Habana-Güines burdinbidea

Habana-Bejucal-Güines burdinbidea, 1837ko azaroaren 10ean inauguratua, Kuba, Espainia eta Hispanoamerikako lehen trenbidea izan zen, eta ia hamaika urte aurreratu zitzaion Iberiar Penintsulan irekitako lehen trenbideari, Bartzelona-Mataró burdinbidea.

Habana-Güines burdinbidea.

Aurrekariak aldatu

1767an, Lorenzo de Montalvo y Montalvo Macurigesko kondeak nabigazio-kanal bat eraikitzeko eskatu zuen, Güines eta Habana lotuko zituena, baso aberastasunak, kafea, azukrea eta horien deribatuak garraiatzeko.[1]

Historia aldatu

1830ean, orduko Kubako gobernadore nagusi Francisco Dionisio Vivesek Burdin Bideen Batzordea sortu zuen Habana-Güines trenbidearen eraikuntza aztertzeko. Urte hartako abenduan, proiektua gelditu egin zen, eta 1832an berriro hasi zen, Villanuevako konde Claudio Martínez de Pinillos habaneroa Habanako Sustapen Batzordearen lehendakari izendatu zutenean.

 
María Cristina Borboikoa.

1834ko urriaren 12an, Elisabet II.a erreginak Habana-Güines izeneko lehen linea eraikitzeko baimena eman zuen. Errege Sustapen Batzordeak trenbidea eraikiko luke eta Ingalaterran negoziatutako bi milioi pesoko jesapena lortuko luke. Lanak Alfred Cruger estatubatuarra izan zuen ingeniari nagusi.

Lanak 1835eko azaroaren 9an hasi ziren, Bejucaleraino hiru urte eta Guineseraino bost urte atzeratuko zirela kalkulatuz. Afrikar, espainiar, kanariar, txinatar, yukatekar eta kreole esklabo eta libertu beltzek esku hartu zuten, esplotazio maila handian[1].

1837ko azaroaren 19an, 27,5 km-ko lehen tartea ireki zen Kubako hiriburutik Bejucalera, Ingalaterrako lehen tren zerbitzu publikoa egin eta hamabi urtera. Latinoamerikako lehen trenbidea izango litzateke eta Espainiako lehena, eta Ameriketako bigarrena, Estatu Batuen ondoren. Penintsulako Espainiak 1848tik aurrera bakarrik izango luke garraiobide hori.

1839. urtearen amaieran, Habanako trenbidea 44,5 km-raino osatu zen, eta proiektatutako helmugara iritsi zen, Güines hirira, garai hartan nekazaritza- eta azukre-eskualde aberatsaren burua zena Habanako hego-ekialdean.

Burdinbideak Kuban garatzearen motorra azukre-industria izan zen, eta horrek garraiobide eraginkorra behar zuen azukrea eta eztiak portuetara eramateko, ondoren esportatzeko. Ondorioz, tokiko interes pribatuak nagusitu ziren garapenaren hasierako fasean. Habanako sareaz gain, tokiko trenbide-sareak garatu ziren Matanzas, Cárdenas, Cienfuegos eta Sagua La Grande abiapuntutzat hartuta, irlaren mendebaldean eta erdialdean, hau da, azukre-ekoizpena zegoen tokian.

Sustatzailea aldatu

Marcelino Carrero Portocarrero Andaluziako publizistak sustatu zuen, El Camino de Hierro Habana - Güines izenarekin, eta baimena eskatu zion Francisco Dionisio Vives Kubako gobernadore eta kapitain nagusiari.

Maria Kristina Borboikoa gobernadoreak baimena eman zion Sustapen Batzordeari, 1834ko abenduaren 12an, bere errentak hipotekatzeko Ingalaterrarekiko mailegua amortizatzeko, eta horri esker egin zituen obrak.

Erreferentziak aldatu

Kanpo estekak aldatu