Tiberiar hebreera hebreeraren antzinako formen ahoskeraren ahozko tradizio bat da, bereziki Tanakheko hebreerarena. Tiberiadesko komunitate juduko eskola masoretikoko kideek idatzi zuten, Erdi Aro goiztiarrean, VIII. mendearen hasieran. Niqqud izeneko diakritikoak erabiltzen ditu bokaletarako eta alfabeto tradizionaleko letrei erantsitako "kantillazio" zeinuetarako. Sinbolo horiek Erdi Aroan hasi ziren erabiltzen, baina ahozko tradizioa askoz zaharragoa da.

Alepoko kodexa, Josue 1:1

Tanakhen bokalizazioaren sistema tiberiarrak bere ahozko tradizioa adierazten du.[1] Beste bi tradizio lokalek idazketa sistemak sortu zituzten garai berean, "Israelgo Lurra" eta babiloniarra deiturikoak hurrenez hurren. Lehenengoak ez zuen eragin historikorik izan, baina babiloniar sistema nagusi izan zen mende askotan zehar, oraindik ere. Tiberiar sistemak ez bezala, normalean bokalen sinboloak hebrear letren azpian jartzen dituena, babiloniar sistemak letren gainean kokatzen ditu.

Hasiera batean, Tanakh irakurtzeko modu tradizionala islatzeko erabili zuten arren, ondoren, beste testu batzuei aplikatu zitzaien, eta juduek, tradizio ezberdinekin, hebreera irakurtzeko erabili zuten.

Erreferentziak aldatu

Kanpo estekak aldatu