Rodio

Rodioa elementu kimiko bat da, Rh ikurra eta 45 zenbaki atomikoa dituena. Platinoaren taldeko trantsizio-metal zuri zilarkara arraroa da. Platino-meetan agertu ohi da eta platino-aleazioetan eta katalizatzaile gisa erabiltzen da. Metal bitxirik garestiena izan ohi da, nahiz eta zenbaitetan renioa garestiagoa den, merkatuen momentuko egoeraren arabera.

Rodioa
45 Rutenioa ← Rodioa → Paladioa
45 Rh                                                                                                                                                                                                                                           Taula periodikoa
Ezaugarri orokorrak
Izena, ikurra, zenbakia	Rodioa, Rh, 45
Serie kimikoa	trantsizio-metalak
Taldea, periodoa, orbitala	9, 5, d
Masa atomikoa	102,90550(2) g/mol
Konfigurazio elektronikoa	[Kr] 4d8 5s1
Elektroiak orbitaleko	2, 8, 18, 16, 1
Propietate fisikoak
Egoera	solidoa
Dentsitatea	(0 °C, 101,325 kPa) 12,41 g/L
Urtze-puntua	2.237 K (1.964 °C, 3.567 °F)
Irakite-puntua	3.968 K (3.695 °C, 6.683 °F)
Urtze-entalpia	26,59 kJ·mol−1
Irakite-entalpia	494 kJ·mol−1
Bero espezifikoa	(25 °C) 24,98 J·mol−1·K−1
Lurrun-presioa P/Pa 1 10 100 1 k 10 k 100 k T/K 2.288 2.496 2.749 3.063 3.405 3.997
Propietate atomikoak
Kristal-egitura	kubikoa, aurpegietan zentratua
Oxidazio-zenbakia(k)	4, 3, 2, 1[1] (oxido anfoterikoa)
Elektronegatibotasuna	2,28 (Paulingen eskala)
Ionizazio-potentziala	1.a: 719,7 kJ/mol 2.a: 1.740 kJ/mol 3.a: 2.997 kJ/mol
Erradio atomikoa (batezbestekoa)	135 pm
Erradio atomikoa (kalkulatua)	173 pm
Erradio kobalentea	135 pm
Datu gehiago
Eroankortasun termikoa	(300 K) 150
Soinuaren abiadura	4.700 m/s
Isotopo egonkorrenak
Rodioaren isotopoak iso UN Sd-P D DE (MeV) DP 99Rh Sintetikoa 16,21 e ε - 99Ru γ 0,089, 0,353, 0,528 - 101mRh Sintetikoa 4,34 e ε - 101Ru IT 0,157 101Ru γ 0,306, 0,545 - 101Rh Sintetikoa 3,3 u ε - 101Ru γ 0,127, 0,198, 0,325 - 102mRh Sintetikoa 2,9 u ε - 101Ru γ 0,475, 0,631, 0,697, 1,046 - 102Rh Sintetikoa 207 e ε - 102Ru β+ 0,826, 1,301 102Ru β- 1,151 102Pd γ 0,475, 0,628 - 103Rh %100 Rh egonkorra da 58 neutroirekin 105Rh Sintetikoa 35,36 o β- 0,247, 0,260, 0,566 105Pd γ 0,306, 0,318 -

Ezaugarri nagusiak

Rodioa metal oso iraunkorra da eta distira altua dauka. Normalean ez du oxidorik eratzen. Urtze-puntura iristen denean oxigenoa xurgatzen du atmosferatik, baina berriro solidotzen denean askatu egiten du. Rodioak platinoak baino urtze-puntu altuagoa eta dentsitate baxuagoa dauzka. Azidoek ez diote erasaten: erabat disolbaezina da azido nitrikoan eta apur bat disolbatzen da aqua regian-n. Rodioa erabat disolbatzeko, hauts bihurtu eta azido sulfurikoan disolbatu behar da.

Kanpo estekak

• Datuak: Q1087
• Multimedia: Rhodium / Q1087