Zoofarmakonosi

Zoofarmakonosia gizakiak ez diren animalia batzuen automedikazio-jokabidea da. Egoera jakin batzuetan molekula natural sendagarriak edo psikotropikoak bilatzeko, aurkitzeko eta hautatzeko gaitasuna da. Animalia batzuek landare, lurzoru edo intsektuak aukeratu eta jaten dituzte sendatzeko gaitasuna baldin badute, batez ere patogeno, toxinak edo beste animalia batzuen eragina murrizteko^[1]^[2].

Zoofarmakonosiaren adibide bat txakurrek oka eragiteko belarra jaten dutenean gertatzen da. Hala ere, portaera anitzagoa da. Animaliek elikagaiak ez diren produktuak irensten edo aplikatzen dituzte, hala nola buztina, landare-ikatza eta landare eta ornogabe toxikoak, itxuraz parasito-infestazioak edo pozoitzeak prebenitzeko^[3].

Animaliak benetan automedikatzen diren ala ez eztabaidagarria da oraindik ere, lehen probak zirkunstantzialak edo anekdotikoak baitira^[4]; hala ere, azterketa berrienek ikuspegi esperimentala hartu dute, hipotesietan oinarritua.

Animaliak automedikatzeko metodoak aldatu egiten dira, baina funtzioaren arabera sailkatu daitezke: profilaktikoak (prebentziozkoak, infekzioaren edo pozoitzearen aurretik) edo terapeutikoak (infekzioaren ondoren, patogenoari edo pozoitzeari aurre egiteko). Jokabide horrek egokitze-esanahi zabala duela uste da^[5].

Erreferentziak aldatu

↑ (Ingelesez) Kapadia, Minesh; Zhao, Hui; Ma, Donglai; Hatkar, Rupal; Marchese, Monica; Sakic, Boris. (2014 eka. 23). «Zoopharmacognosy in Diseased Laboratory Mice: Conflicting Evidence» PLOS ONE 9 (6): e100684. doi:10.1371/journal.pone.0100684. ISSN 1932-6203. PMID 24956477. PMC PMC4067353. (Noiz kontsultatua: 2023-04-18).
↑ Attardo, C.; Sartori, F.. (2003). «Pharmacologically active plant metabolites as survival strategy products» Bollettino Chimico Farmaceutico 142 (2): 54–65. ISSN 0006-6648. PMID 12705091. (Noiz kontsultatua: 2023-04-18).
↑ «Really Wild Remedies-Medicinal Plant Use by Animals - National Zoo| FONZ» web.archive.org 2004-06-30 (Noiz kontsultatua: 2023-04-18).
↑ (Ingelesez) Lozano, George A.. (1998-01-01). Møller, Anders Pape ed. «Parasitic Stress and Self-Medication in Wild Animals» Advances in the Study of Behavior (Academic Press) 27: 291–317. doi:10.1016/s0065-3454(08)60367-8. (Noiz kontsultatua: 2023-04-18).
↑ (Ingelesez) Raman, Rajasekar; Kandula, Sripathi. (2008-03-01). «Zoopharmacognosy» Resonance 13 (3): 245–253. doi:10.1007/s12045-008-0038-5. ISSN 0973-712X. (Noiz kontsultatua: 2023-04-18).

Kanpo estekak aldatu

Datuak: Q220315
Multimedia: Zoopharmacognosy / Q220315

[1] (Ingelesez) Kapadia, Minesh; Zhao, Hui; Ma, Donglai; Hatkar, Rupal; Marchese, Monica; Sakic, Boris. (2014 eka. 23). «Zoopharmacognosy in Diseased Laboratory Mice: Conflicting Evidence» PLOS ONE 9 (6): e100684. doi:10.1371/journal.pone.0100684. ISSN 1932-6203. PMID 24956477. PMC PMC4067353. (Noiz kontsultatua: 2023-04-18).

[2] Attardo, C.; Sartori, F.. (2003). «Pharmacologically active plant metabolites as survival strategy products» Bollettino Chimico Farmaceutico 142 (2): 54–65. ISSN 0006-6648. PMID 12705091. (Noiz kontsultatua: 2023-04-18).

[3] «Really Wild Remedies-Medicinal Plant Use by Animals - National Zoo| FONZ» web.archive.org 2004-06-30 (Noiz kontsultatua: 2023-04-18).

[4] (Ingelesez) Lozano, George A.. (1998-01-01). Møller, Anders Pape ed. «Parasitic Stress and Self-Medication in Wild Animals» Advances in the Study of Behavior (Academic Press) 27: 291–317. doi:10.1016/s0065-3454(08)60367-8. (Noiz kontsultatua: 2023-04-18).

[5] (Ingelesez) Raman, Rajasekar; Kandula, Sripathi. (2008-03-01). «Zoopharmacognosy» Resonance 13 (3): 245–253. doi:10.1007/s12045-008-0038-5. ISSN 0973-712X. (Noiz kontsultatua: 2023-04-18).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]