1. linea (Txik Txak)

Txik Txaken Tram'Busa sarearen linea

Txik Txaken 1. linea (T1 estilitzatua) Tram'Busa sareko bi igarotze azkarreko autobus lineetako bat da. Lineak 31 geltoki eta 12 kilometro ditu guztira eta Baionagoiengo geltokia, Baiona udalerrian dagoena, Biarritzeko herriko etxeko geltokiarekin lotzen ditu, Biarritz udalerrian.

Baionagoiena ↔ Biarritzeko HE
Tram'Busaren parte da

T1 lineko ibilgailu bat Garita–Museoak geltokiaren ingurunuak
Datu orokorrak
Garraio motaIgarotze azkarreko busa
EskualdeakBaiona, Angelu eta Biarritz,
Lapurdi,  Euskal Herria
Geltokiak31
Bidaiariak1 600 000 (2020)[1]
JabeaEuskal Hirigune Elkargoa
Ustiapena
Hasiera2019ko irailaren 2a
EragileaKeolis Euskal Kosta-Aturri
Ibilgailuak10
Ibilgailuen luzera18 m
Maiztasuna12'
Datu teknikoak
Luzera12,0 km
Abiadura maximoa70 km/h
 Mapa
Map

2019ko irailaren 2an inauguratu zen, Baionagoiena eta Biarritzeko herriko etxea geltokien artean.

2020. urtean, 1 600 000 bidaiari eraman zituen, sareko 2tik 1.[1]

Historia aldatu

Linea 2019ko irailaren 2an jarri zen martxan. Horretarako, inaugurazio bidaia bat egin zen lurraldeko agintari nagusiekin: Jean Rene Etxegarai (Baionako alkatea eta Euskal Hirigune Elkargoko lehendakaria), Claude Olive (Angeluko alkatea) eta Mixel Veunac (Biarritzeko alkatea), besteak beste.[2]

Hurrengo asteetan, intzidentzia nagusia izan zen ez zegoela semaforoen arteko konexiorik, eta lehentasuna zutela autobusek sarearen barruan. Angeluko lau bidegurutzetan ibilgailuak gehiegi moteltzen zirela antzeman zen: Atxinetxe, Kadran, Bernain eta Europako biribilgunean. Hainbat izan ziren, halaber, garraio publikorako bakarrik ziren erreiak erabili zituzten edo bidegurutzeren batean bidea oztopatu zuten automobilistak. Pasatzeko maiztasunari dagokionez, 15 minututan hasi zen irailaren hasieran, 13ra urrian eta 11ra 2020ko urtarrilean.[3]

Philippe Monguillot auzia aldatu

Artikulu nagusia: «Philippe Monguillot auzia»

2020ko uztailaren 5ean, Philippe Monguillot gidariak bere tram'busa Balishongo geltokian aparkatzen ari zela, zain zeuden bidaiariak tranbian igo zitezen, zenbait gizonek derrigorrezko maskara ez zeramatela konturatu zen, COVID-19 pandemia betean. Hori dela eta, gidari-kabinatik alde egin zuen, eta lau gizonei maskarak jartzeko eskatu zien. Bestela, ibilgailutik alde egiteko eskatu zien. Hala ere, irainduen erantzuna jipoi moduan etorri zen, eta gidaria garun-heriotza egoeran geratu zen Baionako ospitaleko ZIUn.[4] Protesta gisa, 2 000 pertsona inguruk "martxa zuria" egin zuten, autobuseko gidariaren "hilketatzat" jo zutena salatzeko, eta justizia eskatu zuten. Manifestazioaren buruan Philippe Monguilloten alabak eta emaztea zeuden. Azkenik, gizona bizirik mantentzen zuen makinatik deskonektatu behar izan zuten eta lau gizonak hilketagatik atxilotu zituzten.[5][6]

Ibilbidea aldatu

Bidea aldatu

T1 linea Seignautzeko biribilgunean hasten da, Henri Nafarroakoa hiribidearen eta 1814ko apirilaren 14 hiribidearen artean. Biribilgunea zeharkatzen du eta 1814ko apirilaren 14ko hiribiderantz doa, non sekzio erreserbatu bati ekiten dion. Bernat Etxeparre lizeoa baino pixka bat lehenago, etorbidea utzi eta Marcel Breuer alléera jaitsiko da, Breuer eta Joandin geltokiak dauden lekura. Jouandingo zelaigunerantz jarraitzen du lineak, eta handik Mounede hiribidera iristen da. Gaskoien plazako geltokia igaro ondoren, eskuinera biratu Mounede hiribidean. Gero, Hanburgoko bidea hartzen du, Caradoceko geltokia dagoen tokia, Château Caradoc klinikaren inguruan, eta Maurice-Delay doktorearen hiribidetik jarraitzen du, Caradoc lorategia zeharkatuz. Orduan, Tourettesko geltokia iristen da eta ezkerrera biratzen du Maubec kalean, non Tarnosetik datorren T2 linearen trazatuari gehitzen zaion.

Junturak, bi lineak Maubec kalea jaisten dute, trafiko mugatukoa, Maubèceko geltokia geltokiari zerbitzua emanez. Baionako tren geltokia dagoen San Izpiritu plazara iristean, Baionako geltokia geltokia dago. Lineek Errepublika plaza zeharkatzen dute, Santizpirita zubia zeharkatzeko, Aturri ibaiaren gainean. Baiona Ttipia iritsi zenean, Garita–Museoak geltokia dago, Baionako euskal eta historia museotik eta Bonnat-Helleu museotik gertu. Ondoren, bi lerroek Errobi ibaia zeharkatu eta Askatasunaren plazara iristen dira, Baionako herriko etxearen parean, Baionako herriko etxeako geltokira. Amiral Lespes kaletik jarraitzen du ibilbideak, eta Euskaldunen plazako geltokira iristen da. Geltokiaren ondoren, T2 lineak zuzen jarraitzen du Paulmy hiribidetik Basusarrirantz, eta T1 lineak, berriz, eskuinera biratzen du Feriatik pasabidetik doan Biarritzera.

T1 linea Azpiprefekturako geltokia iristen da eta BAB bulebarrera sartzen da, non Balishongo geltokia dagoen. Merkataritza eta Industriako Ganberako geltokia baino pixka bat lehenago, ezkerrera biratu Baiona-Itsas Irteerak burdinbide zaharra, zeina birmoldatu egin baita Tram'Busek soilik erabiltzeko. Sabaltza bidearen paraleloan jarraitzen du, beti trenbide zaharretan zehar, eta, ondoren, Txekiar Legioaren hiribidera sartzen da, non Arènes–Los Pontòts geltokia dagoen. Aritxaga errekarekiko paraleloan dagoen Barthesen bidera ezkerrera biratu ondoren, oraindik plataforma bananduan, Fòrumgo geltokira iristen da, Aritxagako bulebarraren azpitik pasatzen da eta Angelu udalerrian sartzen da.

BAB2 merkataritza-gunera iritsita, lineak BAB2 eta Armand Toulet geltokietatik inguratzen du, Peñako biribilgunea edo Maraiseko biribilgunea bezalako biribilgune ugari zeharkatuz. Jean-Léon Laporte hiribidearen amaieran, Bartetako geltokiaren ondoren, Baionako hiribidera iristen da lerroa. Bertan, erabat bananduta dagoen plataforma batean, Lembeye, Bernain–Montòri eta Angeluko herriko etxea zeharkatzen ditu. Baionako hiribidearen bukaeran, lineak Biarritzeko hiribidea hartzen du. Beti plataforma bereizian, Louillot, Moura eta Chassin geltokietatik pasatzen da, Biarritzeko udalerrira iritsi aurretik.

T1 linea Biarritzen sartzen da Agilera geltokitik. Hemen, Henri Haget hiribidea bitan banatzen da, Biarritze aldera doana eta Angelu aldera doana. Linea ere bitan banatuko da, eta hiribide bakoitzean errei bat gordeko da. Biak Europako biribilgunean elkartzen dira, eta han Marne hiribidetik jarraitzen dute Europa–Marne geltokiraino. Hemendik ibilbidearen amaiera arte, linea bitan banatuko da behin betiko. Biarritze aldera doan atala, Ailleteko geltokian, Natalia erreginaren hiribidean sartu baino lehentxeago, Viktoria erreginaren hiribidetik jarraitzeko. Biarritzeko hiri barnean, San Xerles–Viktoria eta Palais geltokiak daude. Behin Biarritzeko herriko etxea iritsita, lineak ezkerrera biratu eta inguratzen du, Biarritzeko herriko etxea geltokira iritsiz.

Hau da mendebaldeko burualdea. Tram'Busa berriz irteten denean, kasu honetan Baionako norabidean, Marneko hiribidea hartuko du, non Continental, San Xerles–Marne eta Aillet geltokiak dauden, Baionatik datorren T1 linearekin batera.

Geltokiak aldatu

          Geltokia Koordenatuak Udalerria Konexioak  
        Baionako Gainak 43°30′19″N 1°26′45″W Baiona 32 54 
 XL'R   26  
        Breuer 43°30′12″N 1°27′5″W Baiona
        Joandin 43°30′9″N 1°27′16″W Baiona
        Gaskoien plaza 43°30′2″N 1°27′23″W Baiona 4 
        Caradoc 43°29′58″N 1°27′32″W Baiona
        Tourettes 43°29′59″N 1°27′53″W Baiona
        Maubèc 43°29′58″N 1°28′1″W Baiona T2 30 
        Baionako geltokia 43°29′46″N 1°28′11″W Baiona T2 5 30 48 56 51 53 54 
 XL'R   7  
  Baionako geltokia 
        Garita–Museoak 43°29′35″N 1°28′24″W Baiona T2 4 6 32 50 N1 N2 
        Baionako herriko etxea 43°29′37″N 1°28′29″W Baiona T2 4 6 32 50 A1 N1 N2 
        Euskaldunen plaza 43°29′41″N 1°28′43″W Baiona T2 3 4 6 11 12 13 14 32 38 50 52 N2 N3 
 XL'R   7   26  
        Azpiprefektura 43°29′42″N 1°28′54″W Baiona 6 38 
        Balishon 43°29′49″N 1°29′11″W Baiona 6 38 
        Merkataritza eta Industriako Ganbera 43°29′50″N 1°29′22″W Baiona
        Arènes–Los Pontòts 43°29′37″N 1°29′33″W Baiona 32 
        Fòrum 43°29′36″N 1°29′41″W Baiona
        BAB2 43°29′26″N 1°29′55″W Angelu
        Armand Toulet 43°29′14″N 1°30′3″W Angelu 5 
        Bartak 43°29′3″N 1°30′16″W Angelu 5 
        Lembeye 43°28′56″N 1°30′24″W Angelu 4 
      Bernain–Montòri 43°28′54″N 1°30′35″W Angelu 3 4 30 34 
        Angeluko herriko etxea 43°28′50″N 1°30′54″W Angelu 4 
        Louillot 43°28′49″N 1°31′11″W Angelu
        Moura 43°28′49″N 1°31′33″W Angelu
        Chassin 43°28′51″N 1°31′50″W Angelu
        Agilera 43°28′52″N 1°32′8″W Biarritz
        Europa–Marne 43°28′53″N 1°32′31″W Biarritz 6 
        Aillet 43°29′0″N 1°32′48″W Biarritz 5 36 38 
        San Xerles–Marne 43°29′6″N 1°33′4″W Biarritz 5 36 38 N11 N12 
        San Xerles–Viktoria 43°29′7″N 1°33′4″W Biarritz 5 36 38 N11 N12 
        Continental 43°29′4″N 1°33′19″W Biarritz 5 36 38 N11 N12 
        Palais 43°29′5″N 1°33′25″W Biarritz 5 36 38 N11 N12 
        Biarritzeko herriko etxea 43°29′0″N 1°33′29″W Biarritz 5 36 38 44 N11 N12 

Disuasio-aparkalekuak aldatu

Lineak disuasio-aparkaleku ofizial bat ditu guztira, seinaleztatuta eta araututa.

Aparkalekua Hornitutako geltokia Konexioak Inaugurazioa Tokiak Modalitatea
Nafarroa Baionagoiena 32  2019 95 doan, ibilbidea ordaintzen da

Ustiapena aldatu

Gaur egun, Keolis Euskal Kosta-Aturri enpresak ustiatzen du linea.[7]

Maiztasunak aldatu

Pasatzeko maiztasunak egunaren eta egunaren araberakoak dira. Egunean zehar, igarotze-maiztasun ohikoena 12 minutukoa da.

T1 lineko maiztasunak, 2021eko apirilaren 26ean[8]
Astelehendik Ostiralera Og-Or Larunbatak Igandeak
05:30 06:30 07:00 20:00 20:30 23:00 00:30 02:30 05:30 07:00 19:00 22:00 02:30 06:00 00:30
30' 20' 12' 15' 20' 30' 30' 25' 15' 20' 30' 30'
T1 lineko lehengo maiztasunak
T1 lineko maiztasunak, 2020ko urriaren 24tik 2021eko apirilaren 25ra
Astelehendik Ostiralera Og-Or Larunbatak Igandeak
05:30 06:30 07:00 20:00 20:30 23:00 01:00 02:30 05:30 07:00 19:30 22:00 02:30 06:00 00:30
30' 15' 12' 15' 20' 30' 30' 25' 15' 20' 30' 30'
T1 lineko maiztasunak, 2019ko irailaren 2tik 2020ko urriaren 23ra
Astelehendik Ostiralera Og-Or Larunbatak Igandeak
05:30 07:00 19:00 21:00 23:00 01:15 05:30 07:00 19:30 21:45 03:15 06:00 00:30
20' 12' 20' 30' 30' 20' 15' 20' 30' 30'

Batez besteko denborak aldatu

Ibilbideko batez besteko denborak adierazgarriak dira, eta trafikoaren edo beste ezusteko batzuen arabera alda daitezke.

 
Baionagoiena   10' 15' 23' 29' 40'
Baionako geltokia 10'   5' 13' 19' 30'
Euskaldunen plaza 15' 5'   8' 14' 25'
BAB2 23' 13' 8'   6' 17'
Bernain–Montòri 29' 19' 14' 6'   11'
Biarritzeko herriko etxea 40' 30' 25' 17' 11'  

Flota aldatu

Artikulu nagusia: «Txik Txak sarearen flota»

Linean 10 ibilgailuk egiten dute lan guztira.[9]

Eraikitzailea Eredua Zenbakia Urtea Luzera (m) Garaiera (m) Edukiera Ateak
Irizar ie.tram 10 2019 18,730 3,400 155 4

Tarifak aldatu

Artikulu nagusia: «Txik Txak sarearen tarifak»

2022ko uztailaren 4tik aurrera, Txik Txak sareko tarifak bateratu egingo dira, eta berdin-berdinak izango dira linea eta zerbitzu guztietarako, SNCFk emandako tren-zerbitzuetarako izan ezik, horiek garraio-titulu propioak baitituzte.[10]

USTEKABEKO TXARTELAK
Txartela Deskripzioa Prezioa
Bidaia 1eko tiketa Txartel arrunta (joanekoa bakarrik: linea-aldaketak, 90 minutura arte gehienez) 1,20 €
Banku-txartela Ticket 1 voyage (banku-txartela zuzenean makina balidatzailera hurbilduz ordaintzen da) 1,20 €
SMS tiketa Ticket 1 voyage (SMS bat 93064 zenbakira bidalita ordaintzen da, BUS + linearekin) 1,20 €
Libre txartela Joaneko txartela (garraio-titulu pertsonal eta besterenezina, hilaren amaieran ordaintzen da) 0,96 €
10 Bidaiako tiketa 10 txartel arruntak (joanekoa bakarrik: linea-aldaketak, 90 minutura arte gehienez) 9,60 €
Egun 1eko txartela Bidaia mugagabeak 24 orduz sare osoan zehar 3,50 €
7 eguneko txartela Bidaia mugagabeak 7 egunez sare osoan zehar 13,00 €
Taldeño tiketa Gehienez 5 lagunentzako joan-etorriko txartela (linea-aldaketak, 90 minutura arte gehienez) 6,00 €
7 eguneko taldeño tiketa Gehienez 5 lagunentzako bidaia mugagabeak 7 egunez sare osoan zehar 40,00 €
Euskopass Joan-etorriko txartel konbinatua Euskotrenekin Baiona eta Donostia artean Hendaiatik 5,50 €
txartela Edozein garraio-titulu kargatzeko euskarri berrerabilgarria 0,20 €
ABONAMENDUAK
Hilabete 1eko abonamendua Urte 1eko abonamendua
28 urtez pekoak 20 € / hilabetea 8 € / hilabetea
28-65 urtekoak 36 € / hilabetea 29 € / hilabetea
65 urtez goitikoak 25 € / hilabetea 20 € / hilabetea

Bidaiariak aldatu

Hauek dira lineko bidaiarien datuak:

Urtea Bidaiariak Bilakaera
2019 840 000[11] % 15[oh 1]
2020 1 600 000[1] % 90

Etorkizuna aldatu

Pasatzeko maiztasuna 10 minutura jaitsi nahi da.

Oharrak aldatu

  1. Chronoplusen  A1  eta  A2  lineen aldean

Erreferentziak aldatu

  1. a b c Baionako hiria. «Tram'Buseko 2. linerako martxa bat» Baiona hiria : Webgunea (Noiz kontsultatua: 2021-03-23).
  2. (Frantsesez) «Baionaldea: Tram'Busa laster jarriko da martxan» France Bleu 2019-08-05 (Noiz kontsultatua: 2021-03-21).
  3. (Frantsesez) «Tram'Busa Baionaldean: zer egin dezake hobeto?» France Bleu 2019-12-09 (Noiz kontsultatua: 2021-03-21).
  4. (Frantsesez) «Bideoa: Baionako txofer erasotua: atsekabea Balishon auzoan» LCI (Noiz kontsultatua: 2020-07-24).
  5. (Frantsesez) «Twitterren, txoferraren erasotzaile gisa, salaketa jarri du.» www.20minutes.fr (Noiz kontsultatua: 2020-07-24).
  6. (Frantsesez) «Baionako autobus-gidariaren erasoa: Balishongo biztanleek ere entzunak izatea nahiko lukete.» France Bleu 2020-07-17 (Noiz kontsultatua: 2020-07-24).
  7. «Keolisek Euskal Kosta-Aturriko garraio publikoa ustiatuko du.» www.keolis.com (Noiz kontsultatua: 2020-04-08).
  8. T1 lineko maiztasunak, 2021eko apirilaren 26ean
  9. (Frantsesez) «Tram'Buserako lehen gurpil-txandak, Baionetik Biarritzera, Angelu bidez, irailaren 2an» France Bleu 2019-06-11 (Noiz kontsultatua: 2021-03-20).
  10. (Frantsesez) Txik Txak. «Txartelak eta abonamenduak» www.txiktxak.eus (Noiz kontsultatua: 2022-06-26).
  11. «Txik Txak sareko azken zenbakiak» www.communaute-paysbasque.fr (Noiz kontsultatua: 2021-03-21).

Ikus, gainera aldatu

Kanpo estekak aldatu