Meiji enperadorea

Meiji enperadorea
	; (1873) Irudi gehiago
; 122. Japoniako enperadorea
Dai-gensui (en)
Bizitza
Jaiotza	Site of the Nakayama Residence (en) , 1852ko azaroaren 3a
Herrialdea	Japonia
Heriotza	Meiji Palace (en) , 1912ko uztailaren 30a (59 urte)
Hobiratze lekua	Fushimi Momoyama no Misasagi (en)
Heriotza modua	: diabetes mellitusa; uremia
Familia
Aita	Kōmei enperadorea
Ama	Nakayama Yoshiko
Ezkontidea(k)	Empress Shōken (en)
Bikotekidea(k)	ikusi Hamuro Mitsuko (en) ; Hashimoto Natsuko (en) ; Yanagiwara Naruko (en) ; Chigusa Kotoko (en) ;
Seme-alabak	ikusi Wakamitsuteru-hiko no Mikoto (en) ; Wakatakayori-hime no Mikoto (en) ; Shigeko, Princess Ume (en) ; Yukihito, Prince Take (en) ; Taishō enperadorea; Akiko, Princess Shige (en) ; Fumiko, Princess Masu (en) ; Shizuko, Princess Hisa (en) ; Michihito, Prince Aki (en) ; Princess Masako Takeda (en) ; Fusako Kitashirakawa (en) ; Princess Nobuko Asaka (en) ; Teruhito, Prince Mitsu (en) ; Toshiko Higashikuni; Takiko, Princess Sada (en) ;
Leinua	Japoniako Leinu Inperiala
Hezkuntza
Hizkuntzak	japoniera
Jarduerak
Jarduerak	monarka eta aristokrata
Lan nabarmenak	ikusi Q67104128 ;
Jasotako sariak	ikusi Urrezko Ardi-larruaren Ordenako zalduna ; Order of the Black Eagle ; Order of the Rising Sun, 1st class ; Order of St. Andrew ; Grand Cordon of the Supreme Order of the Chrysanthemum ; Collar of the Supreme Order of the Chrysanthemum ; Knight grand cross of the order of the crown of Italy ; Order of the Rising Sun with Paulownia Flowers, 1st class ; Order of the Golden Kite ; Order of the Sacred Treasure ; Galtzariaren Ordena ; Royal Order of the Seraphim ; Order of the Elephant ; Urrezko Ardi-larruaren Ordena ; Order of the Most Holy Annunciation ; Order of Saints Maurice and Lazarus ; Order of the Redeemer ; Order of the Royal House of Chakri ; Royal Order of Kamehameha I ; Order of Saint Alexander Nevsky ; Order of Saint Hubert ; Order of the White Falcon ; Order of the Saxe-Ernestine ; Knight of the Order of St. Alexander Nevsky ;
Gradua	generalissimo (en)
Sinesmenak eta ideologia
Erlijioa	sintoismoa

Meiji enperadorea (japonieraz: 明治天皇, Meiji-tennō^?, Kyoto, 1852ko azaroaren 3a - Tokio, 1912ko uztailaren 30a) Japoniako 122. enperadorea izan zen. 1867-1912 bitartean erreinatu zuen.

Kōmei enperadorearen eta Nakayama Yoshikoren semea zen. Jaiotze izena Mutsuhito (japonieraz: 睦仁^?) zuen arren, Japonian, arbasoen antzera eta ohiturak agintzen duen bezala, hil ondoko izenez izendatzen da beti: Meiji.^[1]

Biografia aldatu

Mutsuhito jaio zenean, 1852an, Japonia herri bakartua zen, industriaurrekoa eta feudala, non Tokugawa shogunerriak eta daimyōek botere handia zuten. Mutsuhito hil zenerako (1912), Japoniak iraultza politikoa, industriala eta soziala jasan zituen eta, horren ondorioz, herrialdearen eraldatzea etorri zen, munduko potentzia bilakatuz.

Monarkia parlamentarioa ezarri zuen, Japonia estatu moderno bihurtzeko asmotan. Inperioaren hedakuntzari hasiera eman zion, Txinan (Lehen Txina-Japonia Gerra, 1894-1895) eta Errusiako ekialdean (Errusia-Japonia Gerra, 1904-1905) garaipenak lortu eta Korea bereganatu (1910) ondoren^[2].

Meiji berrezarkuntza aldatu

Meiji enperadorea Meiji Berrezartzearen buru sinbolikoa izan zen. Boshin gerra bezala ezagututako asaldaketan, Tokugawa shogunerria indar inperialek ezeztatu egin zuten. Horren ondoren, Meiji enperadoreak Japonia mendebaldar moldeko gobernu demokratiko bihurtu zuen. Honen ondorioz, Japon modernizatu egin zen, eta Pazifikoko beste herri batzuen gainetik jarri zen.

Meiji enperadoreak hartutako neurrien artean, ezagunenak dira hiriburua Kyototik Tokiora mugitzea, hezkuntza-sistemaren berritzea, Senatuaren ezarpena, Korearen anexioa eta Biltzar Nazionala inauguratzea, besteak beste.

Meiji enperadorea urte askoan bizi izan zen, eta agintean 40 urte baino gehiago igaro zuen.

Fikzioan aldatu

Filme desberdinetan jaso egin da pertsonaia historiko hau:

The Last Samurai (20003). Bere papera Shichinosuke Nakamura aktoreak egin zuen. Enperadorea gizon ahul eta erabilerraza bezala irudikatzen da, estatu-kolpearen arriskua aipatu gabe, Estatu Batuekiko interes ekonomikoak ikusten zituzten shogunerri errebeldeen presioa edukiz. Enperadorearen erabakia, azkenean, bere ideiak errespetarazten dituenean bakarrik agertzen da, estatubatuarrekin zuen ituna hautsiz, guduaren ondoren bere boterea sendotu ondoren.

The Battle of Port Arthur. Bere papera Toshirō Mifune aktoreak egin zuen. Toshio Masudak zuzenduta, filmak Port Arthurren setioa irudikatzen du, Errusia-Japonia Gerran.

Erreferentziak aldatu

↑ Keene, Donald (2002), Emperor of Japan: Meiji and His World, 1852–1912, Columbia University Press ISBN 023112340X/ISBN 9780231123402; OCLC 46731178.
↑ Lur entziklopedietatik hartua.

Kanpo estekak aldatu

(Ingelesez):Meiji enperadorearen biografia.

Datuak: Q174231
Multimedia: Emperor Meiji / Q174231

Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Meiji enperadorea

[1] Keene, Donald (2002), Emperor of Japan: Meiji and His World, 1852–1912, Columbia University Press ISBN 023112340X/ISBN 9780231123402; OCLC 46731178.

[2] Lur entziklopedietatik hartua.

[1]

[2]