Hera

Hera
	Antzinako Greziako erlijioa eta Greziar mitologia
Ezaugarriak
Jatorrizko izena	Ἥρα
Sexua	emakumezkoa
Bizitokia	Olympus (en) eta Olinpo
Baliokideak	Junon
Domeinua	Ezkontza, Ama eta erditzea
Familia
Aita	Kronos
Ama	Rea
Ezkontidea(k)	Zeus
Seme-alabak	Ares, Eileithyia (en) , Hebe, Hefesto, Angelos (en) , Enio, Pasitea, Eris eta Hekate
Anai-arrebak	Zeus, Hestia, Hades, Poseidon eta Demeter

Greziar mitologian Hera^[1] (antzinako grezieraz: Ἧρη edo Ἧρα) Zeusen arreba eta emaztea zen. Ezkontzaren jainkosa ere bazen.

Erromatar mitologian Junon zuen baliokidea. Hasieran behia eta gero pauma ikurrak zituen. Rea eta Kronos bere gurasoak ziren. Jeloskor eta mendekaria, Zeus bere senarraren aurka ez ezik, Pelias bezalako hilkorren aurka ere aritu zuen. Parisek bere gorrotoa lortu zuen, Afrodita jainkosarik ederren hautatzeagatik.

Gurtza aldatu

K.a. 801. urtean, lehen tenplu estalia jainkosa honi egin zitzaion, Samos uhartean. Hereo santutegia geroago egin zen eta greziar tenpluen artean handienetakoa da. Geroago, Rekok, K.a. 570 eta 560 bitartean tenplu berri bat eraiki zuen. Hau, Polikrates-ek egindako beste tenplu bategatik ordekatua izan zen, K.a. 540 eta 530. urte bitartean. Tenplu batean 155 kolumnetako baso bat zegoen.

VIII eta VII. mendeetako ezkaintzak aurkitu dira. Gehienak, Armenia, Babilonia, Persia, Asiria eta Egiptokoak ziren. Olinpiako lehen tenplua Heras jainkosari egindakoa zen. VI eta V. mendeetan egindako bi tenplu handienetakoak berari egin zizkioten Paestum-ean.

Samos-en aparte, jainkosa garrantzitsua zen beste leku batzuetan.

Beozian, Herarentzat Dedala festak egiten ziren urte batzuen buruan^[2].

Mitologia aldatu

Jaiotza aldatu

Heras, Rea eta Kronos jainkoen alaba zen eta jaio zenean bere aita jan zuen honen erreinua ez hartzeko (profezia baten esanetan). Metis kronosi edabe bat eman zion jandako seme-alabak (5 guztira) berrahoratzeko^[3].

Semeak aldatu

Zeusekin ezkondu zen eta Ares (gudaren jainkoa), Hebe (gaztetasunaren jainkosa), Ilitia (jaiotzaren jainkosa), Hefesto (errementari jainkoa) eta zihurrenik, Enio (guden jainkosa, hirien suntziketaren erantzulea) ere bai.