Gotorleku Gorria
Gotorleku Gorria edo Lal Qila (hindiz: लाल क़िला; urduz: لال قلعہ) Indiako Delhi hirian dagoen gotorleku ikusgarria da, UNESCOk 2007an Gizateriaren Ondare izendatu zuena.
| Gotorleku Gorria | |
|---|---|
| लाल क़िला | |
 UNESCOren gizateriaren ondarea | |
| |
| Kokapena | |
| Herrialdea |  India |
| Batasuneko Lurraldeak | National Capital Territory of Delhi |
| Division in India | Delhi division |
| Indiako barruti | Central Delhi district |
| Koordenatuak | 28°39′21″N 77°14′25″E / 28.6558°N 77.2403°E |
 | |
| Inaugurazioa | 1648ko apirilaren 6a |
| Arkitektura | |
| Materiala(k) | hareharria |
| Dimentsioak | 33 ( ) m |
| Azalera | 49,1815 ha |
| Gizateriaren ondarea | |
| Irizpidea | (ii), (iii) eta (vi) |
| Erreferentzia | 231rev |
| Eskualdea[I] | Asia eta Ozeania |
| Izen-ematea | 2007 (XXXI. bilkura) |
| Webgune ofiziala | |
| |
Historia aldatu
Shah Jahan enperadore mogolak 1638an eraiki zuen sortu berri zuen Shahjahanabad hiria defendatzeko. Ondoren bere aurrean Jama Masjid meskita eraikiko zuen. 1857ko Indiako matxinadaren ondoren britainiar armadak okupatu zuen gotorlekua eta hainbat eraikin eta lorategi deuseztu zituen. 1903an berriztatzen programa bat hasi zuen Delhik.
Egitura aldatu
Jamuna ibaiaren ertzean kokaturik dago eta 6'5 metroko altuera duten harresi gorrietan bi ate daude, Delhikoa eta Lahorekoa, bigarrena sarrera nagusia delarik. Barnean hainbat eraikin aipagarri daude:
Naqqar Khana (Danborren etxea)
Sarrera nagusian dago. Horrela deitzen zaio atean dituen musikarien irudiengatik.
Eraikin inperialak
Gotorlekuaren ekialdean, Jamuna ibaiari begira dauden etxe zuriak dira eta ur kanalek konektatzen dituzte. Eraikin ugari dira:
- Shah Burj: Shah Jahan enperadorearen bulego pribatuak zeuden hiru solairutako eraikin oktogonala da. Koranak deskribatzen duen paradisuaren antzekoa egin zuten. Planuak musulmanak badira ere hinduen eta mogolen arkitekturaren zantzuak nabarmenak dira dekorazioan.
- Mumtaz Majal eta Rang Majal: Emakumeen egoitzak dira. hegoaldean kokaturik daude.
- Khas Majal: Erregearen bizilekua zen.
- Diwan-i-Khas: Bisitak hartzen ziren eraikina zen. Bertan zegoen paumaren tronua.
- Moti Masjid: Perlazko meskita deitua, Gotorlekuko meskita da. 1659an eraikia izan zen.
- Hamman: Bainuen etxea.
Eraikin hauen inguruan lorategi ugari daude.
Kanpo estekak aldatu
