Luhuso
Luhuso Lapurdiko hego-ekialdeko udalerri mugakidea da, Lapurdi Garaia eskualdekoa eta hango herririk txikiena dena populazioari dagokionez. Nafarroa Behereako mugan kokatuta dago.
Luhuso | ||
---|---|---|
Lapurdi, Euskal Herria | ||
Luhuso herriaren ikuspegia. | ||
| ||
Kokapena | ||
Herrialdea | Euskal Herria | |
Lurraldea | Lapurdi | |
Administrazioa | ||
Estatua | Frantzia | |
Eskualdea | Akitania Berria | |
Departamendua | Pirinio Atlantikoak | |
Elkargoa | Euskal Hirigune Elkargoa | |
Barrutia | Baiona | |
Kantonamendua | Baigura eta Mondarrain | |
Izen ofiziala | Louhossoa | |
Auzapeza | Jean-Pierre Harriet (2008-2014) | |
Posta kodea | 64250 | |
INSEE kodea | 64350 | |
Herritarra | luhusoar | |
Kokapena | ||
Koordenatuak | 43°18′58″N 1°21′13″W / 43.3161°N 1.3536°W | |
Azalera | 7,38 km2 | |
Garaiera | 71 - 369 metro | |
Demografia | ||
Biztanleria | 869 (2018: −8) | |
Dentsitatea | 120,73 biztanle/km² | |
Zahartzea[1] | % 17,21 | |
Ugalkortasuna[1] | ‰ 52,98 | |
Ekonomia | ||
Jarduera[1] | % 82,43 (2011) | |
Desberdintasuna[1] | % 5,65 (2011) | |
Langabezia[1] | % 7,33 (2013) | |
Euskara | ||
Euskaldunak | % 58,86 (2010) | |
Erabilera | % 26,58 (2011) |
Geografia aldatu
Ingurune naturala aldatu
Errobi ibaia udalerritik igarotzen da.
Auzoak aldatu
Udalerri mugakideak aldatu
- Kanbo iparraldean
- Itsasu mendebaldean
- Bidarrai (Nafarroa Beherea) hegoaldean
- Makea ekialdean
Historia aldatu
XIX. mendea arte aldatu
Aurretik Makea eta Lekorneko auzoa izanda, Luhuso XVII. mendearen amaiera aldera bihurtu zen udalerri independente. Aurretik, herria XVI. mende aldera hasi zen populatzen.
Frantziar Iraultzaren garaian, administrazio egitura berri bat agertzearekin, Ipar Euskal Herriko hainbat herrik izenez aldatu zuten; Luhusok, Montagne-sur-Nive izena hartu zuen.
Gaur egun aldatu
2016ko abenduaren 16an Luhuson atxilotu zituzten Txetx Etcheverri, Béatrice Molle-Haran, Michel Bergouignan, Michel Berhokoirigoin eta Stéphane Etchegaray "Etxe", "bakearen artisauak" izenekoak ("artisains pour la paix"). ETAren desarmatze zibilean laguntzen ahalegindu ziren, bake prozesuaren alde.[2]
Demografia aldatu
Bi mendez, XIX. eta XX. mendeetan zehar, 500 biztanleko populazioa izan zuen Luhusok. XXI. mendearen hasieran, berriz, biztanleria bikoiztu eta egun, ia 900 lagun ditu.
Luhusoko biztanleria |
---|
Datuen iturburua: INSEE |
Politika aldatu
Alkatea | Agintaldia | Alderdia |
---|---|---|
Gaston Etchebère | 1989-1995 | |
François Césat | 1995-2008 | |
Jean-Pierre Harriet | 2008-2014 |
Kultura aldatu
- Harri Xuri kulturgela edota "karrikako arteen fabrika"[3] Ipar Euskal Herriko barnealdeko azpiegitura kultural inportantea da.
- Nafar-lapurtera
Euskara aldatu
Luhuson[4] Sara-Ainhoa inguruko euskara[5] mintzatzen da, nafar-lapurtarraren aldaera.
Ondasun nabariak aldatu
-
XVII. mendeko Beata Maria eliza
Luhusoar ospetsuak aldatu
- Arnaud Beheran (1868-1941), pilotaria.
- Jan Piarre Larralde (1886-1945), bertsolaria.
- Piarres Lafitte (1901-1983), euskal idazlea, euskaltzalea, apaiza eta kazetaria.
- Simon Elissetche (1920-), pilotaria.
- Claude Bidabe (1939- ), pilotaria.
Erreferentziak aldatu
- ↑ a b c d e Euskal Herriari Begira. Udalbiltza.
- ↑ "Berria" (2016/12/21).
- ↑ Harri Xuriren bloga.
- ↑ «Luhuso - Ahotsak.eus» ahotsak.eus (Noiz kontsultatua: 2018-11-15).
- ↑ «Sara-Ainhoa ingurukoa - Ahotsak.eus» ahotsak.eus (Noiz kontsultatua: 2018-11-15).
Euskarazko Wikipedian bada atari bat, gai hau duena: Lapurdi |
Kanpo estekak aldatu
- Joseba Aurkenerena: Luhusoko kabalkada, umore handiko tobera. [1]