4 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Eserlekuak | 29 | ▼1 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Plaid Cymru Leanne Wood | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Barruti bozak | 209.376 | %20,5 | ▲1,3 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Eskualde bozak | 211.548 | %20,8 | ▲3,0 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Eserlekuak | 12 | ▲1 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Galesko Alderdi Kontserbadorea Andrew R. T. Davies | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Barruti bozak | 215.597 | %21,1 | ▼3,9 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Eskualde bozak | 190.846 | %18,8 | ▼3,7 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Eserlekuak | 11 | ▼3 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Erresuma Batuaren Independentziaren Alderdia Nathan Gill | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Barruti bozak | 127.038 | %12,5 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Eskualde bozak | 132.138 | %13 | ▲8,5 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Eserlekuak | 7 | ▲7 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Galesko Liberal Demokratak Kirsty Williams | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Barruti bozak | 78,165 | %7,7 | ▼2,9 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Eskualde bozak | 65.504 | %6,5 | ▼1,6 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Eserlekuak | 1 | ▼4 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ezkerrean barruti bakoitzeko alderdi irabazlea ikus daiteke. Eskuinean eskualde bakoitzeko zerrenda bozen bidez hautatutako biltzarkideak ikus daitezke. | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Lehen Ministroa hauteskundeen aurretik: |
Hautaturiko Lehen Ministroa: | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Carwyn Jones Laborista |
Carwyn Jones Laborista |
Gobernuko alderdiaren, Alderdi Laboristaren, bozen ehunekoa 7 puntu baino gehiago jaitsi zen, eta biltzarkide bat galdu zuten, gehiengo osotik bi eserlekutara geratuz. Plaid Cymruk bigarren postua berreskuratu zuen, Alderdi Kontserbadoreak baino eserleku bat gehiago lortuz, eta horrela gobernuaren oposizio ofiziala bihurtu zen. Hautesbarruti baten ere ez irabazi arren, Erresuma Batuaren Independentziaren Alderdiak (UKIP) 7 biltzarkide eskuratu zituen eskualde zerrenden bozen bidez. Liberal Demokratek, berriz, porrot handia izan zuten, eta aurreko hauteskundeetan lortutako 5 eserlekuetatik bakar bat mantendu ahal izan zuten.
Egun berean Eskoziako Legebiltzarrerako, Ipar Irlandako Biltzarrerako eta Londreseko Biltzarrerako hauteskundeak izan ziren. Egun horretako lurralde parlamentuetako hauteskunde guztiak 2015ean izango ziren, baina urte bat atzeratu zituzten Erresuma Batuko Parlamentuak 2011an onartutako lege batengatik (Fixed-term Parliaments Act 2011).[1] Ordutik haurrera Galesko Biltzar Nazionalerako hauteskundeak 5 urtean behin dira.
Hauteskunde legea
aldatuGalesko Biltzar Nazionalerako hauteskundeetan ordezkaritza proportzional mistoa (MMP) da erabiltzen den hauteskunde sistema. Biltzar Nazionaleko 60 biltzarkideetatik 40 hautesbarrutien bidez hautatzen dira, eta gainerako 20ak D'Hondt metodoa MMP sistemara aplikatuz.
Gales 40 hautesbarrutitan dago banatuta (Komunen Ganberarako hauteskundeetako hautesbarruti ber-berak), eta hautesbarruti horiek 5 eskualde osatzen dituzte: Gales Erdialdea eta Mendebaledea, Ipar Gales, Hego Gales Mendebaldea, Hego Gales Erdialdea, eta Hego Gales Ekialdea. Hautesleek bi boto eman behar dituzte: "barruti botoa", haien hautesbarrutiko ordezkaria hautatzeko; eta "zerrenda botoa" edo "eskualde botoa", haien eskualdeko 4 ordezkariak hautatzeko. Bi boto horiek ez dute zertan alderdi berarentzat izan, eta ondorioz alderdien barruti boto kopurua eta zerrenda boto kopurua normalean ez da berdina izaten.
Lehen debekatuta zegoen hautagai ber-bera hautesbarruti eta eskualde zerrenda baten aurkeztea, baina 2014an debeku hori bertan behera geratu zen. Bestalde, 2014tik aurrera hautagai batek ezin du Biltzar Nazionalean eta Erresuma Batuko Komunen Ganberan eserleku bana izan.
Galesen bizi ziren Erresuma Batuko, Irlandako, Commonwealtheko zein Europar Batasuneko 18 urtetik gorako herritarrak bozkatu ahal izan zuten.
Emaitzak
aldatuAlderdia | Ordezkaritza proportzional mistoa | Eserlekuak guztira | ||||||||||||
Hautesbarrutiak | Eskualdeak | |||||||||||||
Bozak | % | +/- | Eser. | +/- | Bozak | % | +/- | Eser. | +/- | Guztira | +/- | |||
Galesko Alderdi Laborista (Lab) | 353.866 | 34,7 | -7,6 | 27 | -1 | 319.196 | 31,5 | -5,4 | 2 | = | 29 | ▼1 | ||
Plaid Cymru (PC) | 209.376 | 20,5 | +1,3 | 6 | +1 | 211.548 | 20,8 | +2,9 | 6 | = | 12 | ▲1 | ||
Galesko Alderdi Kontserbadorea (Con) | 215.597 | 21,1 | -3,9 | 6 | = | 190.846 | 18,8 | -3,7 | 5 | -3 | 11 | ▼3 | ||
Erresuma Batuaren Independentziaren Alderdia (UKIP) | 127.038 | 12,5 | N/A | 0 | = | 132.138 | 13,0 | +8,4 | 7 | +7 | 7 | ▲7 | ||
Galesko Liberal Demokratak (LibDem) | 78.165 | 7,7 | -2,9 | 1 | = | 65.504 | 6,5 | -1,5 | 0 | -4 | 1 | ▼4 | ||
Galesko Biltzarra Deuseztatzeko Alderdia (AWAP) | 44.286 | 4,4 | N/A | 0 | = | |||||||||
Ingalaterra eta Galesko Alderdi Berdea (GPIW) | 25.202 | 2,5 | +2,3 | 0 | = | 30.211 | 3,0 | -0,4 | 0 | = | ||||
Monster Raving Loony | 5.743 | 0,6 | +0,5 | 0 | = | |||||||||
Galesko Independenteen Elkartea | 2.897 | 0,3 | N/A | 0 | = | |||||||||
Emakumeen Berdintasuna Alderdia | 2.807 | 0,3 | N/A | 0 | = | |||||||||
Britainiako Alderdi Komunista (CPB) | 2.452 | 0,2 | -0,1 | 0 | = | |||||||||
Sindikalisten eta Sozialisten Koalizioa (TUSC) | 2.040 | 0,2 | = | 0 | = | |||||||||
Independenteak | 8.670 | 0,9 | -0,4 | 0 | = | 1.577 | 0,2 | +0,1 | 0 | = | ||||
Jendea Lehenengo | 1.496 | 0,1 | N/A | 0 | = | |||||||||
Galesko Alderdi Kristaua | 1.103 | 0,1 | -0,8 | 0 | = | |||||||||
Besteak | 1.469 | 0,1 | -1,2 | 0 | = | 899 | 0,1 | -5,1 | 0 | = | ||||
Guztira | 1.019.383 | 100 | 40 | 1.014.743 | 100 | 20 | 60 |
Laburpena
aldatuEskualde bozak - Lortutako aulkiak | ||||
---|---|---|---|---|
Alderdiak | Ehunekoak | |||
Laboristak | 31.5% | |||
⤷ aulkiak▲ | 48.3% | |||
Plaid Cymru | 20.8% | |||
⤷ aulkiak▼ | 20% | |||
Kontserbadoreak | 18.8% | |||
⤷ aulkiak▼ | 18.3% | |||
UKIP | 13% | |||
⤷ aulkiak▼ | 11.7% | |||
LibDem | 6.5% | |||
⤷ aulkiak▼ | 1.7% | |||
AWAP | 4.4% | |||
Berdeak | 3% | |||
Besteak | 2% | |||
Erreferentziak
aldatu- ↑ (Ingelesez) «Fix-term Parliaments Act 2011, section 5» legislation.gov.uk (Noiz kontsultatua: 2020/6/9).
- ↑ (Ingelesez)(Galeseraz) «Wales Election 2016 results» BBC News (Noiz kontsultatua: 2020/6/9).