Iatrogenesi

Gaixoari tratamenduak edo medikamentuek eragindako egoera-aldaketa oro

Medikuntzan, iatrogenesia tratamendu medikoek gaixoaren osasunari eragindako kalte larrien multzoa da, patologia bat aregaotzeagatik nahiz patologia berriak garatzeagatik. Historian zehar hainbat lekutan egon dira hilketa masiboak iatrogenesiagatik: Afrikan adibidez heriotz asko gertatu ziren Zaire eta Sudanen xiringak ez zirelako esterilizatzen eta ebolaren gixotasuna areagotu egin zen ehunaka heriotz sortuz. Espainian baita ere iatrogenesiako kasu bat gertatu zen non Juan Maeso Vélez anestesistak 1933 urtera kondenatuta geratu zen C hepatitis gaixotasuna eragiteagatik 275 pertsonei Valentziako 4 ospitaletan. Estatu Batuetan baita ere hainbat kasu gertatu dira, aipagarrienetakoa sifilisaren ikasketei buruz gertaturikoa izan zen non Tuskegeeko instituzioan 1932-an hasita 1973-era 200 pertsona estatubatuar sífilis gaixotasuna ziztatu zitzaien hauen baimenik gabe eta hauek jakin gabe tratamendu medikurik eman gabe, gaixotasunaren eboluzioa ikusteko

Iatrogenesiaren kausak aldatu

  • Medikuaren hutsegitea.
  • Medikuaren arduragabekeriagatik edo prozedura desegokiagatik.
  • Okerdura errezeta idazterakoan edo hau irakurtzerakoan.
  • Errezetaren elkarregintzagatik.
  • Aurkako efektuak medikamenduan.
  • Gertatutako efektu sekundarioen ez-ikusteagatik.
  • Medikamenduaren gehiegizko usantzagatik.
  • Ez ziurtaturiko tratamenduegatik.
  • Diagnostikoaren okerduragatik.
  • Medikuak eginiko torturagatik
  • Etikoa ez den mediku experimentuagatik.

Bibliografia aldatu

  • Finland M.: “Emergence of antibiotic resistance in hospitals”. Rev Infect Dis, 1979; 1: 4-21. PMID 45521
  • Fisher-Hoch S. P.: “Lessons from nosocomial viral haemorrhagic fever outbreaks”. Br Med Bull, 22 de diciembre de 2005; 73-74: 123-37. PMID 16373655
  • Eur J Clin Pharmacol. 1998 Jan;53(5):299-302. European network for the case-population surveillance of rare diseases (Euronet). A prospective feasibility study.PMID 9516026 [1]
  • Garner JS, Jarvis Wr, Emori TG: CDC definitions for nosocomial infections. Am J Infect Control 1988;16:128-140. Criterios diagnósticos de infección nosocomial [2]
  • Steel K., Gertman P. M., Crescenzi C., Anderson J.: “Iatrogenic illness on a general medical service at a university hospital”. N Engl J Med., 1981; 304: 638-642. PMID 7453741
  • Valenstein, Eliott: Great and Desperate Cures: The Rise and Decline of Psychosurgery and Other Radical Treatments for Mental Illness.
  • Vance M. A., Millington, W. R.: “Principles of Irrational Drug Therapy” (trabajo completo). British Naturopathic Journal; 13 (3), 1990.
  • Weingart S. N., Ship A. N., Aronson M. D.: “Confidential clinician-reported surveillance of adverse events among medical inpatients”. J Gen Intern Med., 15: 470-477, 2000. PMID 10940133
  • Youngson, R. M.: “The demented surgeon is operating”. En Medical Curiosities. Nueva York: Carroll & Graf, 1997.
  • Anjali. J.El diseño de las instalaciones puede reducir infecciones hospitalarias adquiridas.Publicado en IEQ Strategies, 2006, 19 (10), 1-7 [3]
  • O.M.S. Organización Mundial de la Salud : Prevención de las infecciones nosocomiales [4]

Kanpo estekak aldatu