12 Angry Men (1957ko filma)

12 Angry Men (euskaraz 12 Gizon Sumindu, Hego Euskal Herrian Kupidarik Gabeko 12 Gizon) 1957ko Sidney Lumet estatubatuar zinema zuzendariaren drama filma bat da. Reginald Rose antzerkigilearen izenburu berdineko 12 Angry Men antzezlanean oinarritua dago. Bertan, Henry Fonda, Lee J. Cobb, E. G. Marshall, Martin Balsam, Jack Warden, John Fiedler, Jack Klugman, Edward Binns, Joseph Sweeney, Ed Begley, George Voskovec eta Robert Webber aktoreek antzeztu zuten.

12 Angry Men (1957ko filma)
Jatorria
Egilea(k)	Reginald Rose
Argitaratze-data	1957
Izenburua	12 Angry Men
Jatorrizko hizkuntza	ingelesa
Jatorrizko herrialdea	Ameriketako Estatu Batuak
Banatze bidea	eskatu ahalako bideo, home video release (en) , theatrical release (en) eta teledifusio
Ezaugarriak
Genero artistikoa	film dramatikoa, epaiketa filma eta huis-clos film (en)
Iraupena	95 minutu
Kolorea	zuri-beltzekoa
Deskribapena
Oinarritua	Twelve Angry Men
Honen parte da	National Film Registry (en)
Grabazio lekua(k)	Ameriketako Estatu Batuak
Zuzendaritza eta gidoia
Zuzendaria(k)	Sidney Lumet
Gidoigilea(k)	Reginald Rose
Antzezlea(k)
Martin Balsam (Juror #1 (en) ) John Fiedler (Juror #2 (en) ) Lee J. Cobb (Juror #3 (en) ) E. G. Marshall (Juror #4 (en) ) Jack Klugman (Juror #5 (en) ) Ed Binns (Juror #6 (en) ) Jack Warden (Juror #7 (en) ) Henry Fonda (Juror #8 (en) ) Joseph Sweeney (en) (Juror #9 (en) ) Ed Begley (Juror #10 (en) ) George Voskovec (en) (Juror #11 (en) ) Robert Webber (Juror n.12 (en) ) Rudy Bond Billy Nelson (en) Walter Stocker (en) John Savoca (en) [[Kategoria:Joseph Sweeney (en) antzeztutako filmak]] [[Kategoria:George Voskovec (en) antzeztutako filmak]] [[Kategoria:Billy Nelson (en) antzeztutako filmak]] [[Kategoria:Walter Stocker (en) antzeztutako filmak]] [[Kategoria:John Savoca (en) antzeztutako filmak]]
Ekoizpena
Ekoizlea	Henry Fonda Reginald Rose
Edizioa	Carl Lerner (en)
Bestelako lanak
Musikagilea	Kenyon Hopkins (en)
Argazki-zuzendaria	Boris Kaufman
Fikzioa
Kontakizunaren tokia	Manhattan
Argumentu nagusia	heriotza zigorra, jury trial (en) eta distinction (en)
Historia
Gertaera nabarmenak	principal photography (en) principal photography (en)
Jasotako sariak	Grand Prix (en) National Board of Review: Top Ten Films (en) BAFTA Award for Best Foreign Actor (en) 11th British Academy Film Awards (en) Urrezko Hartza 7th Berlin International Film Festival (en)
Nominazioak	Directors Guild of America Award for Outstanding Directing – Feature Film (en) BAFTA Award for Best Film (en) 11th British Academy Film Awards (en) Film onenaren Urrezko Globo Saria - Drama 15th Golden Globe Awards (en) Golden Globe Award for Best Actor – Motion Picture Drama (en) 15th Golden Globe Awards (en) Henry Fonda Golden Globe Award for Best Supporting Actor – Motion Picture (en) 15th Golden Globe Awards (en) Lee J. Cobb Zuzendari onenaren Urrezko Globo Saria 15th Golden Globe Awards (en) Sidney Lumet Zuzendari onenaren Oscar Saria 30. Oscar Sariak Sidney Lumet Film onenaren Oscar Saria 30. Oscar Sariak Henry Fonda, Reginald Rose Egokitutako gidoi onenaren Oscar Saria 30. Oscar Sariak Reginald Rose
Bideoa	YouTube

1997an izenburu berdineko 12 Angry Men berregokitzapena izan zuen.

Filmak 3 Oscar Sarietarako izendapenak jaso zituen (Zuzendari onenaren Oscar Saria, Film onenaren Oscar Saria eta Egokitutako gidoi onenaren Oscar Saria), nahiz eta bakar bat bera ere irabazi ez izan, hiru kategorietan The Bridge on the River Kwai ("Kwai Ibai gaineko Zubia"). Aldiz, Berlingo Zinemaldian Urrezko Hartza irabazi zuen.

Argumentua

Istorio honetan hilketa epaiketa bateko 12 epaimahakideak epaitzen ari diren mutil bat erruduna edo errugabea den erabakotzeko bildu eta dituzten gogoetak agertzen dira. Mutil hori bere aitaren hilketarengatik epaitzen ari direlarik.

Frogek mutila erruduna dela adierazten dute, izatez, epaimahaiko 12 kideetako 11ek erruduna dela diote, baina 8. kideak (Henry Fonda) epaiketan zehar aipatu izan diren argumentu ezberdinak kontutan hartu eta mutilaren erruaren inguruko zalantzak ditu. Piskanaka-piskanaka 8. kideak gainontzekoen iritzia aldatu eta epaiketan hausnartu ez zituzten hainbat faktore kontutan har ditzaten jabetuaraziko die.

Filmean epaimahaiko kide bakoitzaren errol eta jarrera ezberdinak ikusi ahal litezke, euren izaerek akusatuaren errugabetasuna erabakitzeko unean duten garrantzia ere bai.

Aktoreak

Epaimahakideak:

• Martin Balsam: 1. kidea
• John Fiedler: 2. kidea
• Lee J. Cobb: 3. kidea
• E. G. Marshall: 4. kidea
• Jack Klugman: 5. kidea
• Edward Binns: 6. kidea
• Jack Warden: 7. kidea
• Henry Fonda: 8. kidea
• Joseph Sweeney: 9. kidea
• Ed Begley: 10. kidea
• George Voskovec: 11. kidea
• Robert Webber: 12. kidea

Krediturik gabe:

• Rudy Bond: epailea
• James Kelly: zaindaria
• Billy Nelson: fiskala
• John Savoca: akusatua

Ikus gainera

• 12 Angry Men: Reginald Rose antzerkigilea antzezlana.

Kanpo estekak

• 12 Angry Men filmaren IMDBko fitxa irakurgai (Ingelesez)
• 12 Angry Men filmaren trailer edo iragarkia ikusgai. Youtube.com (Ingelesez)
• 12 Angry Men filma osoki jatorrizko ingelesko bertsioan ikusgai. Youtube.com (Ingelesez)

• Datuak: Q2345
• Multimedia: 12 Angry Men (1957 film) / Q2345