Germanio aldatu
Germanioa elementu kimiko bat da. taula periodikoan Ge ikurra du eta 32. zenbaki atomikoa bezala agertzen da. Metaloide gogor, zuri zilarkara da kimikoki eztainuaren antzekoa dena. Germanioak diamantearen kristal-egitura berbera du. Izena Alemaniatik datorkio, latinez Germania.
Ezaugarri nagusiak aldatu
Egoera puruan aurkitzen da. Germanio kristalinoa, hauskorra eta lustreduna da giro-tenperaturan. Izozten denean hedatu egiten den elementu gutxienetariko bat da, galio, bismuto eta antimonioarekin batera (Ura ere hedatu egiten da, bainan ez da elementu kimikoa.) Propietate optiko berezi bat dauka: errefrakzio-indize altua dauka argi ikusgaiean, baina gardena da argi infragorriaren pean.
Toxikotasuna aldatu
Germanioa ohikoagoa da naturan, hainbat mineralen kutsatzailea da eta kadmio-hondakinetatik lortzen da.
Germanio-dosi handiegiek biriketako ile-oheak kaltetzen dituzte. Beherakoa oso nabarmena da, eta deshidratazioa, hemokontzentrazioa, arteria-presioaren erorketa eta hipotermia eragiten ditu.
Aplikazioa aldatu
Germanioaren aplikazioak kostu handiak mugatzen ditu, eta, kasu askotan, material ekonomikoagoekin ordezkatzea ikertzen da.
- Zuntz optikoan erabili izan ohi da.
- Elektronika: rock-and-rollaren lehen garaiko soinuak birsortzeko erabiltzen diren gitarra elektrikoen radarrak eta anplifikadoreak; Silicioren Germanatoren aleazioak (SiGe) abiadura handiko zirkuitu integratuetan. Sandwich Si/Ge konposatuak ere erabiltzen dira elektroien mugikortasuna handitzeko silizioan (streched silicon).
- Infragorrien optika, metal formakoa, opakua baita argi ikusgaiaren eremuan, baina gardena infragorrian, 2 eta 25 mikrometro artean.4 Espektroskopioak, gaueko ikusmen-sistemak eta beste ekipo batzuk.
- Lenteak, errefrakzio-indize altuarekin, angelu zabalekoak eta mikroskopioetarako.
- Bitxigintzan Au aleazioa erabiltzen da % 12ko germanioarekin.
- Aluminioa, magnesioa eta eztainua gogortzeko elementu gisa.
- Kimioterapia.
- Germanio tetrakloruroa Lewisen azido bat da, eta katalizatzaile gisa erabiltzen da polimeroen sintesian (PET). Gaur egun, hau da bere erabilera nagusia.