Kortes
Kortes[1][a] Urraul ibarreko Ledea udalerriko herri hustu bat da, Euskal Herriko Nafarroa Garaia lurraldean kokatuta, Zangozerria eskualdean.
| Kortes | |
|---|---|
 Nafarroa Garaia, Euskal Herria | |
 | |
| Kokapena | |
| Herrialdea | Nafarroa Garaia |
| Eskualdea | Zangozerria |
| Udalerria | Ledea |
| Administrazioa | |
| Mota | herri hustu |
| Izen ofiziala | Cortés |
| Posta kodea | 31487 |
| Herritarra | kortestar |
| Geografia | |
| Koordenatuak | 42°36′12″N 1°13′37″W / 42.60343966°N 1.22697936°W |
| Garaiera | 443 metro |
| Distantzia | 48,0 km (Iruñetik) |
| Demografia | |
1300n jada despopulatu bezala agertzen zen. Bere lurrak Ledeako Udalara pasa ziren.
Bertako biztanleak kortestarrak ziren.
Izena aldatu
Kortes toponimoa hainbat modutan agertu da historian zehar:[2]
- Cortés (1994)
- Cortes (1998)
Geografia aldatu
Kortes Urraul ibarran dago, eta gaur egungo Ledea udalerrian barruan.
Inguru naturala eta kokapena aldatu
Ledea Zangozako merindadearen ekialdean kokatzen da, Nafarroako hiriburutik 44 kilometrora. Herrira heltzeko N-240 errepidea hartu behar da Iruña-Oska norabidean. Zangozara doan NA-127 errepidearekin ere lotzen da.
Klima eta landaredia aldatu
Ledeako klima mediterraneo-kontinental motakoa da. Urteko batez besteko tenperaturak 12º eta 13º bitartekoak dira eta batez besteko prezipitazioak 600mm eta 100mm bitartekoak, altuera zein den. Urteko egun euritsuak 90 izaten dira, eta, oro har, udaberrian eta udazkenean metatzen dira, izan ere, udak leho samarrak izaten dira. Alde termikoa nahiko nabaria da.
Basoak udalerriaren %3,9 baino ez dira, eta jatorrizko zuhaixkak eta hariztiak ia erabat galdu dira. Nafarroako hainbat udalerritan gertatu bezala, larizio pinu ugari birlandatu dira XIX. mendetik aurrera.
Estazio meteorologikoak aldatu
Ledean ez dago estazio meteorologikorik. Hala ere, Esa pareko udalerrian, estazio bat dagoen, itsasoaren mailatik 487 metrora, Nafarroako Gobernuak 1991an jarritako estazio meteorologikoa dago.[3]
 Datu klimatikoak (Esa, 1981-2020) 
| |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Hila | Urt | Ots | Mar | Api | Mai | Eka | Uzt | Abu | Ira | Urr | Aza | Abe | Urtekoa |
| Erregistraturiko tenperatura maximoa (°C) | 19.0 | 24.0 | 28.2 | 30.2 | 35.0 | 40.7 | 43.0 | 42.0 | 40.0 | 32.0 | 25.6 | 19.0 | 43.0 |
| Batez besteko tenperatura maximoa (°C) | 9.0 | 11.1 | 14.7 | 17.1 | 21.2 | 25.9 | 29.7 | 29.5 | 25.7 | 19.7 | 13.1 | 9.4 | 18.9 |
| Batez besteko tenperatura (ºC) | 5.0 | 6.3 | 9.3 | 11.6 | 15.3 | 19.3 | 22.2 | 22.3 | 19.2 | 14.3 | 8.8 | 5.6 | 13.3 |
| Batez besteko tenperatura minimoa (°C) | 0.9 | 1.6 | 3.8 | 6.3 | 9.5 | 12.6 | 14.8 | 15.0 | 12.7 | 9.0 | 4.5 | 1.9 | 7.7 |
| Erregistraturiko tenperatura minimoa (°C) | -13.0 | -13.0 | -10.0 | -4.2 | -1.0 | 2.4 | 5.8 | 5.0 | -1.0 | -3.4 | -8.0 | -13.0 | -13.0 |
| Batez besteko prezipitazioa (mm) | 75.9 | 62.5 | 65.5 | 74.4 | 70.6 | 53.9 | 32.2 | 36.1 | 54.6 | 78.5 | 79.8 | 81.3 | 765.2 |
| Prezipitazio maximoa 24 ordutan (mm) | 70.0 | 55.0 | 63.0 | 56.0 | 55.0 | 67.0 | 73.0 | 80.0 | 85.0 | 140.0 | 65.0 | 90.0 | 140.0 |
| Prezipitazio egunak (≥ 1 mm) | 9.9 | 8.8 | 9.6 | 10.2 | 9.3 | 6.8 | 4.2 | 4.6 | 6.2 | 8.4 | 10.2 | 9.9 | 98.1 |
| Elur egunak (≥ 1 mm) | 1.3 | 0.9 | 0.5 | 0.2 | 0.0 | 0.0 | 0.0 | 0.0 | 0.0 | 0.0 | 0.3 | 0.7 | 3.8 |
| Iturria: Nafarroako klimatologia zerbitzua[4] | |||||||||||||
Historia aldatu
Oharrak aldatu
Erreferentziak aldatu
- ↑ Euskaltzaindia: Euskal Onomastikaren Datutegia.
- ↑ «Kortes - Lekuak - EODA» www.euskaltzaindia.eus (Noiz kontsultatua: 2021-08-30).
- ↑ «Estazioko datuak - Meteo Navarra» meteoeu.navarra.es (Noiz kontsultatua: 2021-12-24).
- ↑ Esako estazioko balio klimatologikoak. Nafarroako Gobernua (Noiz kontsultatua: 2020-08-24).
Ikus, gainera aldatu
Kanpo estekak aldatu
Datuak: Q110401260
