Tirreniar itsasoa

itsaso

Tirreniar itsasoa[1] (italieraz Mare Tirreno) Mediterranear itsasoaren beso bat da. Italiar penintsularen mendebaldean dago, Korsika, Sardinia, Toskana, Lazio, Calabria eta Campaniaren artean. Messinako itsasartea Joniar itsasoarekin muga da eta Elbako uhartea Liguriar itsasotik banatzen zaio. Sakonera handiena duen tokia 3.785 metrora dago. Afrika eta Europa zatitzen duen failaren ondoan dagoenez, mendilerroak eta sumendi asko ditu bere barnean.

Tirreniar itsasoa
Datu orokorrak
Motaitsaso
Azalera275.000 km²
Sakonera3.785 m
2.000 m
Geografia
Map
Koordenatuak40°N 12°E / 40°N 12°E / 40; 12
Honen parte daMediterraneoa
Hidrografia
Betebidea
Arro hidrografikoaTyrrhenian Sea basin (en) Itzuli

Izena aldatu

Itsasoaren izena tirreniar, edo etruskoak, antzinako herritik zetorkion; Herodotok Lidiar herriak, Turkia mendebaldetik Italiako itsasbazterretara etorrita, Tirreno bere printzea omendu nahian, herriaren izena aldatu zutela esaten zuen.

Ezaugarriak aldatu

Kostaldeen ondoko itsas ordokia estua da eta 4.600 m-ra iristen da sakonera handiena (Mediterraneoko mendebaleko handiena). Itsasoaren hondoa menditsua da, sumendiek eragina, eta batzuk piztuak daude gaur egun.

Itsasoaren iparraldean, Tirreniar eta Ligur itsasoen artean, Toskanako uharteak daude (Korsikaren eta kontinentearen artean); hego-ekialdean Messinako itsasartea dago, Siziliaren eta kontinentearen artean, eta Tirreniar itsasoa eta Itsaso Jonikoa lotzen ditu; hego-mendebaldean, Sardiniako itsasarteak Sardinia eta Sizilia bereizten ditu eta Korsikaren eta Sardiniaren artean Bonifazio itsasartea dago.

Aipaturikoez gainera, Poncianas, Ischia, Capri, Lipari eta Ustica dira Tirreniar itsasoko uharte garrantzizkoenak. Tirreniar itsasoko portu nagusiak Civitavecchia eta Napoli dira penintsulan, eta Palermo, berriz, Siziliako uhartean.

Portuak aldatu

Erreferentziak aldatu

  1. 159. araua. Euskaltzaindia (Noiz kontsultatua: 2011-04-11).

Kanpo estekak aldatu