Inspirazio-pornografia
Inspirazio-pornografia pertsona desgaituak edo ezohiko bizi-egoeran daudenak beste pertsonentzat inspirazio gisa irudikatzea da, haien bizi-egoera kontuan hartuta[1]. Termino hau pornografiaren analogia da, izan ere, pertsona desgaituak objektibatzen dira besteen onurarako edo gozamenerako[2]. Inspirazio-pornografia kapazitismo (desgaituen diskriminazio) modu bat da[3]. Inspirazio-pornografiaren adibide bat jarduera arrunt batean parte hartzen ari den haur desgaitu baten argazkia izan daiteke, desgaitasunik gabeko pertsonei zuzendutako inskripzio batekin, hala nola «zure aitzakia baliogabea da», «irten baino lehen, saiatu» edo «ez dute haien desgaitasunari geldiarazten utzi»[1].
Jatorria aldatu
Termino hau Stella Young pertsona desgaituen eskubideen aldeko aktibistak sortu zuen 2012an Australian Broadcasting Corporation-eko Ramp Up Interneteko aldizkarirako[4] eta gehiago aztertu zuen TED elkarrizketan[5]. Inspirazio-pornografia terminoa hautatzeko erabakiari buruz, esan zuen: «Pornografia hitza nahita erabiltzen dut, pertsona talde baten objektibazioa delako beste talde baten mesedetan»[6]. Pertsona desgaituen ohiko jarduerak desgaitasunarengatik soilik apartekotzat jo behar izatearen ideia baztertu zuen[6].
Kritika aldatu
Inspirazio-pornoagrafiari egindako kritiken artean, besteak beste:
- pertsona desgaituak «bestelakoak» bezala eta desgaitasuna zama bezala irudikatzen du (pertsona desgaituek jasaten dituzten gizarte-oztopoetan zentratu beharrean);
- pertsona desgaituak inspirazioetara murrizteak deshumanizatzen ditu[7][3] eta adibide paregabeak egiten ditu[8];
- gizarteak desgaituei eman dizkien estereotipoak, desgaitasunik ez dutenak gaitasun gutxiago dutela, indartu egiten ditu;
- gizabanakoak baztertzen ditu eta haien identitatea desgaitasunera murrizten du[9].
2016ko Rio de Janeiroko Udako Paralinpiar Jokoetako We're the Superhumans (Supergizakiak gara) iragarkia ikusi ondoren, ikus-entzule desgaituen talde batek uste du orokorrean desgaituak ustiatzen zituela besteen plazer eta erosotasunerako[10].
Erreferentziak aldatu
- ↑ a b (Ingelesez) Haller, Beth; Preston, Jeffrey. (2016). «Confirming normalcy. 'Inspiration porn' and the construction of the disabled subject?» Disability and Social Media: Global Perspectives (Taylor & Francis): 41-42. ISBN 978-1-317-15028-2..
- ↑ (Ingelesez) Kellgren-Fozard, Jessica. (2018). «Why not all disabled people want to be seen as ‘an inspiration’» Cosmopolitan.
- ↑ a b (Ingelesez) Mitchell, Kate. (2017). «On Inspiration Porn» Huffpost.
- ↑ (Ingelesez) Young, Stella. (2012). «We're not here for your inspiration» Australian Broadcasting Corporation.
- ↑ (Ingelesez) Young, Stella. «I'm not your inspiration, thank you very much» TED.
- ↑ a b (Ingelesez) «Inspirational Porn and why it is problematic» Living on the Spectrum.
- ↑ (Ingelesez) Rakowitz, Rebecca. (2016). Inspiration porn: A look at the objectification of the disabled community. jatorrizkotik artxibatua (artxibatze data: 2018/03/05).
- ↑ (Ingelesez) Henningham, Nikki. (2014). «'Part of the human condition': Women in the Australian disability rights movement» Diversity in Leadership: Australian women, past and present (ANU Press): 149-166. ISBN 9781925021707..
- ↑ (Ingelesez) Shelton, Summer. (2017). «Not an inspiration for existing: How advertising uses physical disabilities as inspiration: A categorization and model» AEJMC Southeast Colloquium (Fort Worth).
- ↑ (Ingelesez) Cameron, Leah. (2018). Inspiring or Perpetuating Stereotypes?: The Complicated Case of Disability as Inspiration. Carleton University.
Kanpo estekak aldatu
Datuak: Q24963472
