Kosta Urdina edo Côte d'Azur[1] (frantsesez kot dazyʁ ahoskatua; okzitanieraz: Còsta d'Azur ,ˈkɔstɔ daˈzyʀ ahoskatua) Mediterraneoaren itsasertz-parte ezagun bat da, Frantziako eta Okzitaniako hegoaldeko kostaldea hartzen duena.

Kosta Urdina
MotaItsasertz
Geografia
Map
Koordenatuak43°19′12″N 6°39′54″E / 43.32°N 6.665°E / 43.32; 6.665
Estatu burujabe Frantzia
Frantziaren banaketa administratiboa Metropolitar Frantzia
Eskualdea Proventza-Alpeak-Kosta Urdina
Babestutako-eremuaPort-Crosko parke nazionala

Kostako udalerriak aldatu

The 46 coastal municipalities from west to east
Udalerria Biztanleria
(2018-1-1)
Departamendua
Cassis 7.027 Rodanoren Ahoak
La Ciotat 35.281 Rodanoren Ahoak
Saint-Cyr-sur-Mer 11.580 Var
Bandol 8.404 Var
Sanary-sur-Mer 16.696 Var
Six-Fours-les-Plages 33.665 Var
Saint-Mandrier-sur-Mer 5.979 Var
La Seyne-sur-Mer 62.888 Var
Ollioules 13.771 Var
Toulon 176.198 Var
La Garde 25.380 Var
Le Pradet 10.265 Var
Carqueiranne 9.555 Var
Hyères 55.069 Var
La Londe-les-Maures 10.389 Var
Bormes-les-Mimosas 8.223 Var
Le Lavandou 5.981 Var
Rayol-Canadel-sur-Mer 689 Var
Cavalaire-sur-Mer 7.499 Var
La Croix-Valmer 3.778 Var
Ramatuelle 2.079 Var
Saint-Tropez 4.103 Var
Gassin 2.586 Var
Cogolin 11.556 Var
Grimaud 4.553 Var
Fréjus 53.786 Var
Sainte-Maxime 14.240 Var
Roquebrune-sur-Argens 14.626 Var
Saint-Raphaël 35.633 Var
Théoule-sur-Mer 1.350 Itsas Alpeak
Mandelieu-la-Napoule 21.836 Itsas Alpeak
Cannes 73.965 Itsas Alpeak
Vallauris 27.072 Itsas Alpeak
Antibes 72.915 Itsas Alpeak
Villeneuve-Loubet 15.780 Itsas Alpeak
Cagnes-sur-Mer 51.411 Itsas Alpeak
Saint-Laurent-du-Var 28.511 Itsas Alpeak
Niza 341.032 Itsas Alpeak
Saint-Jean-Cap-Ferrat 1.533 Itsas Alpeak
Beaulieu-sur-Mer 3.731 Itsas Alpeak
Villefranche-sur-Mer 5.064 Itsas Alpeak
Èze 2.225 Itsas Alpeak
Cap-d’Ail 4.529 Itsas Alpeak
Monako 38.100
Roquebrune-Cap-Martin 12.824 Itsas Alpeak
Menton 30.231 Itsas Alpeak
Guztira (46) 1.383.588

Turismoa aldatu

2006ko datuen arabera, urte hartan 10 milioi turista baino gehiago hurbildu zen ingurune honetara: %52 atzerritarrak ziren, eta %25 hegazkinez iritsi ziren. 500.000 pertsona kongresuetan aritu zen, eta beste 500.000 pertsona "Haut Pays" izenekoan egon zen. 3 milioi bisitarik museo edo monumentuetarako sarrerak erosi zituzten.

Guztira, 75.000 lanpostu sortu zuten arlo honetan, Itsas Alpeak departamenduko guztien artean %18.

Klima aldatu

Eskualdeko klima nagusia mediterraneoa da, tokian tokiko mikroklimak izan arren. Parisen baino euri gehiago egiten du eta eskualdeko haize nagusiak ipar-mendebaldeko mistral hotza eta hegoaldeko siroko beroa dira.


      Datu klimatikoak (Niza (1981–2010))      
 Hila   Urt   Ots   Mar   Api   Mai   Eka   Uzt   Abu   Ira   Urr   Aza   Abe   Urtekoa 
Erregistraturiko tenperatura maximoa (°C) 22.5 25.8 26.1 26.0 30.3 36.8 36.3 37.7 33.9 29.9 25.4 22.0 '
Batez besteko tenperatura maximoa (°C) 13.1 13.4 15.2 17 20.7 24.3 27.3 27.7 24.6 21.0 16.6 13.8 19.6
Batez besteko tenperatura minimoa (°C) 5.3 5.9 7.9 10.2 14.1 17.5 20.3 20.5 17.3 13.7 9.2 6.3 12.4
Erregistraturiko tenperatura minimoa (°C) -7.2 -5.8 -5.0 2.9 3.7 8.1 11.7 11.4 7.6 4.2 0.1 -2.7 '
Pilatutako prezipitazioa (mm) 69.0 44.7 38.7 69.3 44.6 34.3 12.1 17.8 73.1 132.8 103.9 92.7 733
Prezipitazio egunak (≥ 1 mm) 6 5 5 7 5 4 2 2 5 7 7 6 61
Eguzki orduak 158 171 217 224 267 306 348 316 242 187 149 139 2724
Iturria: [2]

Hizkuntzak aldatu

Kosta Urdineko berezko mintzairak okzitanieraren eta ligurieraren (hizkuntza galo-italikoa hau) aldaerak dira berez. Frantsesaren diglosiak 20. mendean zehar ia desagertaraziak dira mintzaira horiek dena dela.

 
Liguriera Frantzian

Goiko mapak erakusten ditu ligurieraren mintzairak. figoun mintzairaren herriak berdez, eta monakoera. Monakon. Urdinez ageri diren ekialdeko mintzairak liguriera dira halaber, baina Kosta Urdinean barik mendialdeko herrietan hitz egiten dira.

Kosta Urdineko mintzaira okzitaniarren artean, izen berezia duten nizera eta mentonera aipa daitezke, Niza eta inguruetan mintzatua bata, Menton eta bere haranean bestea.

Erreferentziak aldatu

  1. Euskaltzaindiko Exonomastika Batzordea: «Kosten izenak», Euskera, LII, 2007, 3.
  2. 1981–2010 Data. 2012ko uztaila.[Betiko hautsitako esteka]

Ikus, gainera aldatu

Kanpo estekak aldatu


  Artikulu hau Frantziako geografiari buruzko zirriborroa da. Wikipedia lagun dezakezu edukia osatuz.