Salekhard
Salekhard[1] (errusieraz: Салехард; nenetseraz: Саля'харад; itzulita: «penintsulan dagoen bizilekua»), 1933 arte Obdorsk (errusieraz: Обдорск) deitua, Errusiako hiria da, erresumaren ipar-erdialdean dagoen Jamalia-Nenetsia barruti autonomoko hiriburua. 2010ean 42.544 biztanle zituen[2].
| Salekhard Салехард Пуӆңават Саляʼ харад | |||
|---|---|---|---|
city of okrug significance (en)  | |||
 | |||
| |||
| Administrazioa | |||
| Estatu burujabe |  Errusia | ||
| Errusiako oblastak |  Tiumen oblasta | ||
| Autonomous okrug of Russia |  Jamalia-Nenetsia | ||
| Hiri okruga | Salekhard Urban Okrug | ||
| Alkatea | Q97760507 | ||
| Izen ofiziala | Салехард | ||
| Jatorrizko izena | Салехард Пуӆңават Саляʼ харад | ||
| Posta kodea | 629000 | ||
| Geografia | |||
| Koordenatuak | 66°32′N 66°38′E / 66.53°N 66.63°E | ||
 | |||
| Azalera | 28,10 km² | ||
| Altuera | 15 | ||
| Demografia | |||
| Biztanleria | 51.188 (2021) 212 (2020) | ||
| Dentsitatea | 1.514,02 bizt/km² | ||
| Informazio gehigarria | |||
| Sorrera | 1595 | ||
| Telefono aurrizkia | 34922 | ||
| Ordu eremua | UTC+05:00 | ||
| Hiri senidetuak | Azov | ||
| http://www.salekhard.org | |||
.png)
.png)
Historia aldatu
1595an, Jermak Timofeievitx esploratzailearen ondotik zihoazen errusiar kolonoek Obdorsk kokalekua sortu zuten, lehenago Polnovat-Vozh (errusieraz: Полноват-вож) izeneko khantyen kokalekua zegoen lekuan, Ob ibaiaren ertzean[3]. Obdorsk inguruko eskualdea Obdorski kraiari zegokion Errusiar Inperioan.
1930. urtean Jamalia berriaren barruan sartu zuten administratiboki; 1933. urtean Salekhard izena ipini zioten; eta 1938. urtean hiri-izaera eman zioten[4]. 1949tik aurrera, Gulageko 100.000 preso inguruk Igarka (Krasnoiarsk kraia) eta Salekharden arteko trenbidea (Heriotzaren trenbidea ere deitua) eraikitzen lan egin zuten. Milaka preso hil ziren, eta 1953an, Stalin hil ostean, proiektua bertan behera utzi zen[5].
Geografia aldatu
Poluyren ertzean dago, ibai hau Obekin elkartzen den gunean[4]. Zirkulu Polar Artikoaren lerroaren gainean dagoen hiri bakarra da.
Klima aldatu
Salekhardek klima azpiartikoa du, Dfc Köppen klima sailkapenaren arabera.
 Datu klimatikoak (Salekhard) 
| |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Hila | Urt | Ots | Mar | Api | Mai | Eka | Uzt | Abu | Ira | Urr | Aza | Abe | Urtekoa |
| Erregistraturiko tenperatura maximoa (°C) | 3.5 | 1.9 | 5.7 | 15.5 | 24.5 | 31.6 | 32.9 | 29.9 | 24.8 | 18.2 | 7.0 | 4.1 | ' |
| Batez besteko tenperatura maximoa (°C) | −18.8 | −18.5 | −9.9 | −4.0 | 3.7 | 14.3 | 19.7 | 15.7 | 8.8 | -0.2 | −11.3 | −16.2 | -1.4 |
| Batez besteko tenperatura (ºC) | −23.2 | −22.9 | −14.9 | −9.1 | -0.5 | 9.5 | 14.8 | 11.4 | 5.3 | -3.0 | −15.3 | −20.7 | -5.7 |
| Batez besteko tenperatura minimoa (°C) | −27.8 | −27.4 | −19.9 | −14.0 | −4.2 | 5.2 | 10.0 | 7.3 | 2.2 | −6.0 | −19.5 | −25.2 | -9.9 |
| Erregistraturiko tenperatura minimoa (°C) | −51.3 | −53.7 | −47.4 | −38.7 | −30.8 | −11.0 | −1.0 | −5.5 | −9.6 | −35.7 | −47.1 | −51.5 | ' |
| Pilatutako prezipitazioa (mm) | 23 | 19 | 21 | 26 | 37 | 51 | 65 | 69 | 42 | 46 | 28 | 27 | 454 |
| Euri egunak (≥ 1 mm) | 0.1 | 0 | 0.5 | 3 | 10 | 17 | 18 | 21 | 20 | 9 | 1 | 0 | 99.6 |
| Elur egunak (≥ 1 mm) | 26 | 23 | 23 | 16 | 13 | 2 | 0 | 0 | 3 | 17 | 24 | 27 | 174 |
| Eguzki orduak | 4.0 | 48.0 | 135.0 | 209.0 | 233.0 | 270.0 | 307.0 | 185.0 | 96.0 | 57.0 | 18.0 | 0.0 | 1562 |
| Hezetasuna (%) | 83 | 82 | 81 | 78 | 77 | 70 | 72 | 79 | 82 | 86 | 85 | 83 | 79.8 |
| Iturria (1): Pogoda.ru.net[6] | |||||||||||||
| Iturria (2): NOAA (eguzki-orduak, 1961-1990)[7] | |||||||||||||
Ekonomia aldatu
Gas natural-hobi ugari daude eskualdean; gasa banatzen duen Novatek konpainiak, Errusiako bigarrenak, bulego nagusiak Salekharden ditu, esate baterako. Aireportua dauka.
Erreferentziak aldatu
- ↑ Euskaltzaindia. 157. araua: Europako hiriak. .
- ↑ «Всероссийская перепись населения 2010 года. Том 1 2010eko Errusiako erroldaren emaitzak, 1. liburukia» Gks.ru
- ↑ Salejard, el Centro de Turismo Ártico Absolutrusia.com
- ↑ a b Salekhard Global.britannica.com
- ↑ Road of Death: The Salekhard-Igarka Railway Basementgeographer.com
- ↑ Pogoda.ru.net - Climate Data for Salekhard. .
- ↑ National Oceanic and Atmospheric Administration. Salekhard Climate Normals 1961-1990. .
Kanpo estekak aldatu
- Webgune ofiziala Salekhard.org
- Turismo webgunea Welcome-ural.ru
