Zanbrana (aztarnategi paleontologikoa)
Zanbranako aztarnategiko paleontologikoa goi eozenoko priaboniar garaiko (duela 33-27 milioi urte) fosilen aztarnategi inportante bat da, Araban kokatua. 3.000 fosil baino gehiago aurkitu dituzte bertan, 25 taxon identifikatu dituzte, interesgarrienak ugaztunenak, tartean martsupialenak, baina baita dortokak eta krokodiloak.
| Zanbrana (aztarnategi paleontologikoa) | |
|---|---|
| Mota | aztarnategi paleontologiko |
| Geografia | |
 | |
| Koordenatuak | 42°38′31″N 2°51′55″W / 42.6419235°N 2.8653295°W |
| Herrialdea |  Euskal Herria |
| Probintzia |  Araba |
| Arabako eskualdea | Añanako kuadrilla |
| Udalerria | Zanbrana |
Kokapena aldatu
Aztarnategia dago Zanbranako udalerriaren lurretan, Arabak, Errioxak eta Gaztelak bat egiten duten erpinetik gertu, N-124 eta AP-68 errepideen ondoan[1]. Aztarnategia ondo arakatua dago, eta fosilak Arabako Natur Zientzien Museoan gordeta daude.
Duela 35 milioi urte Trebiñu eta Miranda artean, Euskal Herriaren hego-mendebaldeko parte honetan aintzira txikien eskualde bat zegoen, eta halako inguru bat da Zanbranan fosilak eman dituena[2].
Aurkikuntzak aldatu
Aurkitutako fosil ugaztunen artean, martsupial didelfido bat (Peratherium cuvieri), Microchoerus primatea[3], 5 karraskari (lau teridomiido eta glirido bat, Glamys priscus), bi karniboro (Quercygale sp. eta Paramiacis sp.), 6 artiodaktilo eta 7 perisodaktilo. Azken hauen artean, espezie eta genero berriak aurkitu dituzte, adibidez Ainara Badiola paleontologoak izendatutako Iberolophus arabensis zaldien arbaso primitiboa[4], eta pakinolofino espezie berri bat, Pachynolophus zambranensis[5][2].
Erreferentziak aldatu
- ↑ Eusko Jaurlaritza, GeoEuskadi. «GIL (Geologia Interesdun Lekuen inbentarioa)» www.geo.euskadi.eus (Noiz kontsultatua: 2021-02-10).
- ↑ a b (Ingelesez) Badiola, Ainara; Cuesta, Miguel-Ángel. (2008-12-12). «New endemic Eocene equoids from the Iberian Peninsula (western Europe)» Journal of Vertebrate Paleontology 28 (4): 1149–1161. doi:. ISSN 0272-4634. (Noiz kontsultatua: 2021-02-10).
- ↑ Ana, Galarraga Aiestaran. (2013-10-21). «Goi Eozenoko fosil batek baieztatu du Iberiar penintsulako ugaztunak ez zeudela bakartuta» Zientzia.eus (Noiz kontsultatua: 2021-02-10).
- ↑ Grupo de Investigación | Universidad de Zaragoza, aragosaurus.com. (2008). «Iberolophus, un nuevo endemismo ibérico» www.aragosaurus.com (Noiz kontsultatua: 2021-02-10).
- ↑ Badiola Kortabitarte, Ainara. (2004). Goi Eozenoko Zanbrana (Araba, Euskokantauriar Eskualea) aztarnategiaren ikerketa paleontologikoa. Tafonomia, Ugaztunen Paleobiologia eta Ondorio Biokronologikoak. Universidad del País Vasco-Euskal Herriko Unibertsitatea (Noiz kontsultatua: 2021-02-10).
Kanpo estekak aldatu
Datuak: Q105403963
