Planetario

Planetarioa argien bidez astroak eta haien ibilbideak ganga-formako sabai batean irudikatzen dituen instalazioa da. Ganga-formako proiekzio-pantailaz gain, proiektore planetario mugikorra izaten du.

Carl-Zeiss-Planetarium Jenan, Alemanian, munduko planetariorik zaharrena (1926ko argazkia)

Ohiko proiektore bat Berlingo planetarioan

Historia

Arkimedesek planetarioa bazuela esaten da, eta planetario horren bidez aurreikusten zituela Eguzkiaren, Ilargiaren eta planeten mugimenduak.

1919an Walther Bauersfeld, Jenako (Alemania) Carl Zeiss lantegiko eraikitzailea, ganga bateko sabaian zeru izarratua proiektatzeko ideia ikertzen hasi zen. Bost urte geroago, 1923an, lantegiko gangan munduko lehen ikuskizun planetarioa egin zen.

Europako planetariorik handienak (23 metro baino gehiagoko diametroko ganga dutenak): Brusela, Praga, Jena, Kopenhage, Valentzia, Atenas, Budapest, Chorzów, Lisboa, Mosku, San Petersburgo, Stockholm eta Kiev.

Ikus, gainera

• Planisferioa
• Montrealgo planetarioa
• Madrilgo planetarioa
• Iruñeko planetarioa

Kanpo estekak

• WPD Munduko planetarioen zerrenda

• Datuak: Q148319
• Multimedia: Planetariums / Q148319